OSMÂN, Hakîkî-zâde Şeyh Osmân Efendi

(d. ?/? - ö. 1037/1627-8)
şeyh, divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul doğumlu Osman Efendi, İrşad-nâme isimli eseri yazan Hakikî Beyin oğludur. “Hakikî-zâde” ve “Şeyh Hakikî Bey “ isimleriyle de anılmaktadır. Seyyid Nizam-zâde Seyfullah Efendinin halifelerinden olup Olanlar Şeyhi İbrahim Efendi ona intisap etti. Eğrikapı’da bulunan evini tekkeye ve şeyhlerin yoluna vakfetti. Burada bulunan Hakikî-zâde Tekkesi’nin ilk şeyhi de Osman Efendidir. “Kelimetü’t-takvâ” ve “şeyh-i vâsıl” tamlamalarının verdiği 1037/1627-8’de vefat edince zaviyesi kabristanına gömüldü.

Kaynaklara göre ilâhî tarzında yazdığı şiirlerden oluşan mürettep bir divan sahibidir. Hüseyin Vassâf, Derviş Osman ile Hakikî mahlasıyla şiirler yazan iki ayrı kişi olabileceğini belirterek, bu konuda tereddüdünü ifade etmektedir.

Kaynakça

Azamat, Nihat (2000). “İbrâhim Efendi, Olanlar Şeyhi”. İslam Ansiklopedisi. C. 21. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 299.

Ekinci, Ramazan(hzl.) (2013) Hâfız Hüseyin Ayvansarâyî. Vefeyât-ı Ayvansarâyî. İstanbul: Buhara Yay. 96.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatcı. (2000). Bursalı Mehmed TâhirOsmanlı Müellifleri. C. I-II-III. Ankara. 58-9.

Meral, Arzu (2014). Seyyid Seyfullah Külliyâtı I. İstanbul: Revak Kitabevi.

Tosun, Necdet (2009). “Seyyid Nizamoğlu”. İslam Ansiklopedisi. C. 37. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 73.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1981). “Nutkî Mehmed Efendi”. C. 4. İstanbul: Dergâh Yay. 26.

Yılmaz, Ali ve Mehmet Akkuş. (1999) Hüseyin Vassâf, Sefîne-i Evliyâ. C. 2. İstanbul: Seha Yay. 524.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 05.09.2014
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

fâ‛ilâtün fâ‛ilâtün fâ‛ilâtün fâ‛ilün

Fürkatünden âlemi tutdı figânum gel yetiş

Tende cânum kalmadı rûh-ı revânum gel yetiş

Vaktidür cân viresin cânsuzlara hem çün Mesîh

Çâre kıl ey nutk-ı hayy-i câvidânum gel yetiş

Düşmişem bahr-ı gamun ka‛rına gavvâs olmışam

Dürr-i vaslın isterem ey bahr u kânum gel yetiş

Çekdi girdâb-ı gamın aldı vücûdum zevrakın

Kıl meded ey dest-i hasret lâmekânum gel yetiş

Zulmet-i zulm-i felekden bu Hakîkî bendeni

Kurtar ey mihr-i cihân sâhib-zebânum gel yetiş

(Yılmaz, Ali  ve Mehmet Akkuş. (1999) Hüseyin Vassâf, Sefîne-i Evliyâ. C. 2. İstanbul: Seha Yay. 524.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1GÂLİB, Mehmed Sa'îd Paşad. 1763 - ö. 1829Doğum YeriGörüntüle
2Fatih Özgüvend. 1957 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Elif Sofyad. 1965 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4GÂLİB, Mehmed Sa'îd Paşad. 1763 - ö. 1829Doğum YılıGörüntüle
5Fatih Özgüvend. 1957 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Elif Sofyad. 1965 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7GÂLİB, Mehmed Sa'îd Paşad. 1763 - ö. 1829Ölüm YılıGörüntüle
8Fatih Özgüvend. 1957 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9Elif Sofyad. 1965 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10GÂLİB, Mehmed Sa'îd Paşad. 1763 - ö. 1829MeslekGörüntüle
11Fatih Özgüvend. 1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Elif Sofyad. 1965 - ö. ?MeslekGörüntüle
13GÂLİB, Mehmed Sa'îd Paşad. 1763 - ö. 1829Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Fatih Özgüvend. 1957 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Elif Sofyad. 1965 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16GÂLİB, Mehmed Sa'îd Paşad. 1763 - ö. 1829Madde AdıGörüntüle
17Fatih Özgüvend. 1957 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Elif Sofyad. 1965 - ö. ?Madde AdıGörüntüle