VÂLİHÎ, Kadı-zâde Ahmed Vâlihî Çelebi

(d. ?/? - ö. 1008/1599)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Üsküp doğumlu Vâlihî’nin asıl adı Ahmed’dir. Babası kadı olduğu için kendisi de Kadı-zâde Ahmed Çelebi olarak bilinir. Bâkî ve Nev’î’nin de aralarında olduğu Hoca Sadeddin, Cevrî, Muhyî, Câmî ve Mecdî gibi dönemin ünlü âlim ve şairleriyle birlikte Sahn Medresesi’nde Ahaveyn lakaplı Karamanlı Mehmed Efendi’den dersler aldı. Daha sonra Edirne Sultan Bayezid Medresesi’nde Karamanlı Mehmed Efendi’den mülazım olup kadılık yaptı. Tasavvufla da meşgul olan Vâlihî, bu konudaki eserler üzerinde yaptığı incelemelerle meşhurdu. Özlü sözlerle dolu, muhayyel, sanatlı ve beğenilen şiirleri vardır.

Bir süre Vâlihî’nin hizmetinde bulunan Ahdî, tezkiresinde onun gazellerine yazdığı nazirelere yer verir (Solmaz 2009: 298). Âşık Çelebi de Vâlihî’nin Emrî ve bazı Edirneli şairlerle karşılıklı söyledikleri şiirlerinin olduğunu söyler (Kılıç 2010: 549). 1008/1599 yılında ölen Vâlihî’nin mezarı Üsküp’te bulunan Şeyh Lütfullah zaviyesindedir.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.

Çeltik, Halil (2008). Divan Sahibi Rumeli Şairlerinin Şiir Dünyası, Ankara: MEB Yay.

Gültekin, Hasan (2010). "Düzenleyeni Bilinmeyen Bir Nazire Mecmuası: Mecmu’a-i Nezâyir". Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 27(1): 107-122. 

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Solmaz, Süleyman (hzl.) (2009). Gülşen-i Şu’arâ (Bağdatlı Ahdî) http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10730,aggpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 23.01.2014]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. KADRİ HÜSNÜ YILMAZ
Yayın Tarihi: 23.02.2014
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gözüm pür-nem dil-i sad-pâre mihnet pâymâlidür

Beni firkat deminde â cemâli aglamalıdur

 

Dokunmaz dost um öz onmaduk başına dermânı

Ne çâre zahm-ı dil bir agzı açık baglamalıdur

 

Şerâr-ı nâr-ı âha sâk-ı ‘arşı yakdıran yir yir

O mâhun gerden-i sîmîni üzre saçma hâlidür

 

Sana dil kıssa-i Mecnûn’ı takrîr eyledi sanma

Nezâketle begüm ‘arz itdi kendü hasb-i hâlidür

 

Dolaşursa eger kim Vâlihî zencîr-i zülfünle

Sen ana kılma bir dîvâne meşreb-i laubâlidür 

Solmaz, Süleyman (hzl.) (2009). Gülşen-i Şu’arâ (Bağdatlı Ahdî) http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10730,aggpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 23.01.2014] 297.

 



İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Haluk Hilmi Gökerd. 1921 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Fahri Alid. 1948 - ö. 23 Ağustos 2016Doğum YeriGörüntüle
3Ziya İlhan Zaimoğlud. 1912 - ö. 25 Ağustos 1965Doğum YeriGörüntüle
4Haluk Hilmi Gökerd. 1921 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Fahri Alid. 1948 - ö. 23 Ağustos 2016Doğum YılıGörüntüle
6Ziya İlhan Zaimoğlud. 1912 - ö. 25 Ağustos 1965Doğum YılıGörüntüle
7Haluk Hilmi Gökerd. 1921 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8Fahri Alid. 1948 - ö. 23 Ağustos 2016Ölüm YılıGörüntüle
9Ziya İlhan Zaimoğlud. 1912 - ö. 25 Ağustos 1965Ölüm YılıGörüntüle
10Haluk Hilmi Gökerd. 1921 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Fahri Alid. 1948 - ö. 23 Ağustos 2016MeslekGörüntüle
12Ziya İlhan Zaimoğlud. 1912 - ö. 25 Ağustos 1965MeslekGörüntüle
13Haluk Hilmi Gökerd. 1921 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Fahri Alid. 1948 - ö. 23 Ağustos 2016Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ziya İlhan Zaimoğlud. 1912 - ö. 25 Ağustos 1965Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Haluk Hilmi Gökerd. 1921 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Fahri Alid. 1948 - ö. 23 Ağustos 2016Madde AdıGörüntüle
18Ziya İlhan Zaimoğlud. 1912 - ö. 25 Ağustos 1965Madde AdıGörüntüle