Madde Detay
NEVBERÎ
(d. ?/1885 - ö. ?/1967)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı "Kerbelayî
Kara Meşhedî Süleymanoğlu Aliyev" olan Nevberî, 1885 yılında Azerbaycan’ın
şairler meskeni olarak bilinen "Şuşa" şehrinde tüccar bir ailenin
çocuğu olarak doğmuştur. Türkçenin yanı sıra Arapça, Farsça ve Rusçayı iyi
derecede bilen Nevberî ilköğrenimini doğduğu şehirde almıştır. Otuzlu yaşlardan
sonra Bakü’ye yerleşen şair, ömrünün geriye kalan kısmını Bakü’de geçirmiş ve 1967
yılında Bakü’de vefat etmiştir.
Nevberî'nin bugüne kadar bilinen iki eseri vardır:
1. Dîvân
2. Fuzûlî Gazellerine Tahmisler
Eğitim yaşamına
yönelik Nevberî, gazellerinden birinde “Öğrenimim az olsa bunda ne var ki
sözlerim düzenlidir bu sözlerim aşk ehline haz, cahillere dert olur" diyerek sınırlı bir eğitim aldığını
ifade eder.
Dîvân boyunca şair,
mahlasını Nevber, Nevbâr ve Nevberî biçimlerinde kullanmıştır Ancak şairin
sıklıkla tercih ettiği Nevberî biçimidir. Şairin, "Nevberî" mahlasını
seçmesindeki temel neden şiirlerinde mahlasıyla bütünleşerek söz meydanında
yenilik oluşturmak iddiasıdır. Şiir yazma kabiliyetini meyveye benzeten şair
“Ömür bahçemin ağacı meyve verdi yüküm/meyvem budur ki ismim Nevbâr oldu” derken bir
makta beytinde ise mahlası hakkında “Şiirlerim tazedir cihanda kadrimi artırıp
beni var etti böylece adıma Nevber dediler” ifadelerini kullanır.
Fuzûlî’yi bir üstat olarak gören şair,
şiirlerinde Fuzûlî’nin izleğinde yol almaya çalışmıştır. Fuzûlî’nin gazellerine
yazdığı tahmislerin yanı sıra divanındaki Fuzûlî’ye Hasr Olunmuş Bir Gazel şeklinde isimlendirdiği manzumesi ve aynı
redifler üzerinden yazılmış gazellerle ve aynı anlam paralelinde söylediği
beyitler (Eren 2020: 146-153) şairin Fuzûlî’ye olan hayranlığının açık
göstergeleridir.
Kaynakça
Eren, Hulusi (2020). "20.
Yüzyılda Divan Edebiyatı Geleneğini Devam Ettiren Bir Şair: Nevberî ve
Şiirlerinde Fuzûlî Etkisi". Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 23: 143-157.
Nağiyeva, Cennet ve Tahire Nureliyeva
(2012). Fuzûlî Gazellerine Tahmisler. Bakü: Azerbaycan Milli İlimler
Akademisi Mehmed Fuzûlî Adına El Yazmalar Enstitüsü.
Şehitoğlu, İhsan
(2017). Nevberî Divanı. Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: Dr. Öğretim Üyesi İhsan ŞEHİTOĞLUYayın Tarihi: 08.05.2021Güncelleme Tarihi: 08.05.2021Eserlerinden Örnekler
Gazel 1
Dil şavt-ı hüsn-i yârime pervâne görsenür
Âşüfte hâli aşkda dîvâne görsenür
Mescid degül akîdeme uygun vüsûk-ı dil
Ondan şerefli âşıka mey-hâne görsenür
Dil yârdan sivâyisini imtinâ kılur
Cânâna cânı virmege merdâne
görsenür
Sûret idir vücûdımı hayret seher demi
Cânân elinde zülfe degen şâne görsenür
Hâlin görende dilde hirâsım ziyâd olur
Rıdvân yüzinde gözlerime dâne görsenür
Cân titrüyor görende onu lâl olur dilim
Câdû gözün mehâbeti bu câna
görsenür
Cân gelmeyüp cihâna ola derde mübtelâ
Bu imtihândı Nevberî cânâna görsenür (Nevberî
Divanı, Gazel: 423)
Gazel 2
[mef'ûlü fâ'ilâtün mef'ûlü fâ'ilâtün]
Gülzârda olaydım gül-rû nigârım ile
Gül bahsini göreydim gülşende yârim ile
Pür-pîç-i tâb-ı zülfün çîn çîn töke izâra
Sünbül hacîl olaydı ol zülf-i târım ile
Mest eylüyeydi câmı gül-gûn şarâb-ı la'li
Ser-hoş olaydı bâde çeşm-i humârım ile
Gonça idüp tebessüm handân güle döneydi
Durcak kabak kabaka bu gül-izârım ile
Zülfi salaydı sâye gülşende başım üzre
Ferhunde-hâl olaydım muhkem hisârım ile
Yüz yüzde kol boyunda kâm-ı dile yeteydim
Şükr ü senâ ideydim perverdigârım ile
Nirdendi bu saâdet kim sorsa arz ideydim
Buldum bu câhı Nevber sabr u karârım ile
(Nevberî Divanı, Gazel: 1387)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 08.05.2021Güncelleme Tarihi: 08.05.2021Eserlerinden Örnekler
Gazel 1
Dil şavt-ı hüsn-i yârime pervâne görsenür
Âşüfte hâli aşkda dîvâne görsenür
Mescid degül akîdeme uygun vüsûk-ı dil
Ondan şerefli âşıka mey-hâne görsenür
Dil yârdan sivâyisini imtinâ kılur
Cânâna cânı virmege merdâne
görsenür
Sûret idir vücûdımı hayret seher demi
Cânân elinde zülfe degen şâne görsenür
Hâlin görende dilde hirâsım ziyâd olur
Rıdvân yüzinde gözlerime dâne görsenür
Cân titrüyor görende onu lâl olur dilim
Câdû gözün mehâbeti bu câna
görsenür
Cân gelmeyüp cihâna ola derde mübtelâ
Bu imtihândı Nevberî cânâna görsenür (Nevberî
Divanı, Gazel: 423)
Gazel 2
[mef'ûlü fâ'ilâtün mef'ûlü fâ'ilâtün]
Gülzârda olaydım gül-rû nigârım ile
Gül bahsini göreydim gülşende yârim ile
Pür-pîç-i tâb-ı zülfün çîn çîn töke izâra
Sünbül hacîl olaydı ol zülf-i târım ile
Mest eylüyeydi câmı gül-gûn şarâb-ı la'li
Ser-hoş olaydı bâde çeşm-i humârım ile
Gonça idüp tebessüm handân güle döneydi
Durcak kabak kabaka bu gül-izârım ile
Zülfi salaydı sâye gülşende başım üzre
Ferhunde-hâl olaydım muhkem hisârım ile
Yüz yüzde kol boyunda kâm-ı dile yeteydim
Şükr ü senâ ideydim perverdigârım ile
Nirdendi bu saâdet kim sorsa arz ideydim
Buldum bu câhı Nevber sabr u karârım ile
(Nevberî Divanı, Gazel: 1387)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 08.05.2021Eserlerinden Örnekler
Gazel 1
Dil şavt-ı hüsn-i yârime pervâne görsenür
Âşüfte hâli aşkda dîvâne görsenür
Mescid degül akîdeme uygun vüsûk-ı dil
Ondan şerefli âşıka mey-hâne görsenür
Dil yârdan sivâyisini imtinâ kılur
Cânâna cânı virmege merdâne
görsenür
Sûret idir vücûdımı hayret seher demi
Cânân elinde zülfe degen şâne görsenür
Hâlin görende dilde hirâsım ziyâd olur
Rıdvân yüzinde gözlerime dâne görsenür
Cân titrüyor görende onu lâl olur dilim
Câdû gözün mehâbeti bu câna
görsenür
Cân gelmeyüp cihâna ola derde mübtelâ
Bu imtihândı Nevberî cânâna görsenür (Nevberî
Divanı, Gazel: 423)
Gazel 2
[mef'ûlü fâ'ilâtün mef'ûlü fâ'ilâtün]
Gülzârda olaydım gül-rû nigârım ile
Gül bahsini göreydim gülşende yârim ile
Pür-pîç-i tâb-ı zülfün çîn çîn töke izâra
Sünbül hacîl olaydı ol zülf-i târım ile
Mest eylüyeydi câmı gül-gûn şarâb-ı la'li
Ser-hoş olaydı bâde çeşm-i humârım ile
Gonça idüp tebessüm handân güle döneydi
Durcak kabak kabaka bu gül-izârım ile
Zülfi salaydı sâye gülşende başım üzre
Ferhunde-hâl olaydım muhkem hisârım ile
Yüz yüzde kol boyunda kâm-ı dile yeteydim
Şükr ü senâ ideydim perverdigârım ile
Nirdendi bu saâdet kim sorsa arz ideydim
Buldum bu câhı Nevber sabr u karârım ile
(Nevberî Divanı, Gazel: 1387)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel 1
Dil şavt-ı hüsn-i yârime pervâne görsenür
Âşüfte hâli aşkda dîvâne görsenür
Mescid degül akîdeme uygun vüsûk-ı dil
Ondan şerefli âşıka mey-hâne görsenür
Dil yârdan sivâyisini imtinâ kılur
Cânâna cânı virmege merdâne
görsenür
Sûret idir vücûdımı hayret seher demi
Cânân elinde zülfe degen şâne görsenür
Hâlin görende dilde hirâsım ziyâd olur
Rıdvân yüzinde gözlerime dâne görsenür
Cân titrüyor görende onu lâl olur dilim
Câdû gözün mehâbeti bu câna
görsenür
Cân gelmeyüp cihâna ola derde mübtelâ
Bu imtihândı Nevberî cânâna görsenür (Nevberî
Divanı, Gazel: 423)
Gazel 2
[mef'ûlü fâ'ilâtün mef'ûlü fâ'ilâtün]
Gülzârda olaydım gül-rû nigârım ile
Gül bahsini göreydim gülşende yârim ile
Pür-pîç-i tâb-ı zülfün çîn çîn töke izâra
Sünbül hacîl olaydı ol zülf-i târım ile
Mest eylüyeydi câmı gül-gûn şarâb-ı la'li
Ser-hoş olaydı bâde çeşm-i humârım ile
Gonça idüp tebessüm handân güle döneydi
Durcak kabak kabaka bu gül-izârım ile
Zülfi salaydı sâye gülşende başım üzre
Ferhunde-hâl olaydım muhkem hisârım ile
Yüz yüzde kol boyunda kâm-ı dile yeteydim
Şükr ü senâ ideydim perverdigârım ile
Nirdendi bu saâdet kim sorsa arz ideydim
Buldum bu câhı Nevber sabr u karârım ile
(Nevberî Divanı, Gazel: 1387)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Abdürehim Esedoğlu Hakverdiyev | d. 4 Mayıs 1870 - ö. 12 Aralık 1933 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SÂDIK, Mirza Pîrân | d. ? - ö. 1892 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HASAN, Ali oğlu Karabağî Yüzbaşov | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | HASİBE HATUN | d. 1880/1885? - ö. 1945 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | SEFİL ALİ, Ali Tombakoğlu | d. 1885 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | ELİ HESEN OĞLU HÜSEYNOV | d. 1885 - ö. 1940 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ÂRİF EREN | d. 1887-1888? - ö. 08.05.1967 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Fazıl Ahmet Aykaç | d. 1884 - ö. 5 Aralık 1967 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Ahmet Naim | d. 1904 - ö. 24 Nisan 1967 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | DERTLİ DİVANİ, Veli Aykut | d. 15.01.1962 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
11 | ÂSAF, Süleymân Âsaf Bey | d. 1839 - ö. 1913 | Madde Adı | Görüntüle |
12 | MEŞREBÎ, Meşrebî-i Belgradî | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |