TOGANÎ, Şeyh Toganî Ahmed Dede

(d. ?/? - ö. 1040/1630-31)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Aksaray'da doğdu. Asıl adı Ahmed'dir. Zenginliğiyle tanınırken iken her şeyi bırakarak Konya Mevlevî dergahında Bostani-i Evvel Dede'ye intisap etmiştir.Mevlevî'dir.Doğan ile av avladığı için şiirlerinde Toganî mahlasını kullanmıştır. Zeamet sahibidir. Kemâl Ahmed Dede vefâtında Bâb-ı Cedîde gönderilmiş, Yenikapı’daki tekkesinde otuz yıl şeyhlik yapmıştır. İstanbul'da bulunduğu sırada, Sultân Murâd'ın teveccühünü kazanmış, sultan onun hiç evlenmediğinden haberdar olunca saraya yakın bir hanımla evlendirmek ister ancak Toganî kabul etmez. Bu durumdan kurtulmak için Toganî Dede, Hâcı Muhammed Dede adlı kişinin kızlarıyla evlenir. Bu hanımdan bir oğlu olur ancak iki haftalıkken vefat eder. 1040/1630-31'de vefat etti. Yeni kapı Mevlevihanesi'nde Kemal Ahmed Dede'nin kabri yanında medfundur.

Kaynakça

Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrar Dede Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 318.

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay. 593.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 27.12.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Beyt-i aleyhi’t-tahiyye

Sûret-i rûha cemâleşrâ nihâb

Û muhît u în taayyunhâ habâb

 

***

 

Ser râ külâh u hırka be dûşet besest zîb

Ser bâr-ı hod mekân çü kedû în ammâme râ

(Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrar Dede Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 318).

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Fatma Nuran Avcıd. 28 Ekim 1966 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2VASSAF, Osmanzâde Hüseyin Vassafd. 08.03.1872 - ö. 22.10.1929Doğum YeriGörüntüle
3Fikret Otyamd. 19 Aralık 1926 - ö. 9 Ağustos 2015Doğum YeriGörüntüle
4Fatma Nuran Avcıd. 28 Ekim 1966 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5VASSAF, Osmanzâde Hüseyin Vassafd. 08.03.1872 - ö. 22.10.1929Doğum YılıGörüntüle
6Fikret Otyamd. 19 Aralık 1926 - ö. 9 Ağustos 2015Doğum YılıGörüntüle
7Fatma Nuran Avcıd. 28 Ekim 1966 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8VASSAF, Osmanzâde Hüseyin Vassafd. 08.03.1872 - ö. 22.10.1929Ölüm YılıGörüntüle
9Fikret Otyamd. 19 Aralık 1926 - ö. 9 Ağustos 2015Ölüm YılıGörüntüle
10Fatma Nuran Avcıd. 28 Ekim 1966 - ö. ?MeslekGörüntüle
11VASSAF, Osmanzâde Hüseyin Vassafd. 08.03.1872 - ö. 22.10.1929MeslekGörüntüle
12Fikret Otyamd. 19 Aralık 1926 - ö. 9 Ağustos 2015MeslekGörüntüle
13Fatma Nuran Avcıd. 28 Ekim 1966 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14VASSAF, Osmanzâde Hüseyin Vassafd. 08.03.1872 - ö. 22.10.1929Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Fikret Otyamd. 19 Aralık 1926 - ö. 9 Ağustos 2015Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Fatma Nuran Avcıd. 28 Ekim 1966 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17VASSAF, Osmanzâde Hüseyin Vassafd. 08.03.1872 - ö. 22.10.1929Madde AdıGörüntüle
18Fikret Otyamd. 19 Aralık 1926 - ö. 9 Ağustos 2015Madde AdıGörüntüle