SÂFÎ, Derviş Ahmed Sâfî Efendi

(d. ?/? - ö. 1076/1665)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Derviş Ahmed Sâfî Efendi’nin mahlası Sâfî, adı Ahmet’tir. Doğum tarihi bilinmeyen şairin memleketi hakkında iki farklı bilgi vardır. Safâyî Tezkiresi’nde Bolulu (Çapan 2005: 341), Sicill-i Osmânî’de Yenişehirli olduğu kaydedilmiştir (Mehmed Süreyya 1996: 1431). Tuhfe-i Nâilî’de ise Yenişehir Fenarlı veya Bolulu olabileceği ifade edilerek her iki bilgi de paylaşılmıştır (Tuman 2001: 536).
Mevlevî olan şair, önce Kerîm Dede’in terbiyesinde yetişti.. Daha sonra Yenişehir Fenerde Vecdî Dede’ye intisap etti. Yenişehir Mevlevihanesi’nde uzun müddet kalan şair, burada Manevi Dede ve Şeyh Muhammed Dede’yle sohbet etme imkânı buldu.
Derviş Ahmed Sâfî Efendi, Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye’ye göre 1100 /1688’de Yenişehir Mevlevihanesi’nde vefat etmiş ve burada defnedilmiştir. Şairin ölüm yılı Sicill-i Osmânî’de 1066/ 1656’dır (Mehmed Süreyya 1996: 1431). Bu bilgi diğer kaynaklarla uyuşmamaktadır. Dolayısıyla Nâil Tuman bu tarihin yanlış olduğu düşüncesindedir (Kurnaz 2001: 536). Nazı kaynaklarda ise hicri 1076/ miladi 1665 senesinde vefat ettiği yazmaktadır.
Esrâr Dede şiir ve inşada yetenekli olduğunu belirtmektedir. Ancak şairin tezkirelerdeki şiirlerinin dışında elimize ulaşan bir eseri yoktur. İranlı şair ve mutasaavıf Feridüddin Attar ile ilgili bilgisinin üst seviyede olduğu belirtilir (Genç 2000: 313).

Kaynakça

Açık, Nilgün (2007). “Sâfî” Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 7: AKM Yay. 428.

Ali Enver (1309). Semâhâne-i Edeb. İstanbul: Âlem Matbaası. 139.

Çapan, Pervin (2005). Mustafa Safâyî Efendi, Tezkire-i Safâyî ‘Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr’ İnceleme- Metin- İndeks. Ankara: AKM Yay.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatcı (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay.

Mehmed Süreyya (1996). Sicill-i Osmanî. hzl. Nuri Akbayar. C. 5. İstanbul: Kültür Bakanlığı ile Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Ortak Yay.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: İBRAHİM HALİL TUĞLUK - ABDULLAH AYDIN
Yayın Tarihi: 19.07.2014
Güncelleme Tarihi: 04.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Sîne pür-dâg-ı gamındır nâleler bülbüllerim
Eşk-i çeşmimden alır neşv ü nemâyı güllerim

Dûd-ı âhım revnak-ı bâg-ı derûndur ammâ
Açılır fasl-ı hazan bilmez benim sünbüllerim

(Çapan, Pervin (2005). Mustafa Safâyî Efendi, Tezkire-i Safâyî ‘Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr’ İnceleme- Metin- İndeks. Ankara: AKM Yay. 341.)

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HİMMET/ABDÎ, Şeyh Himmet Efendid. ? - ö. 1683-1684Doğum YeriGörüntüle
2CELÎLÎ, Celîlî Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3NÂKID, İbrahim Efendid. d. ? - ö. ö. 1715Doğum YeriGörüntüle
4HİMMET/ABDÎ, Şeyh Himmet Efendid. ? - ö. 1683-1684Doğum YılıGörüntüle
5CELÎLÎ, Celîlî Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6NÂKID, İbrahim Efendid. d. ? - ö. ö. 1715Doğum YılıGörüntüle
7HİMMET/ABDÎ, Şeyh Himmet Efendid. ? - ö. 1683-1684Ölüm YılıGörüntüle
8CELÎLÎ, Celîlî Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9NÂKID, İbrahim Efendid. d. ? - ö. ö. 1715Ölüm YılıGörüntüle
10HİMMET/ABDÎ, Şeyh Himmet Efendid. ? - ö. 1683-1684MeslekGörüntüle
11CELÎLÎ, Celîlî Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12NÂKID, İbrahim Efendid. d. ? - ö. ö. 1715MeslekGörüntüle
13HİMMET/ABDÎ, Şeyh Himmet Efendid. ? - ö. 1683-1684Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14CELÎLÎ, Celîlî Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NÂKID, İbrahim Efendid. d. ? - ö. ö. 1715Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HİMMET/ABDÎ, Şeyh Himmet Efendid. ? - ö. 1683-1684Madde AdıGörüntüle
17CELÎLÎ, Celîlî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18NÂKID, İbrahim Efendid. d. ? - ö. ö. 1715Madde AdıGörüntüle