Madde Detay
SİYAHİ-ZÂDE/SİPAHİ-ZÂDE, Mehmed Efendi
(d. ?/? - ö. 997/1588)
divan şairi, müderris, kadı
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Bursa’da doğdu. Asıl adı Mehmed’dir. Siyahî-zâde ya da Sipahî-zâde sanıyla tanındı. Ali Efendi’nin oğludur. Eğitimini tamamladıktan sonra bazı medreselerde ders verdi. Bağdat ve İzmir’de kadı olarak görev yaptı. Şair, 997/ 1588 yılında vefat etti ve İzmir’de medfundur (Kurnaz-Tatcı 2000: 65,66). Üç dilde yazılmış fakat basılmamış mensur ve manzum eserleri vardır.
Eserleri
1. Enmûzecü’l-fünûn: Sadrazam Sinan Paşa’ya takdim edilen ve mevzû‘at-ı ulûm tarzında olan bu eser tefsîr, hadîs, kelâm, fıkıh, ferâ’iz, meâni, tıp ve hey’et gibi ilimlerden bahseder.
2. Hâşiye-i Şerh-i Tecrîd: Nasır-i Tûsî’nin eserinin şerhidir. Kelam ilmi üzerine olan bu eser altı kısımdan oluşur.
3. Hâşiye ‘alâ Şerhi Hikmetü’l-ayn: Nasır-i Tûsî'nin talebelerinden olan Kâtip Kazvînî’nin eserinin şerhidir.
4. Evzahü’l-mesâlik ilâ Ma‘rifeti’l-büldân ve’l-memâlik: Şairin asıl şöhretini kazanmasına sebep olan bu eser Arapça olup coğrafya ile alakalıdır. Lûgat-ı Tarihiyye ve Coğrafya tertibindedir. Eserin başlıca kaynağı, Ebu'l-Fidâ'nın Takvîmü'l-büldân'ı ile Safiyyüddîn Abdülmü'min-i Bağdadî'nin Mu'cemü'l-büldân'ın özeti niteliğinde olan Merâsıdü'l-Ittılâ adlı eseridir. 980/1572 yılında tamamlanan eser Sultan III. Murâd'a takdim edilmiştir. Daha sonra Mehmed Efendi, eserini özetleyerek Osmanlıca'ya aktarmış ve Sokullu Mehmed Paşa'ya sunmuştur. Bu eser dilimizde Lûgat-ı Tarihiyye ve Coğrafya tarzında yazılan eserlerin ilkidir.
Nazım ve nesirde başarılı olan şairin bir mesnevisi olduğu da kaynaklarda belirtilmektedir (Kurnaz-Tatcı 2000: 66).
Kaynakça
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2000). Bursalı Mehmed Tahir. Osmanlı Müellifleri ve Ahmet Remzi Akyürek Miftahu’l-Kütüb ve Esami-i Müellifin. C. 3. Ankara: Bizim Büro Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî. Ankara: Bizim Büro Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. ŞERİFE ÖRDEKYayın Tarihi: 09.10.2014Güncelleme Tarihi: 10.12.2020Eserlerinden Örnekler
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 09.10.2014Güncelleme Tarihi: 10.12.2020Eserlerinden Örnekler
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020Eserlerinden Örnekler
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Nurefşan Çağlaroğlu | d. 15 Mart 1968 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ÂRİF, Beytülmâlemîni-zâde Mehmed | d. ? - ö. 1677-78 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | MECDÎ, Manav-zâde Mustafa Efendi | d. 1666-67 - ö. 1738-39 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Nurefşan Çağlaroğlu | d. 15 Mart 1968 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ÂRİF, Beytülmâlemîni-zâde Mehmed | d. ? - ö. 1677-78 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | MECDÎ, Manav-zâde Mustafa Efendi | d. 1666-67 - ö. 1738-39 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Nurefşan Çağlaroğlu | d. 15 Mart 1968 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | ÂRİF, Beytülmâlemîni-zâde Mehmed | d. ? - ö. 1677-78 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | MECDÎ, Manav-zâde Mustafa Efendi | d. 1666-67 - ö. 1738-39 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Nurefşan Çağlaroğlu | d. 15 Mart 1968 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | ÂRİF, Beytülmâlemîni-zâde Mehmed | d. ? - ö. 1677-78 | Meslek | Görüntüle |
12 | MECDÎ, Manav-zâde Mustafa Efendi | d. 1666-67 - ö. 1738-39 | Meslek | Görüntüle |
13 | Nurefşan Çağlaroğlu | d. 15 Mart 1968 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | ÂRİF, Beytülmâlemîni-zâde Mehmed | d. ? - ö. 1677-78 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | MECDÎ, Manav-zâde Mustafa Efendi | d. 1666-67 - ö. 1738-39 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Nurefşan Çağlaroğlu | d. 15 Mart 1968 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | ÂRİF, Beytülmâlemîni-zâde Mehmed | d. ? - ö. 1677-78 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | MECDÎ, Manav-zâde Mustafa Efendi | d. 1666-67 - ö. 1738-39 | Madde Adı | Görüntüle |