OSMÂN, Hakîkî-zâde Şeyh Osmân Efendi

(d. ?/? - ö. 1037/1627-8)
şeyh, divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul doğumlu Osman Efendi, İrşad-nâme isimli eseri yazan Hakikî Beyin oğludur. “Hakikî-zâde” ve “Şeyh Hakikî Bey “ isimleriyle de anılmaktadır. Seyyid Nizam-zâde Seyfullah Efendinin halifelerinden olup Olanlar Şeyhi İbrahim Efendi ona intisap etti. Eğrikapı’da bulunan evini tekkeye ve şeyhlerin yoluna vakfetti. Burada bulunan Hakikî-zâde Tekkesi’nin ilk şeyhi de Osman Efendidir. “Kelimetü’t-takvâ” ve “şeyh-i vâsıl” tamlamalarının verdiği 1037/1627-8’de vefat edince zaviyesi kabristanına gömüldü.

Kaynaklara göre ilâhî tarzında yazdığı şiirlerden oluşan mürettep bir divan sahibidir. Hüseyin Vassâf, Derviş Osman ile Hakikî mahlasıyla şiirler yazan iki ayrı kişi olabileceğini belirterek, bu konuda tereddüdünü ifade etmektedir.

Kaynakça

Azamat, Nihat (2000). “İbrâhim Efendi, Olanlar Şeyhi”. İslam Ansiklopedisi. C. 21. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 299.

Ekinci, Ramazan(hzl.) (2013) Hâfız Hüseyin Ayvansarâyî. Vefeyât-ı Ayvansarâyî. İstanbul: Buhara Yay. 96.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatcı. (2000). Bursalı Mehmed TâhirOsmanlı Müellifleri. C. I-II-III. Ankara. 58-9.

Meral, Arzu (2014). Seyyid Seyfullah Külliyâtı I. İstanbul: Revak Kitabevi.

Tosun, Necdet (2009). “Seyyid Nizamoğlu”. İslam Ansiklopedisi. C. 37. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 73.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1981). “Nutkî Mehmed Efendi”. C. 4. İstanbul: Dergâh Yay. 26.

Yılmaz, Ali ve Mehmet Akkuş. (1999) Hüseyin Vassâf, Sefîne-i Evliyâ. C. 2. İstanbul: Seha Yay. 524.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 05.09.2014
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

fâ‛ilâtün fâ‛ilâtün fâ‛ilâtün fâ‛ilün

Fürkatünden âlemi tutdı figânum gel yetiş

Tende cânum kalmadı rûh-ı revânum gel yetiş

Vaktidür cân viresin cânsuzlara hem çün Mesîh

Çâre kıl ey nutk-ı hayy-i câvidânum gel yetiş

Düşmişem bahr-ı gamun ka‛rına gavvâs olmışam

Dürr-i vaslın isterem ey bahr u kânum gel yetiş

Çekdi girdâb-ı gamın aldı vücûdum zevrakın

Kıl meded ey dest-i hasret lâmekânum gel yetiş

Zulmet-i zulm-i felekden bu Hakîkî bendeni

Kurtar ey mihr-i cihân sâhib-zebânum gel yetiş

(Yılmaz, Ali  ve Mehmet Akkuş. (1999) Hüseyin Vassâf, Sefîne-i Evliyâ. C. 2. İstanbul: Seha Yay. 524.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MEYLÎ/Koca Meylî, Aşcıbaşı-zâde Mehmed Meylî Çelebid. ? - ö. 1708-11Doğum YeriGörüntüle
2Uğur Sencerd. 10 Ocak 1968 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971Doğum YeriGörüntüle
4MEYLÎ/Koca Meylî, Aşcıbaşı-zâde Mehmed Meylî Çelebid. ? - ö. 1708-11Doğum YılıGörüntüle
5Uğur Sencerd. 10 Ocak 1968 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971Doğum YılıGörüntüle
7MEYLÎ/Koca Meylî, Aşcıbaşı-zâde Mehmed Meylî Çelebid. ? - ö. 1708-11Ölüm YılıGörüntüle
8Uğur Sencerd. 10 Ocak 1968 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971Ölüm YılıGörüntüle
10MEYLÎ/Koca Meylî, Aşcıbaşı-zâde Mehmed Meylî Çelebid. ? - ö. 1708-11MeslekGörüntüle
11Uğur Sencerd. 10 Ocak 1968 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971MeslekGörüntüle
13MEYLÎ/Koca Meylî, Aşcıbaşı-zâde Mehmed Meylî Çelebid. ? - ö. 1708-11Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Uğur Sencerd. 10 Ocak 1968 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16MEYLÎ/Koca Meylî, Aşcıbaşı-zâde Mehmed Meylî Çelebid. ? - ö. 1708-11Madde AdıGörüntüle
17Uğur Sencerd. 10 Ocak 1968 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971Madde AdıGörüntüle