Madde Detay
ŞEYHÎ, Nakib-zâde
(d. ?/? - ö. 1043/1633)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Şeyhî'nin hayatı hakkındaki bilgiler yok denecek kadar azdır. Şairden söz eden tespit edebildiğimiz en eski kaynak olan Fâizî Tezkiresi'nde Seyyid Burhaneddin Efendi'nin oğlu olduğu ifade edilmektedir (Yazma, 62b). Fâizî'nin zeyli mahiyetindeki Âsım Tezkiresi'nde ise şair, Şeyhî Allâme Efendi olarak zikredilmektedir (Yazma, 10a). Tuhfe-i Nâilî'de şairin İbni Allâme Nakib Seyyid Burhaneddin Efendi'nin oğlu olduğu söylenmektedir (Tuman 2001: 518). "Allâme" kelimesinin lakap olduğu anlaşılmakla birlikte bu lakap şaire mi yoksa babasına mı aittir, belli değildir. Doğum yeri ve tarihini de bilmediğimiz şair, Asım Tezkiresi'ne göre nakib olmuş ve 1043/1633'te vefat etmiştir. Şairden çok kısa söz eden Kâtib Çelebi (ö. 1067/1657) de aynı ölüm tarihini vermektedir (1971: C. 1, s. 795).
Divan: Şairin divanının olduğu bilinmektedir. Âsım Tezkiresi'ne göre bu divan mükemmeldir, yani muhteviyatında eksik nazım biçimi bulunmamaktadır. Kâtib Çelebi de şairin divanı olduğunu söyler, ancak nüshasının hangi kütüphanede olduğunu belirtmez. Fâizî'ye göre Şeyhî'nin "âbdâr" eş'arı vardır.
Kaynakça
Âsım, Seyrekzade Mehmed. Zeyl-i Zübdetü'l-eş'âr. Yazma. Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 1326. 10a.
Fâizî, Kâfzâd. Zübdetü'l-eş'âr. Yazma. Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 1325. 62b.
Kâtib Çelebi (1971). Keşf -el-Zunun. 2. bs. İstanbul. hzl. Şerefettin Yaltkaya - Kilisli Rifat Bilge. C. 1. 795.
Kurnaz, Cemal ve
Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî - Divân Şâirlerinin
Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.
Uyar, Gülgün (2006). "Nakib". İslam Ansiklopedisi. C. 32. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 321-322.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. ÜZEYİR ASLANYayın Tarihi: 13.11.2014Güncelleme Tarihi: 22.08.2021Eserlerinden Örnekler
Peykân-ı tîr-i gamzene dil-teşnedür gönül
Ednâ nazarla hâsıl olur ârzû-yı dil
***
Gamzesinden bir işâret besdür ana Şeyhiyâ
Ol şeh-i hüsnün nedîm-i bî-zebânıdur gönül
***
Şu'le-i dil-sûzdur berg-i dırahtân-ı ışk
Hep şecer tûrıyımış gülbün-i bustân-ı ışk
***
Lâle vü nergisle rişte-i bârânı gören
Bâgı kandîl ile zeyn oldı sanur câmi'-vâr
***
Yeni başdan olduk şarâba esîr
Bırakduk harâbâta eski hasîr
***
Kaçan kim cân vire ümmîd-i la'lünle fenâ ehli
Olur cevher diyü hâk-i mezârın kîmyâ ehli
(Fâizî, Kâfzâde. Zübdetü'l-eş'âr. Yazma. Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 1325. 62b.)
Bâga efsûn okudup def'-i gezend itdi sabâ
Gülleri âteş idüp hârı sipend itdi sabâ
***
Yârün peyâm-ı vuslatı efsâne çıkdı hep
Ol semtün âşinâları bîgâne çıkdı hep
(Âsım, Seyrekzade Mehmed. Zeyl-i Zübdetü'l-eş'âr. Yazma. Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 1326. 10a.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 13.11.2014Güncelleme Tarihi: 22.08.2021Eserlerinden Örnekler
Peykân-ı tîr-i gamzene dil-teşnedür gönül
Ednâ nazarla hâsıl olur ârzû-yı dil
***
Gamzesinden bir işâret besdür ana Şeyhiyâ
Ol şeh-i hüsnün nedîm-i bî-zebânıdur gönül
***
Şu'le-i dil-sûzdur berg-i dırahtân-ı ışk
Hep şecer tûrıyımış gülbün-i bustân-ı ışk
***
Lâle vü nergisle rişte-i bârânı gören
Bâgı kandîl ile zeyn oldı sanur câmi'-vâr
***
Yeni başdan olduk şarâba esîr
Bırakduk harâbâta eski hasîr
***
Kaçan kim cân vire ümmîd-i la'lünle fenâ ehli
Olur cevher diyü hâk-i mezârın kîmyâ ehli
(Fâizî, Kâfzâde. Zübdetü'l-eş'âr. Yazma. Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 1325. 62b.)
Bâga efsûn okudup def'-i gezend itdi sabâ
Gülleri âteş idüp hârı sipend itdi sabâ
***
Yârün peyâm-ı vuslatı efsâne çıkdı hep
Ol semtün âşinâları bîgâne çıkdı hep
(Âsım, Seyrekzade Mehmed. Zeyl-i Zübdetü'l-eş'âr. Yazma. Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 1326. 10a.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 22.08.2021Eserlerinden Örnekler
Peykân-ı tîr-i gamzene dil-teşnedür gönül
Ednâ nazarla hâsıl olur ârzû-yı dil
***
Gamzesinden bir işâret besdür ana Şeyhiyâ
Ol şeh-i hüsnün nedîm-i bî-zebânıdur gönül
***
Şu'le-i dil-sûzdur berg-i dırahtân-ı ışk
Hep şecer tûrıyımış gülbün-i bustân-ı ışk
***
Lâle vü nergisle rişte-i bârânı gören
Bâgı kandîl ile zeyn oldı sanur câmi'-vâr
***
Yeni başdan olduk şarâba esîr
Bırakduk harâbâta eski hasîr
***
Kaçan kim cân vire ümmîd-i la'lünle fenâ ehli
Olur cevher diyü hâk-i mezârın kîmyâ ehli
(Fâizî, Kâfzâde. Zübdetü'l-eş'âr. Yazma. Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 1325. 62b.)
Bâga efsûn okudup def'-i gezend itdi sabâ
Gülleri âteş idüp hârı sipend itdi sabâ
***
Yârün peyâm-ı vuslatı efsâne çıkdı hep
Ol semtün âşinâları bîgâne çıkdı hep
(Âsım, Seyrekzade Mehmed. Zeyl-i Zübdetü'l-eş'âr. Yazma. Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 1326. 10a.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Peykân-ı tîr-i gamzene dil-teşnedür gönül
Ednâ nazarla hâsıl olur ârzû-yı dil
***
Gamzesinden bir işâret besdür ana Şeyhiyâ
Ol şeh-i hüsnün nedîm-i bî-zebânıdur gönül
***
Şu'le-i dil-sûzdur berg-i dırahtân-ı ışk
Hep şecer tûrıyımış gülbün-i bustân-ı ışk
***
Lâle vü nergisle rişte-i bârânı gören
Bâgı kandîl ile zeyn oldı sanur câmi'-vâr
***
Yeni başdan olduk şarâba esîr
Bırakduk harâbâta eski hasîr
***
Kaçan kim cân vire ümmîd-i la'lünle fenâ ehli
Olur cevher diyü hâk-i mezârın kîmyâ ehli
(Fâizî, Kâfzâde. Zübdetü'l-eş'âr. Yazma. Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 1325. 62b.)
Bâga efsûn okudup def'-i gezend itdi sabâ
Gülleri âteş idüp hârı sipend itdi sabâ
***
Yârün peyâm-ı vuslatı efsâne çıkdı hep
Ol semtün âşinâları bîgâne çıkdı hep
(Âsım, Seyrekzade Mehmed. Zeyl-i Zübdetü'l-eş'âr. Yazma. Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 1326. 10a.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Atila Alpöge | d. 29 Mayıs 1935 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Güzide Erdem | d. 08 Ocak 1969 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Barış Soydan | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Atila Alpöge | d. 29 Mayıs 1935 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Güzide Erdem | d. 08 Ocak 1969 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Barış Soydan | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Atila Alpöge | d. 29 Mayıs 1935 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Güzide Erdem | d. 08 Ocak 1969 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Barış Soydan | d. ? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Atila Alpöge | d. 29 Mayıs 1935 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Güzide Erdem | d. 08 Ocak 1969 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Barış Soydan | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Atila Alpöge | d. 29 Mayıs 1935 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Güzide Erdem | d. 08 Ocak 1969 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Barış Soydan | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Atila Alpöge | d. 29 Mayıs 1935 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Güzide Erdem | d. 08 Ocak 1969 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Barış Soydan | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |