TÂBÎ, Dervîş

(d. ?/? - ö. 1100/1688-89)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ahmed olup, aslen Afyon Karahisarlıdır. Doğum tarihi belli olmayan şair, önce Afyon’da bulunan Sultân Semâ’iyyü’d-Dîvânî dergâhına intisap ederek Mevleviliğe adım atmıştır. Daha sonra Mustafa Dede ve Seyyah Ebubekir Dede’ye hizmet etmiştir. Tâbî, Seyyah Ebubekir Dede’nin şiir ve inşadaki kudretine şu tarihi düşürmüştür:

Münâsibdür hilâfet Mustafâ’dan sonra Bû Bekre

Tâbî, Yusuf-ı Sîneçâk’ın talebelerinden Günâhî Dede, Şûrî Dede ve Gurbetî Dede gibi şairlerin arkasından gitmiş, dönemin önemli şairlerinden Hayalî Bey’in şiirlerine nazireler yazmıştır. Hayâlî Bey’e olan aşırı ilgisi dolayısıyla Vardar Yenicesi şairleri arasında sayılan Tâbî, 1100 / 1688-89’da vefat etmiştir.

Kaynakça

Bursalı Mehmed Tâhir (2000). Osmanlı Müellifleri ve Ahmed Remzi Akyürek Miftâhu’l-Kütüb Ve Esâmî-i Müellifîn Fihristi. C.2. Ankara: Bizim Büro Basımevi.115-116.

Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye: İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 73-74.

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.1. Ankara: Bizim Büro Yay. 125.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. İBRAHİM HALİL TUĞLUK
Yayın Tarihi: 16.02.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler

 I

Yanalı âteş-i mihnetde dil-i sûzânum

Tutalı gökyüzini derd-i dil-i nâlânum

Sâki-i bezmün oluup dîde-i hûn-efşânum

Gussa-i derd ü gam-ı hecr olalı dermânum

Nâle ney göz yaşı mey oldı ciğer biryânum

Hâne-i dilde hayâlün olalı mihmânum

 

II

Olalı cân u gönül âteş-i mihnetde kebâb

Câmlar dîdelerüm oldı ciğer hûnı şarâb

Şeb-i hecründe senün girmeyeli dideme hˇâb

Çeng olup kâmet-i hum-geşte-i vehm sîne rebâb

 Nâle ney göz yaşı mey oldı ciğer biryânum

Hâne-i dilde hayâlün olalı mihmânum

 

 III

Hasret-i la’lün ile dîdelerüm hûn olalı

Fikr-i hattunla senün hâl-i diğer-gûn olalı

Künc-i fürkatde gönül hecr ile mahzun olalı

Leyl-i zülfün ümidi ile Mecnûn olalı

Nâle ney göz yaşı mey oldı ciğer biryânum

Hâne-i dilde hayâlün olalı mihmânum

 

 IV

Yakalı cân evine şu’le-i hicrân ile od

Âteş-i hasret ile sinemi yakdukaça çü ûd

Çihre-i çarhı siyâh eyleyeli dûd-ı kebûd

Bezm-i agyârda sen nâz ile kıldukça sürûd

Nâle ney göz yaşı mey oldı ciğer biryânum

Hâne-i dilde hayâlün olalı mihmânum

 

 V

Cür’a-i câmını agyâr-ı denî nûş ideli

Çekeli sineni pehlûya der-âgûş ideli

C3am-ı hecrün içirüp Tâbî’yi bî-hûş ideli

Hâlet-i bâde-i aşkun beni medhûş ideli

Nâle ney göz yaşı mey oldı ciğer biryânum

Hâne-i dilde hayâlün olalı mihmânum

(Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye: İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 73-74).


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Osman Attilâd. 1922 - ö. 20 Nisan 1978Doğum YeriGörüntüle
2HAKÎRÎ, Mehmed Hakîrî Efendid. ? - ö. 1772-1773Doğum YeriGörüntüle
3Ayşe Serhat Kesteld. 1922 - ö. 23 Temmuz 2012Doğum YeriGörüntüle
4Osman Attilâd. 1922 - ö. 20 Nisan 1978Doğum YılıGörüntüle
5HAKÎRÎ, Mehmed Hakîrî Efendid. ? - ö. 1772-1773Doğum YılıGörüntüle
6Ayşe Serhat Kesteld. 1922 - ö. 23 Temmuz 2012Doğum YılıGörüntüle
7Osman Attilâd. 1922 - ö. 20 Nisan 1978Ölüm YılıGörüntüle
8HAKÎRÎ, Mehmed Hakîrî Efendid. ? - ö. 1772-1773Ölüm YılıGörüntüle
9Ayşe Serhat Kesteld. 1922 - ö. 23 Temmuz 2012Ölüm YılıGörüntüle
10Osman Attilâd. 1922 - ö. 20 Nisan 1978Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11HAKÎRÎ, Mehmed Hakîrî Efendid. ? - ö. 1772-1773Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Ayşe Serhat Kesteld. 1922 - ö. 23 Temmuz 2012Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Osman Attilâd. 1922 - ö. 20 Nisan 1978Madde AdıGörüntüle
14HAKÎRÎ, Mehmed Hakîrî Efendid. ? - ö. 1772-1773Madde AdıGörüntüle
15Ayşe Serhat Kesteld. 1922 - ö. 23 Temmuz 2012Madde AdıGörüntüle