Madde Detay
SÜLEYMAN ERDOĞMUŞ
(d. 1924 / ö. 11.09.2013)
âşık, işçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Süleyman Erdoğmuş, Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Ortaköy’de 1924'te doğmuştur (Kırcı ve Gözükızıl vd. 1992: 126). İlkokula başlar ancak çok istemesine rağmen geçim sıkıntısı nedeniyle tamamlayamaz. Babasıyla birlikte Adana’ya çalışmaya gider. 1947'ye kadar Adana’ya gidip gelerek çeşitli yerlerde işçi olarak çalışır. 1947'de evlenen âşığın biri kız, üç evladı vardır. 1964'te geçim sıkıntısı iyice artınca ailesiyle birlikte Ankara’ya gelir (Demirel 2011: 427). Ankara'da muhtelif işlerde çalışan âşık, 1984'te emekli olur. 11 Eylül 2013 tarihinde vefat eden Erdoğmuş, vasiyeti üzerine memleketi Sivas Ortaköy’e defnedilir.
Daha küçük yaşlarda gurbetin ve hasretliğin ne olduğunu öğrenen Erdoğmuş, yaşadıklarından etkilenerek şiir yazmaya başlar. Şiir yazmaya başlamadan önce Âşık Garip, Kerem ile Aslı gibi halk hikâyelerini ve Karacaoğlan’ın şiirlerini okur. Ustası yoktur, ancak köyünün büyüklerinden Salih Sağanak, şiir yazmasına destek olmuştur. Şiirlerinde mahlas olarak bazen adını bazen de soyadını kullanır. Rüya gören, ama bade içmeyen Süleyman Erdoğmuş, rüyasında Hz. Peygamberi, Hz. Hasan ile Hüseyin’i, Hz. Muhammed’in eşini ve Celal Abbas’ı gördüğünü söyler (Demirel 2011: 427).
Erdoğmuş’un bir şiirinde yer alan “Şiir çeşmesinden içtim suyumu”, “Erdoğmuş der şiir benim canımdır. Damarda dolaşan kızıl kanımdır” dizeleri şiir yazmaya olan isteğini ve bağlılığını anlatır. Doğan Kaya, Erdoğmuş’un şiir tekniğinin sağlam olduğunu özellikle vurgular (2009: 186). Erdoğmuş, şiirlerini genellikle yaşadıklarından etkilenerek yazar. Şiirlerinin konularını gurbet, memleket özlemi, tabiat, vatan, bayrak sevgisi, Atatürk’e olan sevgi sevda, ayrılık, ölüm ve haksızlıklar oluşturur. İlk yazdığı şiirlerinin bulunduğu defteri ablasına verir, acak defteri ablasının yanlışlıkla yaktığını söyler. Kızı İsmihan Erdoğmuş da âşıklık geleneği içinde yetişmiş, şiirleri olan bir âşıktır. Erdoğmuş, 2005'te Gönül Bahçem adındaki şiir kitabını yayımlar.
Kaynakça
Demirel, Mehtap (2011). “Süleyman Erdoğmuş”. Yaşayan Halk Şairleri Sazın ve Sözün Sultanları. C. VII. Ed: Fatma Ahsen Turan, Özlem Ünalan. Ankara: Gazi Kitabevi. 427-439.
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. C. V. Sivas: Sivas Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yay.
Özhan, Mevlüt, Emine Kırcı vd (1992). Yaşayan Halk Ozanları Antolojisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. FATMA AHSEN TURANYayın Tarihi: 06.01.2019Güncelleme Tarihi: 12.12.2020
Yayın Tarihi: 06.01.2019Güncelleme Tarihi: 12.12.2020
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Gönül Bahçem | Genç Ofset / Ankara | 2005 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ABBAS, Abbas Yılmaz | d. 1950 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | KÂMİL, Receb Kâmil | d. ? - ö. 1833 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | CEMÂLÎ | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Feyzi Halıcı | d. 15 Şubat 1924 - ö. 9 Ekim 2017 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Nezihe Meriç | d. 28 Şubat 1924 - ö. 18 Ağustos 2009 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | KILIÇOĞLU, Kamil Kılıçoğlu | d. 1924 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Feyzi Halıcı | d. 15 Şubat 1924 - ö. 9 Ekim 2017 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Nezihe Meriç | d. 28 Şubat 1924 - ö. 18 Ağustos 2009 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | KILIÇOĞLU, Kamil Kılıçoğlu | d. 1924 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Feyzi Halıcı | d. 15 Şubat 1924 - ö. 9 Ekim 2017 | Meslek | Görüntüle |
11 | Nezihe Meriç | d. 28 Şubat 1924 - ö. 18 Ağustos 2009 | Meslek | Görüntüle |
12 | KILIÇOĞLU, Kamil Kılıçoğlu | d. 1924 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Feyzi Halıcı | d. 15 Şubat 1924 - ö. 9 Ekim 2017 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Nezihe Meriç | d. 28 Şubat 1924 - ö. 18 Ağustos 2009 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | KILIÇOĞLU, Kamil Kılıçoğlu | d. 1924 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Feyzi Halıcı | d. 15 Şubat 1924 - ö. 9 Ekim 2017 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Nezihe Meriç | d. 28 Şubat 1924 - ö. 18 Ağustos 2009 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | KILIÇOĞLU, Kamil Kılıçoğlu | d. 1924 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |