REHBERÎ, Ali Metin

(d. 15.03.1953 / ö. 02.12.1991)
âşık, serbest meslek
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ali Metin’dir. 15 Mart 1953 tarihinde Sivas’ın Divriği ilçesine bağlı Karakuzulu köyünde doğmuştur. Şiirlerinde Rehberî mahlasını kullanan âşık, altı çocuklu bir aileden olup Ahmet ve Hatice’nin oğludur. İlkokul tahsilinin ilk dört senesini (1958-1962) günlük gidip gelmek suretiyle komşu köy olan Dikmeçay köyünde, son senesini köyüne açılan ilkokulda okur (1963). Mezun olduğu sene İstanbul’a çalışmaya gider, bir özel kuruluşta hizmetli olarak çalışır. Askerlik dönüşü Ankara’ya taşınır, Ege Mahallesinde bir gecekondu yaparak orada yaşamaya başlar. TCDD ölüm yardımlaşma kısmında çalışır. Evli olup Hasan, Nimet, Kubilay, Bülent adlarında dört çocuğu vardır. Bunlardan kızı Nimet, saz çalıp türkü söyleyerek babasının mesleğini devam ettirmektedir. Oğullarından Hasan ve Kubilay ise saz çalmaktadır. 1978’de Halk Ozanları Kültür Derneği sekreteri seçilmiş, 1980’de de Başkanlığa getirilmiştir. Başkanlığı beş yıl sürmüştür. Yurdun çeşitli yerlerinde yapılan yarışmalardan çeşitli ödüller kazanır. Şiirlerinden bir bölümü Demiryol ve Karınca dergilerinde yayımlanır. Duygunun İncileri (Ankara-1990) isimli bir kitabı bulunmaktadır. Rehberî, 2 Aralık 1991’de Gerede yakınlarında geçirdiği trafik kazasında vefat etmiştir. Mezarı Cebeci Asri Mezarlığındadır. Ölümü, ozanlar arasında büyük üzüntü yaratmış, Hüseyin Gazi Metin, Öztürk Erkılıç ve Murtaza Yalçın gibi ozanlar ardından şiirler yazmışlardır. İsmi, evinin bulunduğu Nato yolundaki caddeye verilmiştir (Yıldız 2003: 271; Kaya 2009: 464).

Şiire başlaması komşu köyden gönül verdiği varlıklı bir aileden olan Gülizar isimli kızın, yoksul oluşundan dolayı kendisine verilmemesi üzerine olmuştur. Bunun yanında içinde bulunduğu geçim zorluğunun da şiir yazmasında önemli rolü olmuştur. Sazı ve sözü iyidir. Saz çalmaya ilkokuldayken başlar. Bunda anneannesinin teşviki olmuştur. Divriği’nin Sincan bucağından olan ve Ağa Dayı olarak bilinen İbrahim Eren, ilk ustasıdır. İlk zamanlar çevre köylerinin türkülerini ve Alevi deyişlerini söyler. Sonra Recaî Özdil’den usul dersleri alır. Daha çok Yunus Emre, Pir Sultan, Hatayî, Kul Himmet, Kul Hüseyin ve Âşık Veysel’in şiirlerini terennüm eder. Miraçlama ve düvazlar zevkle söylediği şiirler arasındadır. Zamanla-kendi şiirleri ve türkülerini söyler hâle gelmiştir (Kaya 2009: 464).

Sazı usta derecede çalan Rehberî, 1973’te beş plak, dört kaset doldurmuştur. Pek çok ödüller kazanmıştır. 1981 yılında TRT’nin açtığı Atatürk konulu 100. yıl destan yarışmasında mansiyon, yine TRT’nin düzenlediği Cumhuriyetin 60.yılı Şiir Yarışmasında birincilik ödülü bunlardan bazılarıdır (Kaya 2009: 464).

Hemşerisi Metinî ile şiirlerinin karışacağı düşüncesiyle 1983’te daha önce kullandığı metini mahlasını Rehberî’ye çevirir. Kimi zaman Ozan Rehberî olarak tapşırır. Şiirleri, teknik ve anlam yönünden oldukça başarılıdır. Hemen her konuda şiir yazmakla beraber, dinî ve sosyal konulu olanlar çoğunluktadır. Şiirleri pek çok dergide yayımlanmıştır. Ülkenin birçok yerini gezer, festival ve şenliklere katılır, konserler verir (Kaya 2009: 465).

Kaynakça

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. C. 4. Sivas: Önder Matbaacılık.

Yıldız, Ali (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Kitap Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. EMİNE ÇAKIR
Yayın Tarihi: 21.08.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Duygunun İncileri- / Ankara1990Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞEYH MEHMET HALİTd. 1865 - ö. 27.07.1931Doğum YeriGörüntüle
2Ali Balkızd. 9 Mart 1945 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3KADİR/ABDÜLKADİR, Abdülkadir Kamand. 1904 - ö. 1998Doğum YeriGörüntüle
4ŞEYH MEHMET HALİTd. 1865 - ö. 27.07.1931Doğum YılıGörüntüle
5Ali Balkızd. 9 Mart 1945 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6KADİR/ABDÜLKADİR, Abdülkadir Kamand. 1904 - ö. 1998Doğum YılıGörüntüle
7ŞEYH MEHMET HALİTd. 1865 - ö. 27.07.1931Ölüm YılıGörüntüle
8Ali Balkızd. 9 Mart 1945 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9KADİR/ABDÜLKADİR, Abdülkadir Kamand. 1904 - ö. 1998Ölüm YılıGörüntüle
10ŞEYH MEHMET HALİTd. 1865 - ö. 27.07.1931MeslekGörüntüle
11Ali Balkızd. 9 Mart 1945 - ö. ?MeslekGörüntüle
12KADİR/ABDÜLKADİR, Abdülkadir Kamand. 1904 - ö. 1998MeslekGörüntüle
13ŞEYH MEHMET HALİTd. 1865 - ö. 27.07.1931Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ali Balkızd. 9 Mart 1945 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KADİR/ABDÜLKADİR, Abdülkadir Kamand. 1904 - ö. 1998Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ŞEYH MEHMET HALİTd. 1865 - ö. 27.07.1931Madde AdıGörüntüle
17Ali Balkızd. 9 Mart 1945 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18KADİR/ABDÜLKADİR, Abdülkadir Kamand. 1904 - ö. 1998Madde AdıGörüntüle