Madde Detay
Enis Akın
(d. 09 Eylül 1964 / ö. -)
Mühendis, Şair, Editör
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Baba tarafı Selanik, Langaza’dan muhacir olarak gelen ve tam adı İbrahim Enis Akın olan şair, İstanbul-Lâleli'de dünyaya geldi. İlk ve orta öğrenimini burada tamamladıktan sonra başladığı İngiliz Erkek Lisesini 1983'te bitirdi. İstanbul Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümünden mezun oldu. 1980’lerin son yıllarında “Edebiyat Dostları” Aylık Kültür Sanat Dergisine katıldı, 1990’ların başında “beyazmanto” adlı fanzini yayımladı, 2000’lerde çeşitli şiir simalarıyla söyleşiler düzenledi. Avusturya'da bulunan Swinburne Institute of Technology'de trafik ışık kontrol simülasyonu eğitimi gören Akın, 1996'da buradan mezun oldu. Çeşitli kuruluşlarda metin yazarı, çeviren ve veri tabanı danışmanı olarak çalıştı. 2013 yılından beri Natama dergisini çıkaranlar arasında yer alan Akın, hâlen Natama Yayınları'nın editörlüğünü yürütmektedir. Uluslararası PEN üyesi olan Enis Akın, İstanbul'da yaşamakta ve çalışmalarını burada sürdürmektedir.
Şiirle yazı hayatına başlayan Enis Akın 1988'den itibaren şiir, yazı ve çevirilerini; Edebiyat Dostları, Öteki-Siz, Öküz, Defter, kitap-lık, Varlık, Kavram Karmaşa, Hece, Atlılar, Ağır Ol Bay Düzyazı, Virgül, İmece, Açık Radyo, Politiken, Mizan ve Yasakmeyve gibi dergilerde yayımlamayı sürdürmüştür. İlk şiir kitabı Hiç Ama Birini (1989)'de şairin, ilk sayısı Mayıs 1987’de çıkan ve otuz üç sayı yayımlanan Edebiyat Dostları dergisinde yer alan şiirleri bir araya getirilmiştir. Soycan, şairin 2002'de yayımlanan Puşt Ahali'ye kadar olan şiirleri ekseninde Enis Akın'ın Türk şiirindeki yerini şöyle tespit etmektedir: "Şiirimizin çokça görülen kötü örneklerinde temel estetik boyut yok sayıldığından toplumsal hayatın kırılma hattında söz alan şair, politik bir söylemin orta malı imgelerini, okunduğu anda tüketilen düz dilin kodlarıyla kırarak şıiri yabancı bir soylem içinde tökezletmiştir. Enis Akın'ın Türk şiirindeki yerini konuşmaya buradan başlamak gerekiyor. Yoğunlaştırılmış insanı faaliyet alanı olarak politik, olgun süreçleri ve sonuçlarıyla bütün bir toplumsal hayatın okunduğu levhadır. Enis Akın Puşt Ahali adlı uzun şiirini yayımladığı son kitabı bu levhanın bulanık işaretlerini onararak kendine yol kurmaya çalışıyor. Dilin basit bir iletişim aracı olmanın ötesinde, anlam kuruluşu boyutuyla nesne ve olguya müdahale ettiği bir tasavvur dünyasından konuşuyor. (...) Enis Akın, sosyalizmi ideolojik bir toplamdan ibaret kılan kabulleri ve buradan kalkarak bütün yakın tarihi yeniden hatırlatıyor. Bu farklı zamanların ve durumların tanımlanmış sözcük dağarı, imleri ve anlamları içinde yenibir bellek inşasıdır." (Soycan 2002). Hiç Ama Birini (1989), Öyleyse Ayrılalım (1996) ve Puşt Ahali (2002); Taş (ilk şiirler) adıyla 2012'de toplu hâlde yayımlanmıştır. Topaloğlu Akın'ın şiirini şu cümlelerle değerlendirmiştir: "Enis Akın’ın şiirinin bir özelliği 'tavır'dır. Onun şiir deneyimi ve birikimi daha çok bir 'tavrının olması', bir 'tavır almasıyla' dikkat çeker. Dilinin eleştirel, ironik ve hırçın oluşu da 'tavrıyla' alakalıdır. Samimiyet ve hakikate dayalı şiir anlayışıyla açığa çıkan 'tavır' da diyebiliriz buna. (...) Enis Akın dili kekelemenin yanında sesleri, heceleri, sözcükleri eko oluşturacak biçimde de kullanmasıyla bilinir. Bu tarz, derdini anlatamamanın dilsel temsili gibidir. (...) Hem şiirin hem de dilin yerleşik düzenini bozmak, duvarlarını yıkmak, sınırlarını aşmak, sözcük dağarcığını, imge kadrosunu ve yapısını değiştirmek, söze ve söyleme alışık olunmayan ve beklenmedik, aykırı denilecek boyutlar kazandıracak biçim vermek hakikatin dile getirilmesi için girişilmiş her çaba gibi üretken bir çabadır. Enis Akın’ın şiirleri de buna örnek gösterilebilir. Onun şiirlerinde de görüyoruz ki girişilmiş değişik biçimsel deneylerde hakikatin bir yere gittiği yok, yerli yerinde durmakta." (Topalıoğlu 2019). Enis Akın 1980'lerin ikinci yarısında küçük İskender'den sonra "aşırı bir şair" olarak çıkmış, bazı eleştirmenler tarafından "kabına sığmayan şair" (Toplaoğlu 2019) olarak değerlendirilmiş ve günümüze kadar aynı çizgide metinler yazmıştır.
Kaynakça
Soycan, Celal (2002). "Puşt Ahali'nin Enis Akın Hâli". Cumhuriyet Kitap. S. 635. 18 Nisan 2002.
Topaloğlu, Enver (2019). "Enis Akın: Yaralı bir şiirin tırnak izleri". Gazete Duvar. 23 Şubat 2019.
Vitrindekiler. Cumhuriyet Kitap. S. 785. 3 Mart 2005.
http://kitap.ykykultur.com.tr/yazarlar/enis-akin [Erişim Tarihi: 18. 07. 2019]
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: İSA KOYUNCUYayın Tarihi: 05.08.2019Güncelleme Tarihi: 31.10.2020
Yayın Tarihi: 05.08.2019Güncelleme Tarihi: 31.10.2020
Güncelleme Tarihi: 31.10.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Hiç Ama Birini | Edebiyat Dostları / Ankara | 1989 | Şiir |
Öyleyse Ayrılalım | Edebiyat ve Eleştiri Kitaplığı / - | 1996 | Şiir |
Puşt Ahali | Öteki-Siz Yayınevi / İstanbul | 2002 | Şiir |
Öpünce Geçmez | Om Yayınları / İstanbul | 2003 | Şiir |
Tanrı'yla Bir Daha Hiç Konuşmayacağım | Dünya Aktüel / İstanbul | 2004 | İnceleme |
Çok Sevmek | Avesta Bsın Yayın / İstanbul | 2006 | Şiir |
Güzel Boşluk | Yasakmeyve Yayınları / İstanbul | 2008 | Şiir |
Kekeme Türk Şiiri | Ebabil Yayıncılık / Ankara | 2009 | İnceleme |
Dağdaki Emirler | Pan Yayıncılık / İstanbul | 2011 | Şiir |
Taş (ilk şiirler) - Hiç Ama Birini, Öyleyse Ayrılalım, Puşt Ahali | Pan Yayıncılık / İstanbul | 2012 | Şiir |
Mutsuzluk | Natama Yayıncılık / İstanbul | 2015 | Şiir |
Müjgan | Yapı Kredi Yayınları / İstanbul | 2019 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Nuray Atacık | d. 06 Mayıs 1967 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | FÂRİS/ FÂRİSÎ, Sultan Osman-ı Sânî b. Sultan Ahmed-i Evvel | d. 1604 - ö. 1622 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ŞEHZÂDE CiHÂNGÎR | d. 1531 - ö. 1553 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Mehmet S. Fidancı | d. 05 Temmuz 1964 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Rahim Taş | d. 01 Aralık 1964 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | PİRFANÎ/CELİL, Celil Yıldırım | d. 1964 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Bayram Bilge Tokel | d. 1957 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Kerim Yund | d. 1912 - ö. 01 Mayıs 1997 | Meslek | Görüntüle |
9 | Faik Esat (Andelib) | d. 1873 - ö. 1902 | Meslek | Görüntüle |
10 | Gönül Çatalcalı | d. 14 Ağustos 1957 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Mukadder Gemici | d. 18 Ekim 1974 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Duygu Asena | d. 19 Nisan 1946 - ö. 30 Temmuz 2006 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | ENÎS, Receb Dede | d. ? - ö. 1734 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | ENÎS, Selanikli | d. ? - ö. 1873 ds. | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Bedii Faik Akın | d. 1 Mayıs 1921 - ö. 16 Haziran 2015 | Madde Adı | Görüntüle |