TOGANÎ, Şeyh Toganî Ahmed Dede

(d. ?/? - ö. 1040/1630-31)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Aksaray'da doğdu. Asıl adı Ahmed'dir. Zenginliğiyle tanınırken iken her şeyi bırakarak Konya Mevlevî dergahında Bostani-i Evvel Dede'ye intisap etmiştir.Mevlevî'dir.Doğan ile av avladığı için şiirlerinde Toganî mahlasını kullanmıştır. Zeamet sahibidir. Kemâl Ahmed Dede vefâtında Bâb-ı Cedîde gönderilmiş, Yenikapı’daki tekkesinde otuz yıl şeyhlik yapmıştır. İstanbul'da bulunduğu sırada, Sultân Murâd'ın teveccühünü kazanmış, sultan onun hiç evlenmediğinden haberdar olunca saraya yakın bir hanımla evlendirmek ister ancak Toganî kabul etmez. Bu durumdan kurtulmak için Toganî Dede, Hâcı Muhammed Dede adlı kişinin kızlarıyla evlenir. Bu hanımdan bir oğlu olur ancak iki haftalıkken vefat eder. 1040/1630-31'de vefat etti. Yeni kapı Mevlevihanesi'nde Kemal Ahmed Dede'nin kabri yanında medfundur.

Kaynakça

Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrar Dede Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 318.

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay. 593.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 27.12.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Beyt-i aleyhi’t-tahiyye

Sûret-i rûha cemâleşrâ nihâb

Û muhît u în taayyunhâ habâb

 

***

 

Ser râ külâh u hırka be dûşet besest zîb

Ser bâr-ı hod mekân çü kedû în ammâme râ

(Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrar Dede Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 318).

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1VASSAF, Osmanzâde Hüseyin Vassafd. 08.03.1872 - ö. 22.10.1929Doğum YeriGörüntüle
2Zeynep Ankarad. 1 Temmuz 1957 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Dânişî, Şa‘bân bin Mustafad. ö. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4VASSAF, Osmanzâde Hüseyin Vassafd. 08.03.1872 - ö. 22.10.1929Doğum YılıGörüntüle
5Zeynep Ankarad. 1 Temmuz 1957 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Dânişî, Şa‘bân bin Mustafad. ö. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7VASSAF, Osmanzâde Hüseyin Vassafd. 08.03.1872 - ö. 22.10.1929Ölüm YılıGörüntüle
8Zeynep Ankarad. 1 Temmuz 1957 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9Dânişî, Şa‘bân bin Mustafad. ö. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10VASSAF, Osmanzâde Hüseyin Vassafd. 08.03.1872 - ö. 22.10.1929MeslekGörüntüle
11Zeynep Ankarad. 1 Temmuz 1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Dânişî, Şa‘bân bin Mustafad. ö. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13VASSAF, Osmanzâde Hüseyin Vassafd. 08.03.1872 - ö. 22.10.1929Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Zeynep Ankarad. 1 Temmuz 1957 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Dânişî, Şa‘bân bin Mustafad. ö. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16VASSAF, Osmanzâde Hüseyin Vassafd. 08.03.1872 - ö. 22.10.1929Madde AdıGörüntüle
17Zeynep Ankarad. 1 Temmuz 1957 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Dânişî, Şa‘bân bin Mustafad. ö. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle