SEYDÎ, Kara Seydî Çelebi

(d. ?/? - ö. 913/1507)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kara lakabıyla da bilinen Seydî Ispartalıdır. Sultan Bayezid, İstanbul'da yaptırdığı cami için vakf ettiği köyleri o dönemde Sahn müderrisi olan Seydî'ye kaydettirmiş daha sonra da onu İstanbul kadılığına atamıştır. Seydî’nin fiziksel özelliklerinden bahseden Âşık Çelebi, onun esmer, iri cüsseli ve gür sakallı biri olduğunu söyler. Bu yüzden Fenârî Efendi'den kız aldığında Cafer Çelebi bu haliyle kızı korkutacağını söyler (Kılıç 2010: 1013). Seydî Bursa'da Kaplıca Medresesi müderrisi iken Zeyrekzâde Rüknüddin de yine Bursa'da Yıldırım Medresesi müderrisidir. Seydî, yıldırım düşmesi sonucu bu medresenin duvarının yıkılmasını mânidâr bularak "Ey felek, yavaş git ki hiçbir işi kolaylaştırmadın. Yıldırım Han'ı temelinden viran ettin" manâsına gelen Farsça bir beyit söylemiştir. Arapça, Farsça ve Türkçe’ye hâkim bir şairdir. Bu üç dilde yazdığı kabul gören şiirleri vardır. Moton fethinde Sultan Bayezid'e Arapça yazdığı bir kaside-i nûniyye sunmuştur ve bu kaside âlimler arasında beğeni kazanmıştır (Kılıç 2010: 1013).

Kaynakça

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir (İnceleme-Tenkitli Metin) http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10721,edirneli-nazmi-mecmaun-nezairpdf.pdf?0

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Sungurhan-Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi,Tezkiretü'ş-Şu’arâhttp://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10739,tsmetinbpdf.pdf?0

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. KADRİ HÜSNÜ YILMAZ
Yayın Tarihi: 23.02.2014
Güncelleme Tarihi: 03.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Düşmeni duhter-i rez bu felek-i pîre-zenüñ

Yiri cennet ola sâkî görem anı ekenüñ

 

Dahı başında hevâ-yı kad-i bâlâ-yı nigâr

Gûr içinde ayagı gerçi ki serv-i semenüñ

 

Yüzüñ ayına mukâbil olur imiş sanemâ

Allah Allah nice yüzi bek imiş âyinenüñ

 

Göricek ‘ârızı üstindeki hâl ü hatını

Yolına cân[ı] fidâ itdüm o sîmîn-bedenüñ

 

Asmaga zînet içün Seydî sözüm gevherini

Deldi hakkâk kulaklarını dürr-i ‘Aden’üñ 

(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir (İnceleme-Tenkitli Metin) http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10721,edirneli-nazmi-mecmaun-nezairpdf.pdf?0. 1477)

 

Oñulmaz zahm-ı hicrânuñla cânâ bagrumuñ başı

Furât ırmagınuñ ‘aynı olupdur gözlerüm yaşı

 

‘İbâdetgâh idindün Ka’be-i kûyını dildâruñ

Cemâli mushafıdur virdümüz mihrâbumuz kaşı

 

Dem-i vaslına dildâruñ olurmış pîrehen mâni’

Çeküp çâk idemez anı gerekmez arada nâşî

 

İçüp vahdet şarâbını ferâmûş eyle dünyâyı

Otur hum-hâne-i ‘aşka bulup bir rind-i ‘ayyâşı

 

Kanâ’at tekyegâhında otur Seydî ferâgatle

Mücerred pâdşâh ol dehre gey bir tâc-ı Bektâşî 

(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir (İnceleme-Tenkitli Metin) http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10721,edirneli-nazmi-mecmaun-nezairpdf.pdf?0. 2842)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NÂMÎ, Cafer Nâmî Efendid. ? - ö. III. Murat devri (1574-95)Doğum YeriGörüntüle
2Gülsüm Cengizd. 12 Temmuz 1949 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3YEŞİLYURTLU, Hilmi Özdemird. 1956 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4NÂMÎ, Cafer Nâmî Efendid. ? - ö. III. Murat devri (1574-95)Doğum YılıGörüntüle
5Gülsüm Cengizd. 12 Temmuz 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6YEŞİLYURTLU, Hilmi Özdemird. 1956 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7NÂMÎ, Cafer Nâmî Efendid. ? - ö. III. Murat devri (1574-95)Ölüm YılıGörüntüle
8Gülsüm Cengizd. 12 Temmuz 1949 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9YEŞİLYURTLU, Hilmi Özdemird. 1956 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10NÂMÎ, Cafer Nâmî Efendid. ? - ö. III. Murat devri (1574-95)MeslekGörüntüle
11Gülsüm Cengizd. 12 Temmuz 1949 - ö. ?MeslekGörüntüle
12YEŞİLYURTLU, Hilmi Özdemird. 1956 - ö. ?MeslekGörüntüle
13NÂMÎ, Cafer Nâmî Efendid. ? - ö. III. Murat devri (1574-95)Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Gülsüm Cengizd. 12 Temmuz 1949 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15YEŞİLYURTLU, Hilmi Özdemird. 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NÂMÎ, Cafer Nâmî Efendid. ? - ö. III. Murat devri (1574-95)Madde AdıGörüntüle
17Gülsüm Cengizd. 12 Temmuz 1949 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18YEŞİLYURTLU, Hilmi Özdemird. 1956 - ö. ?Madde AdıGörüntüle