ŞAH SULTAN

(d. ?/? - ö. 1264/1848)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Şah Şultan, 18. yüzyılın sonu, 19. yüzyılın başında yaşamıştır. Malatya’nın Arguvan İlçesine bağlı İsaköy’de doğdu. Babasının adı Babo Ahmed'dir. Hayatı hakkında etraflı malumat sahibi olmadığımız Şah Sultan’ın doğum tarihi ve asıl adı bilinmemektedir (Özmen 1998: 35). Sazda ve sözde ustası Derviş Muhammed’dir. Şah Sultan, Derviş Muhammed’in içki, yolsuzluk, haksızlıklar karşısındaki mücadelesinde onun yanında yer aldı. Köyünden ayrılıp önce üstadı Derviş Muhammed’in yanına gitti. Daha sonra onun izniyle Bozan köyüne yerleşti ve 1264/1848’ de öldü. Müjgan Cunbur ve Neriman Saryal'a göre de vefat tarihi 1845'tir (Cunbur-Saryal Duranoğlu 1996: 55’ten alıntılayan Turan-Saluk 2014:468). Mezarı Bozan köyündedir.

Şah Sultan, Malatya ve çevresinde keramet sahibi olarak da bilinmektedir. Şiirleri Mustafa Bal tarafından toplanarak Derviş Muhammed’in şiirleri ile beraber “Derviş Muhammed’in Nuru Vahit-Eseri Dillerde Şahit” (İstanbul 1989) adıyla yayımlandı. Şiirlerinde Allah’a, Hz. Muhammed’e, Hz. Ali’ye olan muhabbetini, şeyhi, ustası Derviş Muhammed’e bağlılığını hesap gününü işlemiştir (Turan-Saluk 2014: 468).

Kaynakça

Bal, Mustafa (1989). Derviş Muhammed’im Nuru Vahit- Eseri Dillerde Şahit. İstanbul: yyy.

Cunbur, Müjgân (2007). "Şah Sultan", Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C.8. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay. 8.

Cunbur, Müjgân, Saryal Duranoğlu Neriman (1996). Türk Kadınının Şiiri. C.1. 2. Baskı. Ankara, Kadının Sosyal Hayatının Araştırma ve İnceleme Yay.

Özmen, İsmail (1998). Alevi- Bektaşi Şiirleri Antolojisi. C. V. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay. 

Sevengil, Refik Ahmet (1965). Yüzyıllar Boyunca Halk Şairleri Radyo Konuşmaları. İstanbul: Tan Gazetesi ve Matbaası.

Şentürk, A. Gülseven, M. (1991). Malatyalı Şairler Antolojisi. Malatya: Yeni Malatya Dergisi Yay. 

Turan, F. Ahsen, Reyhan Gökben Saluk , Ünal Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ankara: Gazi Kitapevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. FATMA AHSEN TURAN
Yayın Tarihi: 10.02.2015
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma

Turnam, gökyüzünde ne hoş süzersiz

Ne hûb katarsız, güzel düzersiz

Urum'u, Türkmen'i siz mi gezersiz

Gel bizim illere, gez, kerem eyle

Uzatıp başını, açmış kanadın

Gökyüzünde semah dönmek muradın

Böyle miydi bana ahdin, amanın

Gel bizim, illere, gez, kerem eyle

Turnam, gökyüzünde yüksek gidersin

Adûdân, zâlimden haber m'idersin

Yalınız kalırsam gadir idersin

Gel bizim illere, gez, kerem eyle

Güzel turnam, pervâz idüp, gel gitme

Gidüp gurbet ilde bir mekân durma

Garib kaldım beni böyle terk itme

Gel bizim illere, gez, kerem eyle

Turnam, böyle mahzun, mükedder gitme

Ali'yi seversen beni terk itme

Şâh Sultan yaralı göğsünden, yitme

Gel bizim illere, gez, kerem eyle

Cunbur, Müjgân (2011). Osmanlı Dönemi Türk Kadın Şairleri. Ankara: Türk Kadınları Kültür Derneği Genel Merkezi Yay. 245.

Özmen, İsmail (1998). Alevi- Bektaşi Şiirleri Antolojisi. Cilt IV Ankara: Kültür Bakanlığı Yay. 45.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ESME KÖSEd. 1939 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2HIDIR BABAd. 1770 - ö. 1870Doğum YeriGörüntüle
3İDRAKÎ, Ahmedd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ESME KÖSEd. 1939 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5HIDIR BABAd. 1770 - ö. 1870Doğum YılıGörüntüle
6İDRAKÎ, Ahmedd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ESME KÖSEd. 1939 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8HIDIR BABAd. 1770 - ö. 1870Ölüm YılıGörüntüle
9İDRAKÎ, Ahmedd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10ESME KÖSEd. 1939 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11HIDIR BABAd. 1770 - ö. 1870Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12İDRAKÎ, Ahmedd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ESME KÖSEd. 1939 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14HIDIR BABAd. 1770 - ö. 1870Madde AdıGörüntüle
15İDRAKÎ, Ahmedd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle