Madde Detay
YAKÎNÎ, Hüseyin Çelebi
(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi, takyedûz
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Edirne’de doğdu. Asıl adı Hüseyin’dir. Edirne’de külah ve takke dikip satarak geçimini sağladı. Sonrasında şairliğe heves edip şiir söylemeye başladı. Yakînî, Yavuz Sultan Selim, Kânunî Sultan Süleyman ve II. Selim devirlerini yaşamış bir şairdir (Canım 1995: 164).
Sehî Bey, Yakînî’de bir kabiliyet olduğunu anladı ve himayesine aldı. Sehî Bey, ömrünün çoğunu Yakînî Hüseyin Çelebi ile birlikte geçirdiğini belirtir. Tabiatı hezel söylemeye yatkın, sözlerinin çoğu bu tarza uygundur. Tasavvufa meyli olan şairin, tarihçiliği iyi, söz söylemekte usta ve latifeleri güzeldir. Mürettep bir divâna sahiptir. Güzel manaları olan gazel ve kasideleri vardır. Çok iyi tarihleri de mevcuttur. Edirne’deki Lârî mescidine Beytü’l-ibade terkibini tarih olarak düşürmüştür (İsen 1998: 204)
Kaynaklar şairin derviş yaradılışlı bir genç olduğunu belirtir. Şeyh Vefâ’nın yerine oturan Ali Dede’den el almıştır (İsen 1998: 205).
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
Canım, Rıdvan (1995). Edirne Şairleri.Ankara: Akçağ Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Aşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
İpekten, Haluk vd. (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.
İsen, Mustafa (hzl.) (1998). Tezkire Heşt Behişt. Sehî Bey. Akçağ Yay..Ankara.
Sungurhan Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü'ş-Şuarâ. Ankara: Kültür Bak. Yay. E-kitap:http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-215416/h/giris.pdf [erişim tarihi: 17.02.2014]
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara:Kültür Bakanlığıe-kitap:http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 17.02.2014]
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. FİLİZ KILIÇ
Yayın Tarihi: 24.02.2014
Güncelleme Tarihi: 03.11.2020
Eserlerinden Örnekler
Ben zelil olmaz idim düşmese firkat senden
Senden oldu bana hep bunca mezellet senden
Ben ne hâkim ki yüzüm sürem ayağın tozuna
Ki basarsan yüzüme lütf u inâyet senden
Sen şeh-i ismet ü ben bende-i sâhib-isyân
Bende ey şâh hatâ afv ü mürüvvet senden
Başladın gün gibi ben zerreye hercâîliğe
Kime yanıp yakılayım behey âfet senden
Bu Yakînî kim eşiğinde irâde getirir
Himmet ümîd eder ey pîr hidâyet senden
(Canım, Rıdvan (1995). Edirne Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 165.)
***
Âşık oldum yine bir dil-ber-i tersâ gördüm
Leb-i cân-bahşı demin mu’ciz-i ‘Îsâ gördüm
Tâb-ı mülden ten-i sîmîni ‘arak-rîz olmış
Dürr ü gevherle müzeyyen büt-i ra’nâ gördüm
(Canım, Rıdvan (1995). Edirne Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 166.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | KEVSER, Kevser Hanım | d. ? - ö. 1914 ds. | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ÂLEMÎ/İLMÎ, Mehmed Efendi, Arap-zâde | d. ? - ö. 1717 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HAYRÎ EFENDİ | d. ? - ö. 1853 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | KEVSER, Kevser Hanım | d. ? - ö. 1914 ds. | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ÂLEMÎ/İLMÎ, Mehmed Efendi, Arap-zâde | d. ? - ö. 1717 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | HAYRÎ EFENDİ | d. ? - ö. 1853 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | KEVSER, Kevser Hanım | d. ? - ö. 1914 ds. | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | ÂLEMÎ/İLMÎ, Mehmed Efendi, Arap-zâde | d. ? - ö. 1717 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | HAYRÎ EFENDİ | d. ? - ö. 1853 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | KEVSER, Kevser Hanım | d. ? - ö. 1914 ds. | Meslek | Görüntüle |
11 | ÂLEMÎ/İLMÎ, Mehmed Efendi, Arap-zâde | d. ? - ö. 1717 | Meslek | Görüntüle |
12 | HAYRÎ EFENDİ | d. ? - ö. 1853 | Meslek | Görüntüle |
13 | KEVSER, Kevser Hanım | d. ? - ö. 1914 ds. | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | ÂLEMÎ/İLMÎ, Mehmed Efendi, Arap-zâde | d. ? - ö. 1717 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | HAYRÎ EFENDİ | d. ? - ö. 1853 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | KEVSER, Kevser Hanım | d. ? - ö. 1914 ds. | Madde Adı | Görüntüle |
17 | ÂLEMÎ/İLMÎ, Mehmed Efendi, Arap-zâde | d. ? - ö. 1717 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | HAYRÎ EFENDİ | d. ? - ö. 1853 | Madde Adı | Görüntüle |