Madde Detay
REŞÎD, Reşîd Efendi
(d. ?/? - ö. 1249/1822-24)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Antepli Çekem-zâdelerdendir. Babasının adı İhlâs Ağa’dır (Yener 1934: 30). Halep Valisi Ali Rıza Paşa‘nın divân kâtibi olmuştur. O tarihlerde Bağdat’ta Davulcu Paşa adında bir valinin isyan etmesi üzerine Reşîd Efendi, Ali Rıza Paşa ile birlikte Bağdat’a gitmiş ve Dâvud Paşa‘nın mektupçusu olmuştur (Kurnaz vd. 2001: 347). Dâvud Paşa Antep, Kilis ve Halep havalisinin ileri gelenlerinden kuvvet istemiştir. Topladığı adamlarla (Sadık Bey, Kilisli Osman Ağa, Deli Osman, Bekir Ağa, vs.) birlikte oraya vardıklarında Osman Ağa ile Reşîd Efendi arasında pek uygun olmayan bir olay olmuş; Osman Ağa’nın sevdiğine sahip çıkmak isteyen Reşîd Efendi ile Osman Ağa bir işret âleminde kavga etmişler ve her ikisi de 1249/1822-24'te ölmüştür (Dağlıoğlu 1939: 49). Mezarı Bağdat‘tadır.
Reşîd Efendi'nin gül redifli Hz. Peygamberi öven ve kaside tarzında yazılan 45 beyitlik bir "Na’t-ı Resûl"ü vardır. Gerek Gaziantep Meşâhiri’nde (Dağlıoğlu 1939: 50) gerekse Sicill-i Osmanî (Akbayır, 1996:1379) ve Fatîn Tezkiresi'nde (1271: 139) Dîvân sahibi olduğu yazılı ise de eser bugün ortada yoktur.
Elde bulunan şiirlerine bakarak kuvvetli bir şair olduğunu söylenebilir.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyya Sicill-i Osmanî. C.5. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
Dağlıoğlu, Hikmet Turhan (1939). Gaziantep Meşâhiri. Gaziantep: CHP Basımevi.
Fatîn Dâvud (1271). Hatimetü’l-Eşar. İstanbul: İstihkam Alayları Litografya Destgahı..
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî - Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I. Ankara: Bizim Büro Yay.
Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları Yay.
Yener, Şakir Sabri (1934). Gaziantep Büyükleri. Gaziantep: Gaziantep Halk Fırkası Matbaası.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. HALİL İBRAHİM YAKARYayın Tarihi: 25.09.2014Güncelleme Tarihi: 01.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bahâr erdi açıldı gülsitân içre ser-â-ser gül
Dimâg-ı âlemi hoş-bûy ile kıldı mu‘attar gül
Çıkıp taht-ı çemende zümre-i eşcâra şâh oldu
Urundu jâlelerden başına tâc-ı mücevher gül
Açıp yaprak u zanbak ser-te-ser cem oldular ezhâr
Gülistân mülkine azm etdi çekdi hayli leşker gül
Açıldı lâleler gülzâr urundu âteşistâna
Şerâre gonca-i terdir ocâg-ı gülde ahker gül
Verir gökden nişâne hâsılı sahn-ı çemen şimdi
Kevâkib yâsemen meh zanbak u mihr-i münevver gül
Elinde hâr tîg belinde dâmen gark-ı hûn olmuş
Sanasın bâgda cengâver ü merd-i dilâver gül
Meger şerh etmedir kasdı Gülistân ile Bostânı
Ki yapmış sad-hezâr evrâkdan bir tâze defter gül
Ele evrâk-ı al almış edinmiş sünbülü hâme
Ki tahrîr ede vasf-ı hazret-i şâh-ı peyâm-ber gül
Dirîg etme Reşîd-i mübtelâ-yı derd ü isyândan
Gül-âb-ı şefkatin yevmü’n-nüşûr ey rûh-perver gül
Bu dest-âvîz-i nâ-çîzim kabul et yâ Resûlullâh
Eger bir berg-i sebze yâ eger bir dâne katmer gül
(Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları Yay. 132.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 25.09.2014Güncelleme Tarihi: 01.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bahâr erdi açıldı gülsitân içre ser-â-ser gül
Dimâg-ı âlemi hoş-bûy ile kıldı mu‘attar gül
Çıkıp taht-ı çemende zümre-i eşcâra şâh oldu
Urundu jâlelerden başına tâc-ı mücevher gül
Açıp yaprak u zanbak ser-te-ser cem oldular ezhâr
Gülistân mülkine azm etdi çekdi hayli leşker gül
Açıldı lâleler gülzâr urundu âteşistâna
Şerâre gonca-i terdir ocâg-ı gülde ahker gül
Verir gökden nişâne hâsılı sahn-ı çemen şimdi
Kevâkib yâsemen meh zanbak u mihr-i münevver gül
Elinde hâr tîg belinde dâmen gark-ı hûn olmuş
Sanasın bâgda cengâver ü merd-i dilâver gül
Meger şerh etmedir kasdı Gülistân ile Bostânı
Ki yapmış sad-hezâr evrâkdan bir tâze defter gül
Ele evrâk-ı al almış edinmiş sünbülü hâme
Ki tahrîr ede vasf-ı hazret-i şâh-ı peyâm-ber gül
Dirîg etme Reşîd-i mübtelâ-yı derd ü isyândan
Gül-âb-ı şefkatin yevmü’n-nüşûr ey rûh-perver gül
Bu dest-âvîz-i nâ-çîzim kabul et yâ Resûlullâh
Eger bir berg-i sebze yâ eger bir dâne katmer gül
(Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları Yay. 132.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bahâr erdi açıldı gülsitân içre ser-â-ser gül
Dimâg-ı âlemi hoş-bûy ile kıldı mu‘attar gül
Çıkıp taht-ı çemende zümre-i eşcâra şâh oldu
Urundu jâlelerden başına tâc-ı mücevher gül
Açıp yaprak u zanbak ser-te-ser cem oldular ezhâr
Gülistân mülkine azm etdi çekdi hayli leşker gül
Açıldı lâleler gülzâr urundu âteşistâna
Şerâre gonca-i terdir ocâg-ı gülde ahker gül
Verir gökden nişâne hâsılı sahn-ı çemen şimdi
Kevâkib yâsemen meh zanbak u mihr-i münevver gül
Elinde hâr tîg belinde dâmen gark-ı hûn olmuş
Sanasın bâgda cengâver ü merd-i dilâver gül
Meger şerh etmedir kasdı Gülistân ile Bostânı
Ki yapmış sad-hezâr evrâkdan bir tâze defter gül
Ele evrâk-ı al almış edinmiş sünbülü hâme
Ki tahrîr ede vasf-ı hazret-i şâh-ı peyâm-ber gül
Dirîg etme Reşîd-i mübtelâ-yı derd ü isyândan
Gül-âb-ı şefkatin yevmü’n-nüşûr ey rûh-perver gül
Bu dest-âvîz-i nâ-çîzim kabul et yâ Resûlullâh
Eger bir berg-i sebze yâ eger bir dâne katmer gül
(Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları Yay. 132.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bahâr erdi açıldı gülsitân içre ser-â-ser gül
Dimâg-ı âlemi hoş-bûy ile kıldı mu‘attar gül
Çıkıp taht-ı çemende zümre-i eşcâra şâh oldu
Urundu jâlelerden başına tâc-ı mücevher gül
Açıp yaprak u zanbak ser-te-ser cem oldular ezhâr
Gülistân mülkine azm etdi çekdi hayli leşker gül
Açıldı lâleler gülzâr urundu âteşistâna
Şerâre gonca-i terdir ocâg-ı gülde ahker gül
Verir gökden nişâne hâsılı sahn-ı çemen şimdi
Kevâkib yâsemen meh zanbak u mihr-i münevver gül
Elinde hâr tîg belinde dâmen gark-ı hûn olmuş
Sanasın bâgda cengâver ü merd-i dilâver gül
Meger şerh etmedir kasdı Gülistân ile Bostânı
Ki yapmış sad-hezâr evrâkdan bir tâze defter gül
Ele evrâk-ı al almış edinmiş sünbülü hâme
Ki tahrîr ede vasf-ı hazret-i şâh-ı peyâm-ber gül
Dirîg etme Reşîd-i mübtelâ-yı derd ü isyândan
Gül-âb-ı şefkatin yevmü’n-nüşûr ey rûh-perver gül
Bu dest-âvîz-i nâ-çîzim kabul et yâ Resûlullâh
Eger bir berg-i sebze yâ eger bir dâne katmer gül
(Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları Yay. 132.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ŞEYHÎ, Şeyh Salman | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | CENÂNÎ, Mehmed Sa'îd Efendi | d. 1717? - ö. 1780? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ÂSIM, Seyyid Ahmed Âsım Efendi (Mütercim) | d. ? - ö. 1819 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ŞEYHÎ, Şeyh Salman | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | CENÂNÎ, Mehmed Sa'îd Efendi | d. 1717? - ö. 1780? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | ÂSIM, Seyyid Ahmed Âsım Efendi (Mütercim) | d. ? - ö. 1819 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ŞEYHÎ, Şeyh Salman | d. ? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | CENÂNÎ, Mehmed Sa'îd Efendi | d. 1717? - ö. 1780? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | ÂSIM, Seyyid Ahmed Âsım Efendi (Mütercim) | d. ? - ö. 1819 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | ŞEYHÎ, Şeyh Salman | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | CENÂNÎ, Mehmed Sa'îd Efendi | d. 1717? - ö. 1780? | Meslek | Görüntüle |
12 | ÂSIM, Seyyid Ahmed Âsım Efendi (Mütercim) | d. ? - ö. 1819 | Meslek | Görüntüle |
13 | ŞEYHÎ, Şeyh Salman | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | CENÂNÎ, Mehmed Sa'îd Efendi | d. 1717? - ö. 1780? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | ÂSIM, Seyyid Ahmed Âsım Efendi (Mütercim) | d. ? - ö. 1819 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | ŞEYHÎ, Şeyh Salman | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | CENÂNÎ, Mehmed Sa'îd Efendi | d. 1717? - ö. 1780? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | ÂSIM, Seyyid Ahmed Âsım Efendi (Mütercim) | d. ? - ö. 1819 | Madde Adı | Görüntüle |