Madde Detay
TOGANÎ, Şeyh Toganî Ahmed Dede
(d. ?/? - ö. 1040/1630-31)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Aksaray'da doğdu. Asıl adı Ahmed'dir. Zenginliğiyle tanınırken iken her şeyi bırakarak Konya Mevlevî dergahında Bostani-i Evvel Dede'ye intisap etmiştir.Mevlevî'dir.Doğan ile av avladığı için şiirlerinde Toganî mahlasını kullanmıştır. Zeamet sahibidir. Kemâl Ahmed Dede vefâtında Bâb-ı Cedîde gönderilmiş, Yenikapı’daki tekkesinde otuz yıl şeyhlik yapmıştır. İstanbul'da bulunduğu sırada, Sultân Murâd'ın teveccühünü kazanmış, sultan onun hiç evlenmediğinden haberdar olunca saraya yakın bir hanımla evlendirmek ister ancak Toganî kabul etmez. Bu durumdan kurtulmak için Toganî Dede, Hâcı Muhammed Dede adlı kişinin kızlarıyla evlenir. Bu hanımdan bir oğlu olur ancak iki haftalıkken vefat eder. 1040/1630-31'de vefat etti. Yeni kapı Mevlevihanesi'nde Kemal Ahmed Dede'nin kabri yanında medfundur.
Kaynakça
Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrar Dede Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 318.
Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay. 593.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 27.12.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020
Eserlerinden Örnekler
Beyt-i aleyhi’t-tahiyye
Sûret-i rûha cemâleşrâ nihâb
Û muhît u în taayyunhâ habâb
***
Ser râ külâh u hırka be dûşet besest zîb
Ser bâr-ı hod mekân çü kedû în ammâme râ
(Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrar Dede Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 318).
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | MAŞÛKÎ, Kemal | d. 1508 - ö. 1528 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | Sinan Uğurlu | d. 07 Mayıs 1940 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | RIZÂÎ, Hasan Rızâî-i Aksarayî | d. 1599 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | MAŞÛKÎ, Kemal | d. 1508 - ö. 1528 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | Sinan Uğurlu | d. 07 Mayıs 1940 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | RIZÂÎ, Hasan Rızâî-i Aksarayî | d. 1599 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | MAŞÛKÎ, Kemal | d. 1508 - ö. 1528 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | Sinan Uğurlu | d. 07 Mayıs 1940 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | RIZÂÎ, Hasan Rızâî-i Aksarayî | d. 1599 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | MAŞÛKÎ, Kemal | d. 1508 - ö. 1528 | Meslek | Görüntüle |
| 11 | Sinan Uğurlu | d. 07 Mayıs 1940 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 12 | RIZÂÎ, Hasan Rızâî-i Aksarayî | d. 1599 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 13 | MAŞÛKÎ, Kemal | d. 1508 - ö. 1528 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | Sinan Uğurlu | d. 07 Mayıs 1940 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | RIZÂÎ, Hasan Rızâî-i Aksarayî | d. 1599 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | MAŞÛKÎ, Kemal | d. 1508 - ö. 1528 | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | Sinan Uğurlu | d. 07 Mayıs 1940 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | RIZÂÎ, Hasan Rızâî-i Aksarayî | d. 1599 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |