Madde Detay
ŞEYDÂ, Derviş Şeydâ
(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Buhara’da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Şeydâ’dır. Derviş Şeydâ olarak tanındı. Öğrenim gördükten sonra birçok yeri dolaştı. İstanbul’a gelip Üsküdar’a yerleşti. Nakşîbendî tarikatına intisap etti. 18. yüzyıl şairlerinden olup vefat tarihine dair bir bilgi yoktur. Derviş olup şiirleri güzeldi ve sözleri beğenilirdi. Tezkirelerdeki (Çapan 2005: 326; İnce 2005: 445) şiir örneğinden Farsçaya hâkim olduğu anlaşılmaktadır.
Eserlerine dair bir bilgi bulunmayan şairin Safayî (Çapan 2005: 326) ve Sâlim (İnce 2005: 445) tezkirelerinde şiirlerinden örnekler bulunmaktadır.
Kaynakça
Bağlı, Emine (2007). “Şeydâ”. Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 8. Ankara: AKM Yay. 100.
Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî, İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 325-326.
İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 445.
İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 482.
Kurnaz, Cemâl, M. Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 524.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1998). “Şeyda (Derviş-Buharalı)”. C. 8. İstanbul: Dergâh Yay. 143.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 13.06.2014
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
Eserlerinden Örnekler
Ve lehû Türkî
Çözdükçe her gece o sanem zülfü bâgını
Bâd-ı sabâ mu‘attar eder cân dimâgını
Harfü’s-sâdi’l-mühmele
Harf-i sâd’ın edip erbâbını yek-ser tahrîr
Eyledik cümlesini yerli yerinde tastîr
Vefk-ı dil-hâh üzere anlara etdik hidmet
Komadık lâzıme-i vasfa mugâyir ta‘bîr
(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 445.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | NÂSİRÎ, İSMET, Hoca Fahreddîn İsmetullâh İbn Mes’ûd-ı Buhârî | d. 1365 - ö. 1436-37 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | MEHMED, Kasım-zâde Şeyh Seyyid Mehmed Efendi | d. ? - ö. 1718-19 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Sadreddin Ayni | d. 15 Nisan 1878 - ö. 15 Temmuz 1954 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | NÂSİRÎ, İSMET, Hoca Fahreddîn İsmetullâh İbn Mes’ûd-ı Buhârî | d. 1365 - ö. 1436-37 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | MEHMED, Kasım-zâde Şeyh Seyyid Mehmed Efendi | d. ? - ö. 1718-19 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Sadreddin Ayni | d. 15 Nisan 1878 - ö. 15 Temmuz 1954 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | NÂSİRÎ, İSMET, Hoca Fahreddîn İsmetullâh İbn Mes’ûd-ı Buhârî | d. 1365 - ö. 1436-37 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | MEHMED, Kasım-zâde Şeyh Seyyid Mehmed Efendi | d. ? - ö. 1718-19 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Sadreddin Ayni | d. 15 Nisan 1878 - ö. 15 Temmuz 1954 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | NÂSİRÎ, İSMET, Hoca Fahreddîn İsmetullâh İbn Mes’ûd-ı Buhârî | d. 1365 - ö. 1436-37 | Meslek | Görüntüle |
11 | MEHMED, Kasım-zâde Şeyh Seyyid Mehmed Efendi | d. ? - ö. 1718-19 | Meslek | Görüntüle |
12 | Sadreddin Ayni | d. 15 Nisan 1878 - ö. 15 Temmuz 1954 | Meslek | Görüntüle |
13 | NÂSİRÎ, İSMET, Hoca Fahreddîn İsmetullâh İbn Mes’ûd-ı Buhârî | d. 1365 - ö. 1436-37 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | MEHMED, Kasım-zâde Şeyh Seyyid Mehmed Efendi | d. ? - ö. 1718-19 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Sadreddin Ayni | d. 15 Nisan 1878 - ö. 15 Temmuz 1954 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | NÂSİRÎ, İSMET, Hoca Fahreddîn İsmetullâh İbn Mes’ûd-ı Buhârî | d. 1365 - ö. 1436-37 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | MEHMED, Kasım-zâde Şeyh Seyyid Mehmed Efendi | d. ? - ö. 1718-19 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Sadreddin Ayni | d. 15 Nisan 1878 - ö. 15 Temmuz 1954 | Madde Adı | Görüntüle |