REFÎ', Mehmed Emîn Refî'

(d. ?/? - ö. 1276/1859)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehmed Emîn Refî' Efendi'dir. İstanbul'da doğdu. Kîsedâr Biraderi Hâfız Mehmed Emîn Efendi-zâde 1810 yılında vefat eden Abdullah Es'ad Efendi'nin oğludur. Medrese öğrenimi gördü. Bir süre Fetvâhâne'de müsevvidlik yaptı. Sonra naiplik mesleğini seçti, bazı yerlerde naiplik yaptıktan sonra Galata mollası oldu. Üsküdar ve Konya naipliğinden sonra 1852 yılında Antalya, Tatarpazarı ve 1857 senesinde Girit'e atandı. Sicill-i Osmânî'de ölüm tarihi için muhtelif vesilelerle üç ayrı yerde üç ayrı tarih (1856, 1859, 1860) verilmektedir (Mehmed Süreyya 1311: C. I. 417, 432; C. II. 413). 1857 yılında Girit'e atandığına göre bu tarihten sonra 1276/1859 veya 1277/1860 yılında Girit'te vefat ettiği bilgisi daha doğru görünmektedir.

Fatîn'e göre haylice eş'ârı ve güftârı vardır (1271: 163). İbnü'l-Emin'e göre ise şiirlerinin bir kısmı müstehcen ve hezlâmîzdir, tuhaf mazmunları ihtiva etmektedir ve bu şiirler ciddi olanlardan daha hoştur (1988: 1401). İbnü'l-Emin bu görüşünü belirttikten sonra Refî'in iki gazelini ve bir tarih manzumesini örnek olarak almış; Fatîn de bunlardan farklı bir gazelini örnek olarak Tezkire'sine almıştır.

Kaynakça

Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l‑Eş‘âr. İstanbul.

İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. III. İstanbul: Dergâh Yay.

Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî. C. II. İstanbul.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 10.06.2014
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Olma sûfî-i girân-hû meşreb-i rindâne tut

Lîk destinde gerek sübha gerek peymâne tut

Zulmet-i gamdan halâs ister isen pervâne-vâr

Dâmenin bir şem'-i hüsnün durma yana yana tut

Ey hayâl-i yâr vahşet etme çeşmim kıl makar

Sâhil-i bahr-i Bebek'te sen de sâhil-hâne tut

İktisâb-ı şöhret etmek kasd edersen dehrde

Kâf-ı istignâda ankâ gibi şâhım lâne tut

Bulmak istersen bekâ-yı intizâm-ı hüsn ü ân

Bir dil-i sad-çâk alup zülfünde cânâ şâne tut

Pendimi dinler isen kayd-ı imâretden geçüp

Genc-i râzın hıfz içün bir sîne-i vîrâne tut

Dâne-i eşkin döküp rîş-i sefîdin gösterüp

Zâhidâ eblehlerin saydına dâm u dâne tut

Yûsuf-ı mazmûnun ey dest-i Zelîhâ-yı hayâl

Dâ'imâ dâmânını böyle kavî merdâne tut

Cürm ü isyâna Refî'â afv u gufrân isteyüp

Rûz u şeb rûy-ı siyâhın dergeh-i Yezdân'a tut

İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. III. İstanbul: Dergâh Yay. 1402.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ABDÜLHAK MİHRÜNNİSAd. 1864 - ö. 1943Doğum YeriGörüntüle
2AHMED RİF'AT EFENDİ, Yağlıkçı-zâded. ? - ö. 1894Doğum YeriGörüntüle
3Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971Doğum YeriGörüntüle
4ABDÜLHAK MİHRÜNNİSAd. 1864 - ö. 1943Doğum YılıGörüntüle
5AHMED RİF'AT EFENDİ, Yağlıkçı-zâded. ? - ö. 1894Doğum YılıGörüntüle
6Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971Doğum YılıGörüntüle
7ABDÜLHAK MİHRÜNNİSAd. 1864 - ö. 1943Ölüm YılıGörüntüle
8AHMED RİF'AT EFENDİ, Yağlıkçı-zâded. ? - ö. 1894Ölüm YılıGörüntüle
9Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971Ölüm YılıGörüntüle
10ABDÜLHAK MİHRÜNNİSAd. 1864 - ö. 1943MeslekGörüntüle
11AHMED RİF'AT EFENDİ, Yağlıkçı-zâded. ? - ö. 1894MeslekGörüntüle
12Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971MeslekGörüntüle
13ABDÜLHAK MİHRÜNNİSAd. 1864 - ö. 1943Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14AHMED RİF'AT EFENDİ, Yağlıkçı-zâded. ? - ö. 1894Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ABDÜLHAK MİHRÜNNİSAd. 1864 - ö. 1943Madde AdıGörüntüle
17AHMED RİF'AT EFENDİ, Yağlıkçı-zâded. ? - ö. 1894Madde AdıGörüntüle
18Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971Madde AdıGörüntüle