ZÂRÎ, Zârî Çelebi

(d. ?/? - ö. 960/1552-53)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Tokat’ta doğan Zârî’nin hayatı hakkında kaynakların verdiği bilgiler sınırlı ve birbirinin tekrarı mahiyetindedir. Asıl adı Ali’dir. Ali Fakîh sanıyla meşhur oldu. Öğrenimini tamamladıktan sonra İstanbul kadılığı esnasında Samsunî-zâde Hasan Efendi’ye danişmendlik, ardından da Şehzade Mustafa’ya divan kâtipliği yaptı. Şehzade Mustafa’nın öldürülmesi üzerine itibardan düşen Zârî, ilim ve irfan yolunu terk ederek kendini içkiye verdi ve ölene kadar bu hâl üzere yaşadı. 960/1552-53 yılında vefat etti.

Herhangi bir eserinin olup olmadığı hakkında kaynaklarda bilgi bulunmayan Zârî, şairliğinin yanında hattatlığıyla da tanınmıştır. Latîfî, Zârî’den övgüyle bahsederek onun güzel hattının ve rağbet gören şiirlerinin olduğunu söylese (Canım 2000: 288) de Âşık Çelebi, Zârî’nin şiirle pek münasebetinin olmadığını ve şairler arasında adından bahsedilecek kadar şöhretinin bulunmadığını belirtir (Kılıç 2010: 575).

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 5. İstanbul: Kültür Bakanlığı-Tarih Vakfı Ortak Yay.

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ. Ankara: AKM Yay.

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin A. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ, İnceleme-Metin. C. 1. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay.

Müstakîm-zâde Süleymân Sa’deddin (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul.

Şemseddin Sâmî (1314). Kâmûsu’l-Âlâm. C. 4. İstanbul: Mihran Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 10.11.2014
Güncelleme Tarihi: 03.11.2020

Eserlerinden Örnekler

xxx

Bugün hûrşîdveş giymiş o mâh-ı sîm-ber üsküf

Cemâlî şem’-i tâbından yine par par yanar üsküf

xxx

Tutmaz ayagı eleüm bâde-i nâb olmayıcak

Gelmez aklum başuma mest ü harâb olmayıcak

xxx

Acabâ hangi hânümânı harâb

Hayyız âbun komış adını şarâb

xxx

Sîm-berler çü zelle-bend oldı

Müflîs olsa aceb mi uşşâk

xxx

Tîrün gözedür merhem-i râhat diyü ey yâr

Zahmum gibi âlemde nice agzı kızıl var

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ. Ankara: AKM Yay. 286.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SADIK/SADIK BABA, Sadık Doğanayd. 1933 - ö. 23.01.1979Doğum YeriGörüntüle
2MUHİBBÂ, Mustafa Efendid. ? - ö. 1758-59Doğum YeriGörüntüle
3Selvigül Kandoğmuş Şahind. 20 Kasım 1971 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4SADIK/SADIK BABA, Sadık Doğanayd. 1933 - ö. 23.01.1979Doğum YılıGörüntüle
5MUHİBBÂ, Mustafa Efendid. ? - ö. 1758-59Doğum YılıGörüntüle
6Selvigül Kandoğmuş Şahind. 20 Kasım 1971 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7SADIK/SADIK BABA, Sadık Doğanayd. 1933 - ö. 23.01.1979Ölüm YılıGörüntüle
8MUHİBBÂ, Mustafa Efendid. ? - ö. 1758-59Ölüm YılıGörüntüle
9Selvigül Kandoğmuş Şahind. 20 Kasım 1971 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10SADIK/SADIK BABA, Sadık Doğanayd. 1933 - ö. 23.01.1979MeslekGörüntüle
11MUHİBBÂ, Mustafa Efendid. ? - ö. 1758-59MeslekGörüntüle
12Selvigül Kandoğmuş Şahind. 20 Kasım 1971 - ö. ?MeslekGörüntüle
13SADIK/SADIK BABA, Sadık Doğanayd. 1933 - ö. 23.01.1979Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MUHİBBÂ, Mustafa Efendid. ? - ö. 1758-59Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Selvigül Kandoğmuş Şahind. 20 Kasım 1971 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SADIK/SADIK BABA, Sadık Doğanayd. 1933 - ö. 23.01.1979Madde AdıGörüntüle
17MUHİBBÂ, Mustafa Efendid. ? - ö. 1758-59Madde AdıGörüntüle
18Selvigül Kandoğmuş Şahind. 20 Kasım 1971 - ö. ?Madde AdıGörüntüle