Madde Detay

Hakkındaki tek kaynak Hatîbî'nin Tezkîre-i Şu'arâ-yı Bağdâd adlı şairler tezkiresidir.  Bu esere göre aslen Mâhûbî adlı yerden olan Sinendecî'de doğan ve Kerkük'e yerleşen Kerküklü Molla Yakup'un oğludur. Asıl adı Hızır'dır. Küçük yaşta okuma yazma öğrendi ve Kur'an-ı Kerim'i hatmetti. Pek çok kitap okuduktan sonra gramer ve ilm-i mantık öğrenmeye çalıştı. Maktül Süleyman Paşa'nın zamnında Bağdat'a gitmeye niyetlendiğinde Enderun katipliği ile görevlendirildi. İnşa ve kâtiplikte kendini ilerletti. Bir müddet yatalak olarak yaşadı. 1233/1818 yılında vefat etti (Akkuş 2008:87-91).

Hatîbî, nesir alanındaki yeteneğini ve aruzdaki başarısını övmektedir.Şiirde Sâkıb mahlasını kullandı. Tuhfe-i Şâhidî adlı nazım ve nesir karışık bir eser meydana getirdi. Vezir Davud Paşa'yı (Akkuş 2008: 106) öven bir ıydiyye kasidesi kaleme aldı. Tezkîre-i Şu'arâ-yı Bağdâd 'da Nizâmî'ye nazire olan sekiz beyitlik Farsça bir gazeli de kayıtlıdır.

Akkuş, Mehmet (2008). Hatîbî, Tezkîre-i Şu'arâ-yı Bağdâd. İstanbul: Marmara Ünv. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yay. 8-89.

Müjde ehl-i rûzeye kim rûz-ı istibşârdır

Ya’ni yevm-i ıyd-i savm u ruhsat-ı iftârdır

Gürsine-çeşmân-ı rûz-ı rûzeye dayyâf-ı ıyd

Hân-güşâ-yı ıyş-ı gûn-â-gûn-i işret-bârdır

Ser-te-ser âfâk u enfüs doldu zevk u şevkden

Her neye baksan tarabdan câ-be-câ ser-şârdır

Dogrusu dehr olalı bir böyle gün görmüş degil

Iyd içün bu rütbe şâdî cây-ı istiksârdır  

Gâfilim gâfil ki kanda böyle şâdî kanda ıyd

Bu yine feyz-i kudûm-ı dâver-i dâdârdır

Ol ki feyz-i nev-bahâr-ı ahd-i hükmüyle cihan

Magbıt-ı cennâtü tecrî tahteha'l-enhârdır

Ol ki hüsn-i zât u vaz-ı adl-i ferr-i devleti

Zîb-i çâr erkân u heft iklîm-i şeş-aktârdır

Âsaf-ı allâme kim mülk-i ma'ânî ser-te-ser

Mihver-i endîşesi çün nokta-i pergârdır

Hazret-i Dâvûd Paşa Vâlî-i Bagdâd kim

Kadr u şânı hâric-i endâze-i efkârdır

Tîgına feth u zafer kâim araz tek cevhere

Emri intâc-ı talebde şekl-i evvel vardır

Bulsa te'bîd ile te'yîd-i hilâfet yok aceb

Mazhar-ı innâ cealnâ feth u nusret-bârdır

Kâm-kârâ baht-yârâ sensin ol fermân-revâ

Kim hakîkat devr-i adlin a’del-i edvârdır

Şöyle bast itdin basît-ı arza hân-ı nimeti

Behre-yâb-ı kâm olup ol kim sadâkat-kârdır

İtse ümmîd-i kerem Sâkıb kulun da vechi var

Sâbık-ı lâhık hulûsu hizmeti der-kârdır

Her demin bir ıyd u her ıydın ola ferhunde dem

Şol şükûh u devlet ile kim hulûd-ikrârdır

Ömrün efzûn dûstun memnûn ola hasmın zebûn

Bu duâlar hâs u âmma vâcibü't-tekrârdır

(Akkuş, Mehmet (2008). Hatîbî, Tezkîre-i Şu'arâ-yı Bağdâd. İstanbul: Marmara Ünv. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yay. 88-89.)