Madde Detay
SADIK/SADIK BABA, Sadık Doğanay
(d. 1933 / ö. 23.01.1979)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Sadık Doğanay, 1933 yılında Tokat'ın Zile ilçesine bağlı Yücepınar köyünde doğmuştur. İki gözü de doğuştan kör olan bir halk ozanıdır. "İsmim Âşık Sadık dedem Kemterî/ Er olanlar sever böyle erleri" dizelerinde belirttiği gibi ünlü âşık Kemteri’nin torunu ve yine Zile çevresinde Sefil Edna adı ile tanınan Âşık Abuzer Doğanay’ın yeğenidir.
Şiirlerinde Sadık ve Sadık Baba mahlasını kullanan Sadık Doğanay, küçük yaşta amcasından saz çalmayı öğrenmiş, hem saz hem keman çalabilen gezginci bir halk ozanı olup TRT’de mahalli sanatçı olarak da tanınmıştır. Sadık Doğanay’ın, birçok türküsü TRT repertuarına girmiş olup radyo ve televizyonlarda sık sık çeşitli icracılar tarafından seslendirilmektedir. Özellikle “366 Kemiğim Yandı Ha Yandı” ve "Vay Dünya Dünya” türküleriyle tanınan Doğanay, 23 Ocak 1979’da Zile’de vefat etmiştir. Sadık Doğanay’ın mezarı Yücepınar köyündedir.
Yaşama elindeki bağlaması ile tutunan, bağlamayı kendine has bir tavırla çalan, tezeneyi yukarı doğru vuran Sadık Doğanay, bağlama dışında cümbüş ve kemanın da önemli ustalarındandır. Gözleri görmediğinden deyişlerini genellikle doğaçlama söyleyen Sadık Doğanay, çileli yaşamını büyük ölçüde deyişlerine yansıtmıştır. Bağlama icrasındaki ustalığı yanında ezgi yaratma ve bestecilik yönü de oldukça güçlüdür (Kurt 2016: 13).
Sözleri Sıdkî Baba (Pervane)’ya ait olan “Bir Güzelin Hasretinden Ahından” (Yandı Ha Yandı), “Her Sabah Her Sabah Gülşen İçinde”, sözleri dedesi Kemterî’ye ait olan “İzzetli Hürmetli Bilirim Seni”, sözleri Türabî’ye ait olan “Gönül Gel Varalım Gülşen Bağına” gibi türküleri de havalandırıp yayılmasını ve sevilmesini sağlamıştır.
Usta çırak geleneği içinde birbirlerini sözel ve müzikal yapı olarak takip eden âşıklar, usta âşığa bağlılık duyarak ona ait üslûp, dil, ezgi çerçevesinde söyleyen âşık grubuna âşık kolu denilmektedir. Bu şekilde usta-çırak geleneği içinde yetişen Sadık Doğanay, Zileli Âşık Kemterî Kolunun önemli âşıklarından biridir (Kurt 2016: 18-19).
Kaynakça
Kurt, Necdet (2016). El Vurup Yâremi İncitme Tabip Zileli Âşık Sadık Doğanay. İzmir: Kanyılmaz Matbaacılık.
Yardımcı, Mehmet (2004). 16. Yüzyıldan Günümüze İz Bırakan Zileli Şairler. Zile: Zile Belediyesi Kültür Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET YARDIMCIYayın Tarihi: 05.06.2018Güncelleme Tarihi: 11.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 05.06.2018Güncelleme Tarihi: 11.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | SEFİL NECMİ, Mehmet | d. 1860 - ö. 1933 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | İSMAİL ÇELEBİ | d. 1960 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Suzan Çataloluk | d. 01 Ocak 1951 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Gülten Akın | d. 23 Ocak 1933 - ö. 4 Kasım 2015 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | KUL SEMAÎ, Muharrem Oylum | d. 1933 - ö. 10.10.1995 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Turhan R. Oğuzbaş | d. 14 Mart 1933 - ö. 15 Mayıs 1997 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Gülten Akın | d. 23 Ocak 1933 - ö. 4 Kasım 2015 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | KUL SEMAÎ, Muharrem Oylum | d. 1933 - ö. 10.10.1995 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Turhan R. Oğuzbaş | d. 14 Mart 1933 - ö. 15 Mayıs 1997 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Gülten Akın | d. 23 Ocak 1933 - ö. 4 Kasım 2015 | Meslek | Görüntüle |
11 | KUL SEMAÎ, Muharrem Oylum | d. 1933 - ö. 10.10.1995 | Meslek | Görüntüle |
12 | Turhan R. Oğuzbaş | d. 14 Mart 1933 - ö. 15 Mayıs 1997 | Meslek | Görüntüle |
13 | Gülten Akın | d. 23 Ocak 1933 - ö. 4 Kasım 2015 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | KUL SEMAÎ, Muharrem Oylum | d. 1933 - ö. 10.10.1995 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Turhan R. Oğuzbaş | d. 14 Mart 1933 - ö. 15 Mayıs 1997 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Gülten Akın | d. 23 Ocak 1933 - ö. 4 Kasım 2015 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | KUL SEMAÎ, Muharrem Oylum | d. 1933 - ö. 10.10.1995 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Turhan R. Oğuzbaş | d. 14 Mart 1933 - ö. 15 Mayıs 1997 | Madde Adı | Görüntüle |