Madde Detay
RİF'AT, Rif'at Dede
(d. 1224/1810? - ö. 1297/1880?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Rif'at Efendi veya Rif'at Dede isimleriyle bilinen şairin doğum tarihi ve yeri kesin değildir. Adıyamanlı Rif'at Dede ile aynı kişi olma ihtimali bulunsa da Adıyamanlı Rif'at Dede'nin Harput'a geldiğine dair bir bilgi bulunmaması bu iki ismin aynı kişileri göstermediği düşüncesini kuvvetlendirmektedir. Rif'at Dede'nin Çöteli beylerinden Mustafa Bey'in konağında uzun süre misafir olduğu, bir defasında az bahşiş alınca konaktan ayrıldığı rivayet edilmektedir. Rif'at Dede'nin okuma yazma bilmediği, söylemek istediklerini bir kâtibe yazdırdığı, Harputlu Rahmî ile arkadaş oldukları ve şair Lüzûmî ile birlikte şiir söyledikleri de rivayetler arasındadır.
Rif'at Dede'nin "eyleyin" redifli gazeli Harput yöresinde "Harput Divanı" adıyla bilinmekte ve divan makamında okunmaktadır. Neyzen Burhanettin Ökte, Harput musıkisinde özel bir yeri bulunan bu gazeli, Atatürk'ün sevdiği ve bizzat okuduğu gazeller arasında saymıştır.
Kaynakça
Bilgin, M. Şemsettin (2010). Adıyamanlı Şairler. Adıyaman: Adıyaman Ticaret ve Sanayi Odası Yay.
Ekici, Savaş (2009). Elazığ Harput Müziği. Ankara: Akçağ Yay.
Güler, Zülfî (1999). "Harput'ta Edebiyat ve Sözlü Folklor". Dünü ve Bugünüyle Harput (Tarih-Edebiyat-Şiir-Folklor). C. I. Elazığ: Türkiye Diyanet Vakfı Elazığ Şubesi Yay. http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/guler_harput.pdf (E.T. 14.07.2014).
Onur, Naci (2010). Elazığlı Güftekârlar. Elazığ: Elazığ Belediyesi Kültür Yay. (https://www.ktb.gov.tr/TR-96556/ataturkun-dinlenmekten-hoslandigi-sarkilar.html (E.T. 15.11.2020).
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. BAHİR SELÇUKYayın Tarihi: 25.07.2014Güncelleme Tarihi: 01.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Ben şehîd-i bâdeyim dostlar demim yâd eyleyin
Türbemi mey-hâne enkâzıyla bünyâd eyleyin
Gasl olunmaz mâ ile gerçi şehîdân-ı vegâ
Yıkayın meyle beni bir mezheb îcâd eyleyin
Türbeme kandîl içün bir köhne sâgar vakf edin
Şu'le-i nâr-ı 'arakla rûhumu şâd eyleyin
Türbe-dâr olsun bana bir rind-i mey-hâr-ı garîb
Nezr-i ser-hoşân ile ol pîre imdâd eyleyin
Neyle meyle bir alay mahbûb ile her dem gelin
Bezm-i Cem âyînini kabrimde mu'tâd eyleyin
Her gelen mestân u rindân ise gelsin türbeme
Gelmesin sûfî vü zâhid tard u ib'âd eyleyin
Mest eder bûy-ı türâb-ı meşhedim bu 'âlemi
Bâde-nûşânı bu nev-neşveyle irşâd eyleyin
Yâdigâr olsun bu nazmım evliyâ-yı sâgara
Gitdi Rif'at perr açıp ardınca feryâd eyleyin
(Güler, Zülfî (1999). "Harput'ta Edebiyat ve Sözlü Folklor". Dünü ve Bugünüyle Harput (Tarih-Edebiyat-Şiir-Folklor). C. I. Elazığ: Türkiye Diyanet Vakfı Elazığ Şubesi Yay. http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/guler_harput.pdf (E.T. 14.07.2014). 2.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 25.07.2014Güncelleme Tarihi: 01.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Ben şehîd-i bâdeyim dostlar demim yâd eyleyin
Türbemi mey-hâne enkâzıyla bünyâd eyleyin
Gasl olunmaz mâ ile gerçi şehîdân-ı vegâ
Yıkayın meyle beni bir mezheb îcâd eyleyin
Türbeme kandîl içün bir köhne sâgar vakf edin
Şu'le-i nâr-ı 'arakla rûhumu şâd eyleyin
Türbe-dâr olsun bana bir rind-i mey-hâr-ı garîb
Nezr-i ser-hoşân ile ol pîre imdâd eyleyin
Neyle meyle bir alay mahbûb ile her dem gelin
Bezm-i Cem âyînini kabrimde mu'tâd eyleyin
Her gelen mestân u rindân ise gelsin türbeme
Gelmesin sûfî vü zâhid tard u ib'âd eyleyin
Mest eder bûy-ı türâb-ı meşhedim bu 'âlemi
Bâde-nûşânı bu nev-neşveyle irşâd eyleyin
Yâdigâr olsun bu nazmım evliyâ-yı sâgara
Gitdi Rif'at perr açıp ardınca feryâd eyleyin
(Güler, Zülfî (1999). "Harput'ta Edebiyat ve Sözlü Folklor". Dünü ve Bugünüyle Harput (Tarih-Edebiyat-Şiir-Folklor). C. I. Elazığ: Türkiye Diyanet Vakfı Elazığ Şubesi Yay. http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/guler_harput.pdf (E.T. 14.07.2014). 2.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Ben şehîd-i bâdeyim dostlar demim yâd eyleyin
Türbemi mey-hâne enkâzıyla bünyâd eyleyin
Gasl olunmaz mâ ile gerçi şehîdân-ı vegâ
Yıkayın meyle beni bir mezheb îcâd eyleyin
Türbeme kandîl içün bir köhne sâgar vakf edin
Şu'le-i nâr-ı 'arakla rûhumu şâd eyleyin
Türbe-dâr olsun bana bir rind-i mey-hâr-ı garîb
Nezr-i ser-hoşân ile ol pîre imdâd eyleyin
Neyle meyle bir alay mahbûb ile her dem gelin
Bezm-i Cem âyînini kabrimde mu'tâd eyleyin
Her gelen mestân u rindân ise gelsin türbeme
Gelmesin sûfî vü zâhid tard u ib'âd eyleyin
Mest eder bûy-ı türâb-ı meşhedim bu 'âlemi
Bâde-nûşânı bu nev-neşveyle irşâd eyleyin
Yâdigâr olsun bu nazmım evliyâ-yı sâgara
Gitdi Rif'at perr açıp ardınca feryâd eyleyin
(Güler, Zülfî (1999). "Harput'ta Edebiyat ve Sözlü Folklor". Dünü ve Bugünüyle Harput (Tarih-Edebiyat-Şiir-Folklor). C. I. Elazığ: Türkiye Diyanet Vakfı Elazığ Şubesi Yay. http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/guler_harput.pdf (E.T. 14.07.2014). 2.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Ben şehîd-i bâdeyim dostlar demim yâd eyleyin
Türbemi mey-hâne enkâzıyla bünyâd eyleyin
Gasl olunmaz mâ ile gerçi şehîdân-ı vegâ
Yıkayın meyle beni bir mezheb îcâd eyleyin
Türbeme kandîl içün bir köhne sâgar vakf edin
Şu'le-i nâr-ı 'arakla rûhumu şâd eyleyin
Türbe-dâr olsun bana bir rind-i mey-hâr-ı garîb
Nezr-i ser-hoşân ile ol pîre imdâd eyleyin
Neyle meyle bir alay mahbûb ile her dem gelin
Bezm-i Cem âyînini kabrimde mu'tâd eyleyin
Her gelen mestân u rindân ise gelsin türbeme
Gelmesin sûfî vü zâhid tard u ib'âd eyleyin
Mest eder bûy-ı türâb-ı meşhedim bu 'âlemi
Bâde-nûşânı bu nev-neşveyle irşâd eyleyin
Yâdigâr olsun bu nazmım evliyâ-yı sâgara
Gitdi Rif'at perr açıp ardınca feryâd eyleyin
(Güler, Zülfî (1999). "Harput'ta Edebiyat ve Sözlü Folklor". Dünü ve Bugünüyle Harput (Tarih-Edebiyat-Şiir-Folklor). C. I. Elazığ: Türkiye Diyanet Vakfı Elazığ Şubesi Yay. http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/guler_harput.pdf (E.T. 14.07.2014). 2.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | MİNAS, CERANYAN | d. 1730 - ö. 1813 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SÛZÎ, Mehmed | d. 1846 - ö. 1912 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HAMDÎ, El-hâc Abdulhamîd Hamdî Efendi, Harputlu | d. 1829 - ö. 1902 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | MİNAS, CERANYAN | d. 1730 - ö. 1813 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | SÛZÎ, Mehmed | d. 1846 - ö. 1912 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | HAMDÎ, El-hâc Abdulhamîd Hamdî Efendi, Harputlu | d. 1829 - ö. 1902 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | MİNAS, CERANYAN | d. 1730 - ö. 1813 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | SÛZÎ, Mehmed | d. 1846 - ö. 1912 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | HAMDÎ, El-hâc Abdulhamîd Hamdî Efendi, Harputlu | d. 1829 - ö. 1902 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | MİNAS, CERANYAN | d. 1730 - ö. 1813 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | SÛZÎ, Mehmed | d. 1846 - ö. 1912 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | HAMDÎ, El-hâc Abdulhamîd Hamdî Efendi, Harputlu | d. 1829 - ö. 1902 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | MİNAS, CERANYAN | d. 1730 - ö. 1813 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | SÛZÎ, Mehmed | d. 1846 - ö. 1912 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | HAMDÎ, El-hâc Abdulhamîd Hamdî Efendi, Harputlu | d. 1829 - ö. 1902 | Madde Adı | Görüntüle |