Madde Detay
RE'YÎ, (Sarı) Re'yî Çelebi
(d. ?/? - ö. 987/1579-80)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Âşık Çelebi (Kılıç 2010: 1341)’ye göre Germiyan/Kütahya’da, diğer kaynaklara göre (Afyon) Karahisar’da doğdu. Kütahya kaydı, o yıllarda bu şehrin bölgenin merkezinde olmasından dolayıdır. Eğitimini de Afyon'da yaptığına göre doğum yerinin de orası olması gerekir. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Abdüllatif’tir. Halk arasında Sarı Re'yî olarak tanındı. Kaynakların çoğunda ismi Re'yî olarak yazılmıştır. Tuhfe-i Nâilî (Kurnaz vd. 2001: 299)’de Re'yî Abdüllatif Çelebi ve Re'yî Çelebi şeklinde iki ayrı madde olarak kayıtlıdır. İlk ve orta öğrenimini Afyon’da, medrese öğrenimini İstanbul’da yaptı. Rumeli kazaskerliğinden mazul Abdurrahman Efendi’den mülâzım oldu. Âşık Çelebi (Kılıç 2010: 1341)’ye göre sipahi, Ahdi (Solmaz 2009: 165)’ye göre kâtip idi. Hasan Çelebi (Sungurhan-Eyduran 2009: 328)’ye göre uzun süre Bursa’da müderrislik yaptı. Daha sonra kadılık görevinde bulundu. Kaba davranışı yüzünden azledildi. Âlî (İsen 1994: 307)’ye göre herhangi bir görev üstlenmedi. 987/1579-80 yılında vefat etti. Vefat tarihi, Kafzâde Fâizî (Kayabaşı 1997: 307)’de 988/1580-81, Sicill-i Osmanî (Akbayar 1996: 1386)’de 986/1578-79 olarak kayıtlıdır. Tasavvufta ve diğer bilimlerde bilgi sahibiydi. Aynı zamanda hattat olup sülüs, nesih ve talik hattı güzeldi. Hoşsohbet ve nüktedan bir kimseydi. Şairliği yanında nasirliği de vardı. Şiirleri renkli ve ahenkli idi.
Eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Kaynaklarda şiirlerinden örnekler yer almaktadır.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî, C. 5. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 1386.
İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 372.
İsen, Mustafa (1994). Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı. Ankara: AKM Yay. 307.
Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şairleri. Ankara: Akçağ Yayınları. 352-353.
Kayabaşı, Bekir (1997). Kâfzâde Fâ’izî’nin Zübdetü’l-Eş‘âr’ı. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi. 307.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi Meşâ‘irü’ş-Şu‘arâ, İnceleme-Metin. C. 3. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 1341.
Kurnaz, Cemâl, M. Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri, C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 299.
Müstakimzâde Süleyman Sa’deddin (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaası. 294.
Müstakîm-zâde Süleyman Sa’deddin Efendi (2000). Mecelletü’n-Nisâb (Tıpkıbasım). Ankara: KB Yay. 229a.
Riyazî Mehmet Efendi. Riyazü'ş-Şuara. Nuruosmaniye Kütüphanesi, nu. 3724. vr. 73b.
Sarı, M. (2006). “Re’yî”. Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 6. Ankara: AKM Yay. 340.
Solmaz, Süleyman (hzl.) (2009). Gülşen-i Şu’arâ (Bağdatlı Ahdî). Denizli: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10731,agmpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 17.06.2014]. 165.
Sungurhan-Eyduran, Aysun (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10739,tsmetinbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 09.06.2014]. 328-329.
Şemsettin Sami (1996). Kâmûsu’l-‘Alâm. Tıpkıbasım. C. 3. Ankara: Kaşgar Neşriyat Yay. 2264.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1990). C. 7. “Re’yî Abdüllatif Çelebi”. İstanbul: Dergâh Yay. 325.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİKYayın Tarihi: 27.06.2014Güncelleme Tarihi: 29.10.2020Eserlerinden Örnekler
Beyt
Dür dişlerüne dindi le’âlî gazelleri
Güftâruna okındı zülâlî gazelleri
xx
Zâhid ki meyl-i kalbi hemân kîl u kâledür
Işk ehlinün kamu nazarı vecd ü hâledür
Tutsan yüzüne destüni aksin gören sanur
Mihrâb-ı hüsne yazılı iki celâledür
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi Meşâ‘irü’ş-Şu‘arâ, İnceleme-Metin. C. 3. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 1341.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 27.06.2014Güncelleme Tarihi: 29.10.2020Eserlerinden Örnekler
Beyt
Dür dişlerüne dindi le’âlî gazelleri
Güftâruna okındı zülâlî gazelleri
xx
Zâhid ki meyl-i kalbi hemân kîl u kâledür
Işk ehlinün kamu nazarı vecd ü hâledür
Tutsan yüzüne destüni aksin gören sanur
Mihrâb-ı hüsne yazılı iki celâledür
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi Meşâ‘irü’ş-Şu‘arâ, İnceleme-Metin. C. 3. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 1341.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 29.10.2020Eserlerinden Örnekler
Beyt
Dür dişlerüne dindi le’âlî gazelleri
Güftâruna okındı zülâlî gazelleri
xx
Zâhid ki meyl-i kalbi hemân kîl u kâledür
Işk ehlinün kamu nazarı vecd ü hâledür
Tutsan yüzüne destüni aksin gören sanur
Mihrâb-ı hüsne yazılı iki celâledür
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi Meşâ‘irü’ş-Şu‘arâ, İnceleme-Metin. C. 3. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 1341.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Beyt
Dür dişlerüne dindi le’âlî gazelleri
Güftâruna okındı zülâlî gazelleri
xx
Zâhid ki meyl-i kalbi hemân kîl u kâledür
Işk ehlinün kamu nazarı vecd ü hâledür
Tutsan yüzüne destüni aksin gören sanur
Mihrâb-ı hüsne yazılı iki celâledür
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi Meşâ‘irü’ş-Şu‘arâ, İnceleme-Metin. C. 3. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 1341.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | VASFÎ, Ahmed Vasfî | d. 1832 - ö. 1876 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | MÜFTÎ DERVİŞ, Çavdaroğlu Ahmed | d. 1580\\\'ler? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HAYDAR, Haydar Çelebi, Haydar-ı Cem | d. ? - ö. 1495\'ten sonra? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | VASFÎ, Ahmed Vasfî | d. 1832 - ö. 1876 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | MÜFTÎ DERVİŞ, Çavdaroğlu Ahmed | d. 1580\\\'ler? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | HAYDAR, Haydar Çelebi, Haydar-ı Cem | d. ? - ö. 1495\'ten sonra? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | VASFÎ, Ahmed Vasfî | d. 1832 - ö. 1876 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | MÜFTÎ DERVİŞ, Çavdaroğlu Ahmed | d. 1580\\\'ler? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | HAYDAR, Haydar Çelebi, Haydar-ı Cem | d. ? - ö. 1495\'ten sonra? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | VASFÎ, Ahmed Vasfî | d. 1832 - ö. 1876 | Meslek | Görüntüle |
11 | MÜFTÎ DERVİŞ, Çavdaroğlu Ahmed | d. 1580\\\'ler? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | HAYDAR, Haydar Çelebi, Haydar-ı Cem | d. ? - ö. 1495\'ten sonra? | Meslek | Görüntüle |
13 | VASFÎ, Ahmed Vasfî | d. 1832 - ö. 1876 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | MÜFTÎ DERVİŞ, Çavdaroğlu Ahmed | d. 1580\\\'ler? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | HAYDAR, Haydar Çelebi, Haydar-ı Cem | d. ? - ö. 1495\'ten sonra? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | VASFÎ, Ahmed Vasfî | d. 1832 - ö. 1876 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | MÜFTÎ DERVİŞ, Çavdaroğlu Ahmed | d. 1580\\\'ler? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | HAYDAR, Haydar Çelebi, Haydar-ı Cem | d. ? - ö. 1495\'ten sonra? | Madde Adı | Görüntüle |