Madde Detay

Şehîd mahlasını kullanan şairin gerçek adı Ebulhasan’dır. Karabağî nisbesiyle anılmıştır. Şuşa’da doğmuştur. Doğum tarihi kesin olmamakla beraber, Nevvâb, 1293/1876-77 yılında hayatta olduğunu ve yaklaşık 60 yaşında bulunduğunu yazar (Bağırov 1995: 91). Bu itibarla 1815-1820 yılları arasında doğmuş olması gerekir. Babasının adı Nevvâb Tezkiresi'nde Kerbelâî Kâzım (Bağırov 1995: 91), Köçerli’nin tarihinde ise Kerbelâî Kasım (2005: 133) olarak kaydedilmiştir. Şehîd, önce zanaatkâr iken daha sonra ilim tahsil ederek ulema sınıfına girmiştir. Cavanşir kazası kadısı, daha sonra Gence şeriat meclisi azası olmuştur. Uzun boylu, esmer suratlı bir adammış (Bağırov 1995: 91). Ölüm tarihi bilinmemektedir.

1870’li yıllarda Mir Muhsin Nevvâb önderliğinde Şuşa’da organize edilen Meclis-i Ferâmuşân adlı şiir meclisinin müdavimlerinden olan Şehîd’in şiirlerini toplu halde ihtiva eden bir Dîvân’ı bulunmamaktadır ve şiirlerinin toplu bir neşri de yapılmamıştır. Nevvâb Tezkiresi'ne 2 Türkçe ve 6 Farsça gazelini (Bağırov 1995: 91-94), Köçerli de tarihine 1 Türkçe ve 2 Farsça gazelini (2005: 133-134) almıştır.

Bağırov, Ekrem (hzl.) (1995). Mir Möhsün Nevvab, Tezkireyi Nevvab. Bakü: Azerbaycan Neşriyatı.

Garayev, Nesreddin (hzl.) (1987). Poetik Meclisler. Bakü: Yazıçı Yay.

Köçerli, Firidun Bey (2005). Azerbaycan Edebiyyatı. C. 2. Bakü: Avrasya Pres Yay.

Gazel

Hücûm-ı eşk eder her dem ciğerden pâreler peydâ

Ki târâc olsa gülşen cûy-bâr eyler eser peydâ

Gönül bu çâk-ı sînemden yüzün görgeç figân eyler

Ki gül görgeç olur mürg-i kafesden nâleler peydâ

Sınık gönlümü derhem eyleme ey seng-dil vehm et

Uran dem bir-bire eyler sınık şîşe şerer peydâ

Gam-ı zülfünde miskîn gönlüme yitmez mi âsâyiş

Şeb-i gam içre bîmâra meger olmaz seher peydâ

Gönül eyler nezâre meh yüzünde halka-yı zülfe

Hazer kılmaz mı kim Akreb’de olmuşdur Kamer peydâ

Vufûr-ı giryeden hicrân ara hem-çeşm-i Ya’kûb’am

Meger ol Yûsuf-i sânîden olmaz bir haber peydâ

Yine girmiş Şehîd-i aşk Hârût ile mîzâna

Eder çâh-ı zenahdan içre sihr-âmîz hüner peydâ

(Garayev, Nesreddin (hzl.) (1987). Poetik Meclisler. Bakü: Yazıçı Yay. 268.)