Madde Detay
RIFKÎ, Mehmed Rıfkî Efendi
(d. ?/? - ö. 1111/1699-1700)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Mehmed olup, Kadri Efendi'nin kız kardeşinin oğludur. İstanbul'da doğdu. Babası Mustafa Efendi, aslen Tosya kasabasından olup İstanbul'a geldi. Öğrenimini tamamlayıp Azmîzâde'den mülâzım oldu. Kırkakça medreseden mazul olduktan sonra şimdi Bulgaristan sınırları içinde olan Razgrat kasabasında kadılık yaptı. Razgrat'ta kadı iken vefat etti. Mehmed Rıfkî Efendi, babasının vefatından sonra İstanbul'a gelerek Kara Çelebizade Abdülaziz Efendi'den mülazım oldu. Muharrem 1067/Ekim-Kasım 1656'da hariç ile Damad Efendi Medresesi'ne, Şevval 1072/Mayıs-Haziran 1662'de Mimar Sinan Medresesi'ne ve 1073/1662-63'te ikinci defa Hüsrev Kethüda'ya, Cemaziyelahir 1076/Aralık-Ocak 1665-66'da Hafız Paşa Medresesi'ne erişti. Rebiülevvel 1079/Ağustos-Eylül 1668'de Siyavuş Paşa Sultan Medresesi'ne tekrar atandıktan sonra Rebiülahir 1080/Ekim-Kasım 1669'da Sahn-ı Seman'dan birine ve Zilhicce 1081/Nisan-Mayıs 1671'de Zal Paşa Medresesi'ne ve Recep 1084/Ekim-Kasım 1673'te Mahmut Paşa Medresesi'ne ve Şevval 1086/Aralık-Ocak 1675-76'da Galatasaray Medresesi'ne müderris oldu. Muharrem 1091/Şubat-Mart 1680'de Süleymaniye Medreseleri'nden birine ve Şevval 1092/Ekim-Kasım 1681'de Halep kadılığına atandı. Safer 1097/Aralık-Ocak 1685-86'da Bursa kadısı olup Safer 1098/Aralık-Ocak 1686-87'de bu görevden ayrıldı ve birkaç gün Boğazhisarı'nda görev yaptı. Daha sonra İstanbul'a gelip Pazarköyü, Bursa Yenişehri ve Atranus kazaları kendisine arpalık olarak verildi. Cemaziyelahir 1102/Mart 1691'de Muharremü'l-Haramı'nda Mekke kadılığını elde etti. Mekke kadısı iken azledildi. Anadolu kazaskerliği payesiyle İstanbul kadısı oldu. İstanbul kadılığı görevinden mazul oldu. 1111/1699-1700 yılında vefat etti.
Dîvânı vardır.
Kaynakça
Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.)(1999). İsmâil Belîğ Nuhbetü'l-Âsâr li-Zeyli Zübdeti'l-Eş'âr. Ankara: AKM Yay.
Coşkun, Ali Osman (hzl.) (1985). Seyrekzâde Mehmet Âsım. Zeyl-i Zübdetül-Eş'âr. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî: Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay.
İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay.
Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.
Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fuzalâ”. C. 3. İstanbul: Çağrı Yay. 166-167.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAKYayın Tarihi: 23.07.2014Güncelleme Tarihi: 26.11.2020Eserlerinden Örnekler
Nühüfte 'aşkı mey-i tâbdân bilürüz
Eger bilinmese yâkûtı nârdan bilürüz
Tereşşuh eyledügin çeşm-i terde hûn-ı dili
Zücâc-ı dilden olan inkisârdan bilirüz
***
Hevâlar mutedil dil münbasıt fasl-ı bahâr olsa
Çemen dönse cinâne mutrib-i gülşen hezâr olsa
Ne bîm-i sahne olsa dilde ne endîşe-i ferdâ
Vera bîgâne olsa tevbeler bîgânekâr olsa
(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 362).
***
'İzârı üzre gönül hatt-ı müşg-fâm ister
Fezâ-yı Rum'da gûyâ hevâ-yı şâm ister
Zuhûr-ı hatt-ı 'izârın recâ ider gönlüm
O şeb-pere gibi kim nûrı kor zalâm ister
(Coşkun, Ali Osman (hzl.) (1985). Seyrekzâde Mehmet Âsım. Zeyl-i Zübdetül-Eş'âr. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 73)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 23.07.2014Güncelleme Tarihi: 26.11.2020Eserlerinden Örnekler
Nühüfte 'aşkı mey-i tâbdân bilürüz
Eger bilinmese yâkûtı nârdan bilürüz
Tereşşuh eyledügin çeşm-i terde hûn-ı dili
Zücâc-ı dilden olan inkisârdan bilirüz
***
Hevâlar mutedil dil münbasıt fasl-ı bahâr olsa
Çemen dönse cinâne mutrib-i gülşen hezâr olsa
Ne bîm-i sahne olsa dilde ne endîşe-i ferdâ
Vera bîgâne olsa tevbeler bîgânekâr olsa
(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 362).
***
'İzârı üzre gönül hatt-ı müşg-fâm ister
Fezâ-yı Rum'da gûyâ hevâ-yı şâm ister
Zuhûr-ı hatt-ı 'izârın recâ ider gönlüm
O şeb-pere gibi kim nûrı kor zalâm ister
(Coşkun, Ali Osman (hzl.) (1985). Seyrekzâde Mehmet Âsım. Zeyl-i Zübdetül-Eş'âr. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 73)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020Eserlerinden Örnekler
Nühüfte 'aşkı mey-i tâbdân bilürüz
Eger bilinmese yâkûtı nârdan bilürüz
Tereşşuh eyledügin çeşm-i terde hûn-ı dili
Zücâc-ı dilden olan inkisârdan bilirüz
***
Hevâlar mutedil dil münbasıt fasl-ı bahâr olsa
Çemen dönse cinâne mutrib-i gülşen hezâr olsa
Ne bîm-i sahne olsa dilde ne endîşe-i ferdâ
Vera bîgâne olsa tevbeler bîgânekâr olsa
(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 362).
***
'İzârı üzre gönül hatt-ı müşg-fâm ister
Fezâ-yı Rum'da gûyâ hevâ-yı şâm ister
Zuhûr-ı hatt-ı 'izârın recâ ider gönlüm
O şeb-pere gibi kim nûrı kor zalâm ister
(Coşkun, Ali Osman (hzl.) (1985). Seyrekzâde Mehmet Âsım. Zeyl-i Zübdetül-Eş'âr. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 73)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Nühüfte 'aşkı mey-i tâbdân bilürüz
Eger bilinmese yâkûtı nârdan bilürüz
Tereşşuh eyledügin çeşm-i terde hûn-ı dili
Zücâc-ı dilden olan inkisârdan bilirüz
***
Hevâlar mutedil dil münbasıt fasl-ı bahâr olsa
Çemen dönse cinâne mutrib-i gülşen hezâr olsa
Ne bîm-i sahne olsa dilde ne endîşe-i ferdâ
Vera bîgâne olsa tevbeler bîgânekâr olsa
(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 362).
***
'İzârı üzre gönül hatt-ı müşg-fâm ister
Fezâ-yı Rum'da gûyâ hevâ-yı şâm ister
Zuhûr-ı hatt-ı 'izârın recâ ider gönlüm
O şeb-pere gibi kim nûrı kor zalâm ister
(Coşkun, Ali Osman (hzl.) (1985). Seyrekzâde Mehmet Âsım. Zeyl-i Zübdetül-Eş'âr. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 73)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | SEYYİD SEYFÎ / Seyyid Nizamoğlu, Şeyh Seyyid Seyfullah Kasım b. Şeyh Seyyid Nizameddin Efendi | d. ? - ö. 1601 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Fahir Aksoy | d. 17 Mart 1917 - ö. 3 Ocak 2008 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | SÂ'İB, Ahmed Sâ'ib Efendi, İstanbullu | d. ? - ö. 1887 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | SEYYİD SEYFÎ / Seyyid Nizamoğlu, Şeyh Seyyid Seyfullah Kasım b. Şeyh Seyyid Nizameddin Efendi | d. ? - ö. 1601 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Fahir Aksoy | d. 17 Mart 1917 - ö. 3 Ocak 2008 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | SÂ'İB, Ahmed Sâ'ib Efendi, İstanbullu | d. ? - ö. 1887 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | SEYYİD SEYFÎ / Seyyid Nizamoğlu, Şeyh Seyyid Seyfullah Kasım b. Şeyh Seyyid Nizameddin Efendi | d. ? - ö. 1601 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Fahir Aksoy | d. 17 Mart 1917 - ö. 3 Ocak 2008 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | SÂ'İB, Ahmed Sâ'ib Efendi, İstanbullu | d. ? - ö. 1887 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | SEYYİD SEYFÎ / Seyyid Nizamoğlu, Şeyh Seyyid Seyfullah Kasım b. Şeyh Seyyid Nizameddin Efendi | d. ? - ö. 1601 | Meslek | Görüntüle |
11 | Fahir Aksoy | d. 17 Mart 1917 - ö. 3 Ocak 2008 | Meslek | Görüntüle |
12 | SÂ'İB, Ahmed Sâ'ib Efendi, İstanbullu | d. ? - ö. 1887 | Meslek | Görüntüle |
13 | SEYYİD SEYFÎ / Seyyid Nizamoğlu, Şeyh Seyyid Seyfullah Kasım b. Şeyh Seyyid Nizameddin Efendi | d. ? - ö. 1601 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Fahir Aksoy | d. 17 Mart 1917 - ö. 3 Ocak 2008 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | SÂ'İB, Ahmed Sâ'ib Efendi, İstanbullu | d. ? - ö. 1887 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | SEYYİD SEYFÎ / Seyyid Nizamoğlu, Şeyh Seyyid Seyfullah Kasım b. Şeyh Seyyid Nizameddin Efendi | d. ? - ö. 1601 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Fahir Aksoy | d. 17 Mart 1917 - ö. 3 Ocak 2008 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | SÂ'İB, Ahmed Sâ'ib Efendi, İstanbullu | d. ? - ö. 1887 | Madde Adı | Görüntüle |