OSMÂN, Hakîkî-zâde Şeyh Osmân Efendi

(d. ?/? - ö. 1037/1627-8)
şeyh, divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul doğumlu Osman Efendi, İrşad-nâme isimli eseri yazan Hakikî Beyin oğludur. “Hakikî-zâde” ve “Şeyh Hakikî Bey “ isimleriyle de anılmaktadır. Seyyid Nizam-zâde Seyfullah Efendinin halifelerinden olup Olanlar Şeyhi İbrahim Efendi ona intisap etti. Eğrikapı’da bulunan evini tekkeye ve şeyhlerin yoluna vakfetti. Burada bulunan Hakikî-zâde Tekkesi’nin ilk şeyhi de Osman Efendidir. “Kelimetü’t-takvâ” ve “şeyh-i vâsıl” tamlamalarının verdiği 1037/1627-8’de vefat edince zaviyesi kabristanına gömüldü.

Kaynaklara göre ilâhî tarzında yazdığı şiirlerden oluşan mürettep bir divan sahibidir. Hüseyin Vassâf, Derviş Osman ile Hakikî mahlasıyla şiirler yazan iki ayrı kişi olabileceğini belirterek, bu konuda tereddüdünü ifade etmektedir.

Kaynakça

Azamat, Nihat (2000). “İbrâhim Efendi, Olanlar Şeyhi”. İslam Ansiklopedisi. C. 21. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 299.

Ekinci, Ramazan(hzl.) (2013) Hâfız Hüseyin Ayvansarâyî. Vefeyât-ı Ayvansarâyî. İstanbul: Buhara Yay. 96.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatcı. (2000). Bursalı Mehmed TâhirOsmanlı Müellifleri. C. I-II-III. Ankara. 58-9.

Meral, Arzu (2014). Seyyid Seyfullah Külliyâtı I. İstanbul: Revak Kitabevi.

Tosun, Necdet (2009). “Seyyid Nizamoğlu”. İslam Ansiklopedisi. C. 37. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 73.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1981). “Nutkî Mehmed Efendi”. C. 4. İstanbul: Dergâh Yay. 26.

Yılmaz, Ali ve Mehmet Akkuş. (1999) Hüseyin Vassâf, Sefîne-i Evliyâ. C. 2. İstanbul: Seha Yay. 524.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 05.09.2014
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

fâ‛ilâtün fâ‛ilâtün fâ‛ilâtün fâ‛ilün

Fürkatünden âlemi tutdı figânum gel yetiş

Tende cânum kalmadı rûh-ı revânum gel yetiş

Vaktidür cân viresin cânsuzlara hem çün Mesîh

Çâre kıl ey nutk-ı hayy-i câvidânum gel yetiş

Düşmişem bahr-ı gamun ka‛rına gavvâs olmışam

Dürr-i vaslın isterem ey bahr u kânum gel yetiş

Çekdi girdâb-ı gamın aldı vücûdum zevrakın

Kıl meded ey dest-i hasret lâmekânum gel yetiş

Zulmet-i zulm-i felekden bu Hakîkî bendeni

Kurtar ey mihr-i cihân sâhib-zebânum gel yetiş

(Yılmaz, Ali  ve Mehmet Akkuş. (1999) Hüseyin Vassâf, Sefîne-i Evliyâ. C. 2. İstanbul: Seha Yay. 524.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Berna Morand. 23 Ocak 1921 - ö. 31 Ocak 1993Doğum YeriGörüntüle
2NÂCİYE HANIM, Nuhkuyulud. ? - ö. 1896 ds.Doğum YeriGörüntüle
3AHMED, Sultan II. Ahmedd. 1642 - ö. 1695Doğum YeriGörüntüle
4Berna Morand. 23 Ocak 1921 - ö. 31 Ocak 1993Doğum YılıGörüntüle
5NÂCİYE HANIM, Nuhkuyulud. ? - ö. 1896 ds.Doğum YılıGörüntüle
6AHMED, Sultan II. Ahmedd. 1642 - ö. 1695Doğum YılıGörüntüle
7Berna Morand. 23 Ocak 1921 - ö. 31 Ocak 1993Ölüm YılıGörüntüle
8NÂCİYE HANIM, Nuhkuyulud. ? - ö. 1896 ds.Ölüm YılıGörüntüle
9AHMED, Sultan II. Ahmedd. 1642 - ö. 1695Ölüm YılıGörüntüle
10Berna Morand. 23 Ocak 1921 - ö. 31 Ocak 1993MeslekGörüntüle
11NÂCİYE HANIM, Nuhkuyulud. ? - ö. 1896 ds.MeslekGörüntüle
12AHMED, Sultan II. Ahmedd. 1642 - ö. 1695MeslekGörüntüle
13Berna Morand. 23 Ocak 1921 - ö. 31 Ocak 1993Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14NÂCİYE HANIM, Nuhkuyulud. ? - ö. 1896 ds.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15AHMED, Sultan II. Ahmedd. 1642 - ö. 1695Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Berna Morand. 23 Ocak 1921 - ö. 31 Ocak 1993Madde AdıGörüntüle
17NÂCİYE HANIM, Nuhkuyulud. ? - ö. 1896 ds.Madde AdıGörüntüle
18AHMED, Sultan II. Ahmedd. 1642 - ö. 1695Madde AdıGörüntüle