Madde Detay
Sait Hikmet
(d. 1883 / ö. 1930)
Yazar, Hariciyeci
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Tam adı Mehmet Sait Hikmet olan yazar, Adliye müfettişlerinden Mustafa Hikmet Bey’in oğlu olarak 1883’te İstanbul’da dünyaya geldi. Ortaöğrenimini Vefa İdadisinde tamamlamasının ardından Mülkiye ve Hukuk mekteplerinden mezun oldu. Sonrasında Paris’e giderek siyasi bilimler alanında öğrenim gördü. Yurt dışından döndükten sonra Hariciye Nezareti Mektubî Kalemine girdi. Daha sonra bir süre Bursa İktisat Müdürlüğü görevini yaptı. Sonrasında Preveze Şehbenderliği’ne atandı. Mütareke Dönemi’nde İstanbul’dan Ankara’ya yaya olarak gitti ve Kurtuluş Savaşı’na katıldı. Cumhuriyet’in ilan edilmesinin ardından Maarif ve Hariciye’de çeşitli görevlerde bulundu. Bu süreçte sağlığı giderek bozuldu ve alkol bağımlılığı nedeniyle bu görevlerde uzun süre kalamadı. Hastalığının ilerlemesi neticesinde 1930’da vefat etti (Yalçın 2001: 712).
Edebiyata ilgisi öğrencilik yıllarında başladı. Dönemin çeşitli yayın mecralarında makale, öykü türünde yazıları yayımlandı (Yalçın 2001: 712) II. Meşrutiyet’in ilanından sonra oyun yazarı Sermet Muhtar’la El-Üfürük adlı mizah dergisini çıkardı (Sermet Muhtar 1934: 10). Bu dönemde çeşitli tiyatro oyunları yazdı. En bilinen eseri olan Mazi ve Ati adlı oyunu 1909’da Talebe-i Hukuk Cemiyeti’nin kuruluşu dolayısıyla Tepebaşı Kışlık Tiyatrosunda sahnelendi (Töre 2006: 123). Dört perdeden oluşan bu piyeste, yazar, bir toplumsal mesele olarak eski rejimin jurnal yoluyla mevki kazanma usulsüzlüğünü ele alıp eleştirdi (Yalçın 2002: 89). Yazarın ayrıca “Kimi Seviyor” adlı tek perdelik komedisi dönemin yayın mecralarından Musavver Tiyatro’da yayımlandı (And 1971: 168).
Kaynakça
And, Metin (1971). Meşrutiyet Döneminde Türk Tiyatrosu (1908-1923). Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Sermet Muhtar (1934). “Sait Hikmet- Merhum”. Yedigün. İstanbul. nu. 66, C. 3, s. 8-10.
Töre, Enver (2006). II. Meşrutiyet Tiyatrosu (Yazarlar ve Piyesler). İstanbul: Duyap Yayınları.
Yalçın, Alemdar (2002). II. Meşrutiyette Tiyatro Edebiyatı Tarihi. Ankara: Akçağ Yayınları.
Yalçın, Murat (ed.) (2001). Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. EBRU ÖZLEM YILMAZYayın Tarihi: 15.05.2019Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
Yayın Tarihi: 15.05.2019Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
| Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
|---|---|---|---|
| Mazi ve Ati | Matbaa-i Hayriye / İstanbul | 1909 | Tiyatro |
| Mülkiyet-i Edebiye ve Fenniye | Hakimiyyet-i Milliye Matbaası / Ankara | 1923 | Diğer |
| Kanun-ı Medeniye Anahtar | Cihan Matbaası / İstanbul | 1927 | Diğer |
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | MEHMED ŞEMSEDDÎN, İstanbullu | d. 1849 - ö. 1900 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | Erkut Deral | d. 26 Ağustos 1967 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | KÜNHÎ, Abdürrahîm | d. 1769 - ö. 1831 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | GAMLI, Bekir Durak Gürsoy | d. 1883 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | Abdülvahit Coşkunlu | d. 1883 - ö. 03 Şubat 1950 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | HÂMİD, Küçük Hacı-zâde Hâmid Ahmed Bey | d. 1883 - ö. 1920 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | LAHICLI LEYLİCAN | d. ? - ö. 1930\'lar | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | Hikmet Şevki | d. ? - ö. 28 Nisan 1930 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | Ahmet Rıza | d. 1858 - ö. 26 Şubat 1930 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | Kemal Varol | d. 29 Eylül 1977 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 11 | Rıfat Ilgaz | d. 7 Mayıs 1911 - ö. 7 Temmuz 1993 | Meslek | Görüntüle |
| 12 | Süleyman Nazif | d. 29 Ocak 1869 - ö. 4 Ocak 1927 | Meslek | Görüntüle |
| 13 | Ahmet Cemil | d. 1880 - ö. 1920 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | Ruşen Eşref Ünaydın | d. 18 Mart 1892 - ö. 21 Eylül 1959 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | Abdülahad Nuri | d. 1865 - ö. 1927 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | Hikmet Arif Dino | d. 1892 - ö. 30 Mart 1957 | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | Nazım Hikmet Ran | d. 20 Kasım 1901 - ö. 3 Haziran 1963 | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | HİKMET YAVUZ | d. 14.01.1960 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |