OSMÂN, Hakîkî-zâde Şeyh Osmân Efendi

(d. ?/? - ö. 1037/1627-8)
şeyh, divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul doğumlu Osman Efendi, İrşad-nâme isimli eseri yazan Hakikî Beyin oğludur. “Hakikî-zâde” ve “Şeyh Hakikî Bey “ isimleriyle de anılmaktadır. Seyyid Nizam-zâde Seyfullah Efendinin halifelerinden olup Olanlar Şeyhi İbrahim Efendi ona intisap etti. Eğrikapı’da bulunan evini tekkeye ve şeyhlerin yoluna vakfetti. Burada bulunan Hakikî-zâde Tekkesi’nin ilk şeyhi de Osman Efendidir. “Kelimetü’t-takvâ” ve “şeyh-i vâsıl” tamlamalarının verdiği 1037/1627-8’de vefat edince zaviyesi kabristanına gömüldü.

Kaynaklara göre ilâhî tarzında yazdığı şiirlerden oluşan mürettep bir divan sahibidir. Hüseyin Vassâf, Derviş Osman ile Hakikî mahlasıyla şiirler yazan iki ayrı kişi olabileceğini belirterek, bu konuda tereddüdünü ifade etmektedir.

Kaynakça

Azamat, Nihat (2000). “İbrâhim Efendi, Olanlar Şeyhi”. İslam Ansiklopedisi. C. 21. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 299.

Ekinci, Ramazan(hzl.) (2013) Hâfız Hüseyin Ayvansarâyî. Vefeyât-ı Ayvansarâyî. İstanbul: Buhara Yay. 96.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatcı. (2000). Bursalı Mehmed TâhirOsmanlı Müellifleri. C. I-II-III. Ankara. 58-9.

Meral, Arzu (2014). Seyyid Seyfullah Külliyâtı I. İstanbul: Revak Kitabevi.

Tosun, Necdet (2009). “Seyyid Nizamoğlu”. İslam Ansiklopedisi. C. 37. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 73.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1981). “Nutkî Mehmed Efendi”. C. 4. İstanbul: Dergâh Yay. 26.

Yılmaz, Ali ve Mehmet Akkuş. (1999) Hüseyin Vassâf, Sefîne-i Evliyâ. C. 2. İstanbul: Seha Yay. 524.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 05.09.2014
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

fâ‛ilâtün fâ‛ilâtün fâ‛ilâtün fâ‛ilün

Fürkatünden âlemi tutdı figânum gel yetiş

Tende cânum kalmadı rûh-ı revânum gel yetiş

Vaktidür cân viresin cânsuzlara hem çün Mesîh

Çâre kıl ey nutk-ı hayy-i câvidânum gel yetiş

Düşmişem bahr-ı gamun ka‛rına gavvâs olmışam

Dürr-i vaslın isterem ey bahr u kânum gel yetiş

Çekdi girdâb-ı gamın aldı vücûdum zevrakın

Kıl meded ey dest-i hasret lâmekânum gel yetiş

Zulmet-i zulm-i felekden bu Hakîkî bendeni

Kurtar ey mihr-i cihân sâhib-zebânum gel yetiş

(Yılmaz, Ali  ve Mehmet Akkuş. (1999) Hüseyin Vassâf, Sefîne-i Evliyâ. C. 2. İstanbul: Seha Yay. 524.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Nurettin Sevind. 19 Mayıs 1900 - ö. 17 Eylül 1975Doğum YeriGörüntüle
2Suat Dervişd. 1905 - ö. 23 Temmuz 1972Doğum YeriGörüntüle
3PÛRÎ-ZÂDE, Mehmed Kudsî Çelebid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Nurettin Sevind. 19 Mayıs 1900 - ö. 17 Eylül 1975Doğum YılıGörüntüle
5Suat Dervişd. 1905 - ö. 23 Temmuz 1972Doğum YılıGörüntüle
6PÛRÎ-ZÂDE, Mehmed Kudsî Çelebid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Nurettin Sevind. 19 Mayıs 1900 - ö. 17 Eylül 1975Ölüm YılıGörüntüle
8Suat Dervişd. 1905 - ö. 23 Temmuz 1972Ölüm YılıGörüntüle
9PÛRÎ-ZÂDE, Mehmed Kudsî Çelebid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Nurettin Sevind. 19 Mayıs 1900 - ö. 17 Eylül 1975MeslekGörüntüle
11Suat Dervişd. 1905 - ö. 23 Temmuz 1972MeslekGörüntüle
12PÛRÎ-ZÂDE, Mehmed Kudsî Çelebid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13Nurettin Sevind. 19 Mayıs 1900 - ö. 17 Eylül 1975Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Suat Dervişd. 1905 - ö. 23 Temmuz 1972Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15PÛRÎ-ZÂDE, Mehmed Kudsî Çelebid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Nurettin Sevind. 19 Mayıs 1900 - ö. 17 Eylül 1975Madde AdıGörüntüle
17Suat Dervişd. 1905 - ö. 23 Temmuz 1972Madde AdıGörüntüle
18PÛRÎ-ZÂDE, Mehmed Kudsî Çelebid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle