Madde Detay
TÎGÎ, Mehmed Bey
(d. ?/? - ö. 1027/1617)
divan şairi, sipahi, müteferrika, ihtisap ağası
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Edirnelidir. Asıl adı Mehmed olan şair Tîgî mahlasını kulandı. Riyâzî, şairin Üsküplü olduğunu belirtir (Riyâzî 1346: 37). Edirne sarayında yetişti ve buradan sipahi olarak çıktı. Daha sonra Dergâh-ı Âlî’de müteferrika oldu. Bu görevinin dışında Edirne’de ihtisap ağalığı yaptı. 1027/ 1617 tarihinde vefat eden şairin Rızâ Tezkiresinde vefat tarihi 1020/ 1611 olarak verilir (Zavotçu 2009: 281).
Tîgî, Kemâlpaşazâde’nin Nigâristan adlı eserini Farsça’dan Türkçe’ye tercüme etmiş fakat müsvedde halinde kalan bu eser daha sonra kaybolmuştur. Kaynaklar şairin bir de divanı olduğunu belirtmektedir. Aynı zamanda güzel tarih manzumeleri olan şairin, Edirne’deki tarihi Ali Paşa kapalı çarşısının ve Selimiye Camii’nin yapılışına yazdığı tarihler çok meşhurdur (Canım 1995: 252, 253).
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
Balcı, Rüştü (2014). Kâtip Çelebi, Keşfü’z-Zünûn An Esâmi’l-Kütübi Ve’l-Fünûn. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
Canım, Rıdvan (1995). Edirne Şairleri. Ankara: Akçağ Yay.
İpekten, Haluk vd. (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.
Kayabaşı, Bekir (1997). Kaf-zâde Fâ’izî’nin Zübdetü’l Eşâr’ı. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî. Ankara: Bizim Büro Yay.
Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay.
Riyâzî. Riyazu'ş-şuarâ. Millet Ktp. Ali Emiri Ef. 1346. 37.
Sungurhan Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü'ş-Şuarâ. Ankara: Kültür Bak. Yay. E-kitap:http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-215416/h/giris.pdf [erişim tarihi: 22.03.2014]
Şemseddin Sâmî (1311). Kâmûsü’l-A’lâm. C. 4. İstanbul.
Zavotçu, Gencay (2009). Rıza Tezkiresi, (İncelenme-Metin). Sahaflar Kitap Sarayı. İstanbul.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. ŞERİFE ÖRDEKYayın Tarihi: 03.04.2014Güncelleme Tarihi: 27.10.2020Eserlerinden Örnekler
Selimiye Camii’nin İnşasına Söylediği Tarih
Sâhib-i hayrât Şâhenşâh-ı Mahmûd’üs-sıfât
Husrev-i rûy-ı zemîn ü zıll-i Rabbü’l-'âlemin
Hazret-i Sultan Selîm İbni Süleymân-ı velî
Dâver-i kâ'im-makâm-ı şer-i Fahrü’l-mürselîn
Kalb-i mü’minveş bu beytu'llâhı ma’mûr eyleyip
Kıldı her tâk-ı bülendin 'ibret-i 'arş-ı berîn
Na’t-ı gülzâr-ı harîm-i hâzihî cennâtü adn
Vasf-ı tıb enfâs-ı tıbtüm fedhulûhâ hâlidîn
Yazdı Tîgî levh-i bâb-ı cennete târîhini
Câmi'-i şâh-ı selîmü’l-kalb imâm-ı cem’-i dîn (982/1575)
(Canım, Rıdvan (1995). Edirne Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 253)
***
Niyâz ehline aslâ rahmı yok bir nâzenînim var
Makâm-ı şîvede bir şâh-ı istignâ-güzînim var
Ba’îd olmaz uzakdan gözler isem pertev-i mihrin
Basîret ehline gün gibi çeşm-i dûrbiînim var
Sadâ-yı tîşesinden Bîsütûn inlerse Ferhâdın
Benim de taşlara te’sîr eden âh-ı hazînim var
Nigîn ü hâtem-i Cemşîd nâmın ağzına almam
Ne dünyâya mahabbet üzreyim ne halka kinim var
Edip çerhi siper tîr-i kazâdan kaçmazam Tîgî
Yesâr ehlinden ümmîd-i vefâ etmem yemînim var
(Canım, Rıdvan (1995). Edirne Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 253)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 03.04.2014Güncelleme Tarihi: 27.10.2020Eserlerinden Örnekler
Selimiye Camii’nin İnşasına Söylediği Tarih
Sâhib-i hayrât Şâhenşâh-ı Mahmûd’üs-sıfât
Husrev-i rûy-ı zemîn ü zıll-i Rabbü’l-'âlemin
Hazret-i Sultan Selîm İbni Süleymân-ı velî
Dâver-i kâ'im-makâm-ı şer-i Fahrü’l-mürselîn
Kalb-i mü’minveş bu beytu'llâhı ma’mûr eyleyip
Kıldı her tâk-ı bülendin 'ibret-i 'arş-ı berîn
Na’t-ı gülzâr-ı harîm-i hâzihî cennâtü adn
Vasf-ı tıb enfâs-ı tıbtüm fedhulûhâ hâlidîn
Yazdı Tîgî levh-i bâb-ı cennete târîhini
Câmi'-i şâh-ı selîmü’l-kalb imâm-ı cem’-i dîn (982/1575)
(Canım, Rıdvan (1995). Edirne Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 253)
***
Niyâz ehline aslâ rahmı yok bir nâzenînim var
Makâm-ı şîvede bir şâh-ı istignâ-güzînim var
Ba’îd olmaz uzakdan gözler isem pertev-i mihrin
Basîret ehline gün gibi çeşm-i dûrbiînim var
Sadâ-yı tîşesinden Bîsütûn inlerse Ferhâdın
Benim de taşlara te’sîr eden âh-ı hazînim var
Nigîn ü hâtem-i Cemşîd nâmın ağzına almam
Ne dünyâya mahabbet üzreyim ne halka kinim var
Edip çerhi siper tîr-i kazâdan kaçmazam Tîgî
Yesâr ehlinden ümmîd-i vefâ etmem yemînim var
(Canım, Rıdvan (1995). Edirne Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 253)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 27.10.2020Eserlerinden Örnekler
Selimiye Camii’nin İnşasına Söylediği Tarih
Sâhib-i hayrât Şâhenşâh-ı Mahmûd’üs-sıfât
Husrev-i rûy-ı zemîn ü zıll-i Rabbü’l-'âlemin
Hazret-i Sultan Selîm İbni Süleymân-ı velî
Dâver-i kâ'im-makâm-ı şer-i Fahrü’l-mürselîn
Kalb-i mü’minveş bu beytu'llâhı ma’mûr eyleyip
Kıldı her tâk-ı bülendin 'ibret-i 'arş-ı berîn
Na’t-ı gülzâr-ı harîm-i hâzihî cennâtü adn
Vasf-ı tıb enfâs-ı tıbtüm fedhulûhâ hâlidîn
Yazdı Tîgî levh-i bâb-ı cennete târîhini
Câmi'-i şâh-ı selîmü’l-kalb imâm-ı cem’-i dîn (982/1575)
(Canım, Rıdvan (1995). Edirne Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 253)
***
Niyâz ehline aslâ rahmı yok bir nâzenînim var
Makâm-ı şîvede bir şâh-ı istignâ-güzînim var
Ba’îd olmaz uzakdan gözler isem pertev-i mihrin
Basîret ehline gün gibi çeşm-i dûrbiînim var
Sadâ-yı tîşesinden Bîsütûn inlerse Ferhâdın
Benim de taşlara te’sîr eden âh-ı hazînim var
Nigîn ü hâtem-i Cemşîd nâmın ağzına almam
Ne dünyâya mahabbet üzreyim ne halka kinim var
Edip çerhi siper tîr-i kazâdan kaçmazam Tîgî
Yesâr ehlinden ümmîd-i vefâ etmem yemînim var
(Canım, Rıdvan (1995). Edirne Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 253)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Selimiye Camii’nin İnşasına Söylediği Tarih
Sâhib-i hayrât Şâhenşâh-ı Mahmûd’üs-sıfât
Husrev-i rûy-ı zemîn ü zıll-i Rabbü’l-'âlemin
Hazret-i Sultan Selîm İbni Süleymân-ı velî
Dâver-i kâ'im-makâm-ı şer-i Fahrü’l-mürselîn
Kalb-i mü’minveş bu beytu'llâhı ma’mûr eyleyip
Kıldı her tâk-ı bülendin 'ibret-i 'arş-ı berîn
Na’t-ı gülzâr-ı harîm-i hâzihî cennâtü adn
Vasf-ı tıb enfâs-ı tıbtüm fedhulûhâ hâlidîn
Yazdı Tîgî levh-i bâb-ı cennete târîhini
Câmi'-i şâh-ı selîmü’l-kalb imâm-ı cem’-i dîn (982/1575)
(Canım, Rıdvan (1995). Edirne Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 253)
***
Niyâz ehline aslâ rahmı yok bir nâzenînim var
Makâm-ı şîvede bir şâh-ı istignâ-güzînim var
Ba’îd olmaz uzakdan gözler isem pertev-i mihrin
Basîret ehline gün gibi çeşm-i dûrbiînim var
Sadâ-yı tîşesinden Bîsütûn inlerse Ferhâdın
Benim de taşlara te’sîr eden âh-ı hazînim var
Nigîn ü hâtem-i Cemşîd nâmın ağzına almam
Ne dünyâya mahabbet üzreyim ne halka kinim var
Edip çerhi siper tîr-i kazâdan kaçmazam Tîgî
Yesâr ehlinden ümmîd-i vefâ etmem yemînim var
(Canım, Rıdvan (1995). Edirne Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 253)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | MESTÇİ-ZÂDE SÂLİH EFENDİ | d. ? - ö. 1758 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | RİNDÎ, Derviş Hızır | d. ? - ö. 1621-22 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | İLMÎ, İlmî-i Nâzik | d. ? - ö. 1600 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | MESTÇİ-ZÂDE SÂLİH EFENDİ | d. ? - ö. 1758 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | RİNDÎ, Derviş Hızır | d. ? - ö. 1621-22 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | İLMÎ, İlmî-i Nâzik | d. ? - ö. 1600 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | MESTÇİ-ZÂDE SÂLİH EFENDİ | d. ? - ö. 1758 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | RİNDÎ, Derviş Hızır | d. ? - ö. 1621-22 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | İLMÎ, İlmî-i Nâzik | d. ? - ö. 1600 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | MESTÇİ-ZÂDE SÂLİH EFENDİ | d. ? - ö. 1758 | Meslek | Görüntüle |
11 | RİNDÎ, Derviş Hızır | d. ? - ö. 1621-22 | Meslek | Görüntüle |
12 | İLMÎ, İlmî-i Nâzik | d. ? - ö. 1600 | Meslek | Görüntüle |
13 | MESTÇİ-ZÂDE SÂLİH EFENDİ | d. ? - ö. 1758 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | RİNDÎ, Derviş Hızır | d. ? - ö. 1621-22 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | İLMÎ, İlmî-i Nâzik | d. ? - ö. 1600 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | MESTÇİ-ZÂDE SÂLİH EFENDİ | d. ? - ö. 1758 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | RİNDÎ, Derviş Hızır | d. ? - ö. 1621-22 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | İLMÎ, İlmî-i Nâzik | d. ? - ö. 1600 | Madde Adı | Görüntüle |