ŞAH SULTAN

(d. ?/? - ö. 1264/1848)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Şah Şultan, 18. yüzyılın sonu, 19. yüzyılın başında yaşamıştır. Malatya’nın Arguvan İlçesine bağlı İsaköy’de doğdu. Babasının adı Babo Ahmed'dir. Hayatı hakkında etraflı malumat sahibi olmadığımız Şah Sultan’ın doğum tarihi ve asıl adı bilinmemektedir (Özmen 1998: 35). Sazda ve sözde ustası Derviş Muhammed’dir. Şah Sultan, Derviş Muhammed’in içki, yolsuzluk, haksızlıklar karşısındaki mücadelesinde onun yanında yer aldı. Köyünden ayrılıp önce üstadı Derviş Muhammed’in yanına gitti. Daha sonra onun izniyle Bozan köyüne yerleşti ve 1264/1848’ de öldü. Müjgan Cunbur ve Neriman Saryal'a göre de vefat tarihi 1845'tir (Cunbur-Saryal Duranoğlu 1996: 55’ten alıntılayan Turan-Saluk 2014:468). Mezarı Bozan köyündedir.

Şah Sultan, Malatya ve çevresinde keramet sahibi olarak da bilinmektedir. Şiirleri Mustafa Bal tarafından toplanarak Derviş Muhammed’in şiirleri ile beraber “Derviş Muhammed’in Nuru Vahit-Eseri Dillerde Şahit” (İstanbul 1989) adıyla yayımlandı. Şiirlerinde Allah’a, Hz. Muhammed’e, Hz. Ali’ye olan muhabbetini, şeyhi, ustası Derviş Muhammed’e bağlılığını hesap gününü işlemiştir (Turan-Saluk 2014: 468).

Kaynakça

Bal, Mustafa (1989). Derviş Muhammed’im Nuru Vahit- Eseri Dillerde Şahit. İstanbul: yyy.

Cunbur, Müjgân (2007). "Şah Sultan", Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C.8. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay. 8.

Cunbur, Müjgân, Saryal Duranoğlu Neriman (1996). Türk Kadınının Şiiri. C.1. 2. Baskı. Ankara, Kadının Sosyal Hayatının Araştırma ve İnceleme Yay.

Özmen, İsmail (1998). Alevi- Bektaşi Şiirleri Antolojisi. C. V. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay. 

Sevengil, Refik Ahmet (1965). Yüzyıllar Boyunca Halk Şairleri Radyo Konuşmaları. İstanbul: Tan Gazetesi ve Matbaası.

Şentürk, A. Gülseven, M. (1991). Malatyalı Şairler Antolojisi. Malatya: Yeni Malatya Dergisi Yay. 

Turan, F. Ahsen, Reyhan Gökben Saluk , Ünal Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ankara: Gazi Kitapevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. FATMA AHSEN TURAN
Yayın Tarihi: 10.02.2015
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma

Turnam, gökyüzünde ne hoş süzersiz

Ne hûb katarsız, güzel düzersiz

Urum'u, Türkmen'i siz mi gezersiz

Gel bizim illere, gez, kerem eyle

Uzatıp başını, açmış kanadın

Gökyüzünde semah dönmek muradın

Böyle miydi bana ahdin, amanın

Gel bizim, illere, gez, kerem eyle

Turnam, gökyüzünde yüksek gidersin

Adûdân, zâlimden haber m'idersin

Yalınız kalırsam gadir idersin

Gel bizim illere, gez, kerem eyle

Güzel turnam, pervâz idüp, gel gitme

Gidüp gurbet ilde bir mekân durma

Garib kaldım beni böyle terk itme

Gel bizim illere, gez, kerem eyle

Turnam, böyle mahzun, mükedder gitme

Ali'yi seversen beni terk itme

Şâh Sultan yaralı göğsünden, yitme

Gel bizim illere, gez, kerem eyle

Cunbur, Müjgân (2011). Osmanlı Dönemi Türk Kadın Şairleri. Ankara: Türk Kadınları Kültür Derneği Genel Merkezi Yay. 245.

Özmen, İsmail (1998). Alevi- Bektaşi Şiirleri Antolojisi. Cilt IV Ankara: Kültür Bakanlığı Yay. 45.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MAHİRİ, Mehmet Özkoluaçıkd. 1888 - ö. 10.02.1952Doğum YeriGörüntüle
2BABOĞd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ŞEHRÎ, Malatyalı Ali Çelebid. ? - ö. 1660Doğum YeriGörüntüle
4MAHİRİ, Mehmet Özkoluaçıkd. 1888 - ö. 10.02.1952Doğum YılıGörüntüle
5BABOĞd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ŞEHRÎ, Malatyalı Ali Çelebid. ? - ö. 1660Doğum YılıGörüntüle
7MAHİRİ, Mehmet Özkoluaçıkd. 1888 - ö. 10.02.1952Ölüm YılıGörüntüle
8BABOĞd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9ŞEHRÎ, Malatyalı Ali Çelebid. ? - ö. 1660Ölüm YılıGörüntüle
10MAHİRİ, Mehmet Özkoluaçıkd. 1888 - ö. 10.02.1952Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11BABOĞd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ŞEHRÎ, Malatyalı Ali Çelebid. ? - ö. 1660Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13MAHİRİ, Mehmet Özkoluaçıkd. 1888 - ö. 10.02.1952Madde AdıGörüntüle
14BABOĞd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15ŞEHRÎ, Malatyalı Ali Çelebid. ? - ö. 1660Madde AdıGörüntüle