RÜŞDÎ, Mehmed/Ahmed Rüşdî Efendi

(d. ?/? - ö. 1117/1705-06)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmi Mehmed'dir. "Ammeci Çelebi" veya "Amuca Çelebi" lakaplarıyla meşhur idi. İsmini Sâlim, Şeyhî ve Safâyî, Mehmed olarak kaydediyorlarsa da Mehmed Siraceddin, Mecma-ı Şuarâ ve Tezkire-i Üdebâ adlı eserinde isminin Ahmed olduğunu şu tarih beyti ile tespit ediyor: "Ahmedâ hattun mübârek ide Hak 1074" (Arslan 1994:46-47; Kurnaz 2001:1/340). Gençliğinde eğitimini tamamladıktan sonra imamlık yaptı. Daha sonra Edirne'de Kadıasker Camii'ne hatip oldu. 1117/1705-06'da vefat etti. Sicill-i Osmani ve Nuhbetü'l-Âsâr li-Zeyli Zübdeti'l-Eş'âr'da ölüm tarihi 1105/1693-94 olarak kayıtlıdır (Abdülkadiroğlu 1999:130). Edirne'de medfundur.

Hafız idi ve de Kuran'ı 17 kıraatte okuyabilirdi. Dîvân'ı vardır. Rüşdî mahlasını kullanmıştır (Özcan 1989: 365, 367, 441; Arslan 1994: 46-47). Tarih düşürmekte yetenekli idi. Ayrıca nesih ve sülüs yazıda ustaydı (Arslan 1994: 46-47).

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.

Arslan, Mehmet (hzl.)(1994). Mecma-ı Şuara ve Tezkire-i Üdeba: Mehmet Siraceddin. Sivas: Dilek Matbaacılık.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, M. İsen, R.Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Mehmed Süreyya (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî. C.2. İstanbul: Matbaa-i Âmire. 388.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fuzalâ”. C. 3. İstanbul: Çağrı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 19.03.2014
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Hat geldi ruh-ı yâre idüp hüsninni tecdîd

Işk ehline verdi yine devlet-i câvîd

 

Feyz-i eser-i ışk ile bir gülşene girdük

Bir berg-i hazân-dîdedür anda gül-i hurşîd

 

Yok minnetimiz şimdi bizim çarh ile bahta

Hep bir görünür oldı bize ye's ile ümmîd

 

Fursat var iken nûş-ı mey it nûş-ı mey it kim

Bu hasret ile gitdi koyup âlemi Cemşîd

 

Nây-ı kalemün dutdı cihân bezmini Rüşdî

Şimden girü çalsun başına çengini Nâhîd

(Arslan, Mehmet (hzl.)(1994). Mecma-ı Şuara ve Tezkire-i Üdeba: Mehmet Siraceddin. Dilek Matbaacılık. Sivas. 46-47)

 

Şîşe-i 'arş-ı berîne âvâz eder kerrubiyân

Sünbül-i bâg-ı iremde dûd-ı âh-ı 'âşıkân

(Arslan, Mehmet (hzl.)(1994). Mecma-ı Şuara ve Tezkire-i Üdeba: Mehmet Siraceddin. Sivas: Dilek Matbaacılık. 46-47)

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1BAHÂRÎ/VEHBÎ, Hüseyin Vehbî Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2HÜSEYİN, Pervâne-zâde Hüseyin Çelebid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3KABÛLÎ, Mustafad. ? - ö. 1829Doğum YeriGörüntüle
4BAHÂRÎ/VEHBÎ, Hüseyin Vehbî Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5HÜSEYİN, Pervâne-zâde Hüseyin Çelebid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6KABÛLÎ, Mustafad. ? - ö. 1829Doğum YılıGörüntüle
7BAHÂRÎ/VEHBÎ, Hüseyin Vehbî Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8HÜSEYİN, Pervâne-zâde Hüseyin Çelebid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9KABÛLÎ, Mustafad. ? - ö. 1829Ölüm YılıGörüntüle
10BAHÂRÎ/VEHBÎ, Hüseyin Vehbî Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11HÜSEYİN, Pervâne-zâde Hüseyin Çelebid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12KABÛLÎ, Mustafad. ? - ö. 1829MeslekGörüntüle
13BAHÂRÎ/VEHBÎ, Hüseyin Vehbî Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HÜSEYİN, Pervâne-zâde Hüseyin Çelebid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KABÛLÎ, Mustafad. ? - ö. 1829Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16BAHÂRÎ/VEHBÎ, Hüseyin Vehbî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17HÜSEYİN, Pervâne-zâde Hüseyin Çelebid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18KABÛLÎ, Mustafad. ? - ö. 1829Madde AdıGörüntüle