ZEKÎ, Ahmed Zekî Efendi

(d. 1034/1624-25 - ö. Zilhicce 1094/Kasım-Aralık 1683)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1034/1624-25’te Bolu’da doğdu. Asıl adı Ahmed’dir. Kadı Abdülgânî Efendi’nin oğludur. (Özcan, 1989: 572, Kurnaz 2001: 288). Öğrenimini, İstanbul’da tamamladıktan sonra mülazım, kadı ve müderris oldu. Vakayiü'l-Fuzala'da, görev yaptığı medreseler ayrıntılı olarak kaydedilmiştir. Buna göre önce Kırk akça medresesinden azledildi. Şevval 1072/ Mayıs-Haziran 1662'de Tahtakadı Medresesi Harici'ne yükseltildi. Ramazan 1075/ Mart-Nisan 1665'te Nallı Mescid yakınında Mehmed Ağa Darülhadisi'ne hareketle görevlendirildi. Ramazan 1077/ Şubat-Mart 1667'de Hasan Efendi Medresesi'nde çalışmaya başladı. Reviülevvel 1079/ Ağustos-Eylül 1668'de Şeyhülislam Ahi-zâde Hüseyin Efendi Medresesi'nde görevlendirildi. Aynı sene Rum Mehmed Paşa Medresesi'ne geçti. Rebiülahir 1080/ Ağustos-Eylül 1669'da Şeyhülislam Yahya Efendi Medresesi'ne geçti. 1081/1670-71'de Nişancı Paşa Medresesi'nde bulundu. Aynı sene Zilhiccesi/ Nisan-Mayıs 1671'de Sahn-ı Semân'dan birinde görevlendirildi. Muharrem 1083/ Nisan-Mayıs 1672'de Hankah Medresesi'nde bulundu. Safer 1085/ Mayıs-Haziran 1674'te Ayşe Sultan Medresesi ihsan edildi. Şaban 1088/ Eylül-Ekim 1677'de Kara Mustafa Paşa, Safer 1091/ Mart 1680'de Süleymaniye Medresesi'nde görevlendirildi. Recep 1093/ Temmuz-Ağustos 1682'de Kudüs kadısı oldu. 1094/1682-83'te azledildi. Karaman Kilis'i denilen yerde vefat etti. İyi Farsça bilirdi. İzzetî Efendi'nin vezirliği sırasında mektupçuları ve şerbetçileri oldu(Özcan 1989: 507-508), ona tezkireci olarak tayin edildi. (Çapan 2005: 266; İpekten 1988: 548). Vefat tarihi, Zilhicce 1094/ Kasım-Aralık 1683'tür (Çapan 2005: 266).

Kaynakça

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî: Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, M. İsen, R.Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Şeyhi Mehmed Efendi Vakayiü'l-fuzala. Şakayık-ı Numaniye ve Zeyilleri  C.3. İstanbul: Çağrı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 15.03.2014
Güncelleme Tarihi: 21.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Sirişke gark idüp nâr-ı gama yakma dil ü cânum

İnende âb u tâb-ı hüsne magrûr olma sultânum

(Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Şeyhi Mehmed Efendi Vakayiü'l-fuzela. Şakayık-ı Numaniye ve Zeyilleri  C.3. İstanbul: Çağrı Yay. 507-8)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ABDÜLVEHHÂB, Bolulud. ? - ö. 1914 ds.Doğum YeriGörüntüle
2DÂVUD, Halvetîd. ? - ö. 1508Doğum YeriGörüntüle
3Ahmet Tayyar Çulhad. 1887 - ö. 04 Nisan 1971Doğum YeriGörüntüle
4ABDÜLVEHHÂB, Bolulud. ? - ö. 1914 ds.Doğum YılıGörüntüle
5DÂVUD, Halvetîd. ? - ö. 1508Doğum YılıGörüntüle
6Ahmet Tayyar Çulhad. 1887 - ö. 04 Nisan 1971Doğum YılıGörüntüle
7ABDÜLVEHHÂB, Bolulud. ? - ö. 1914 ds.Ölüm YılıGörüntüle
8DÂVUD, Halvetîd. ? - ö. 1508Ölüm YılıGörüntüle
9Ahmet Tayyar Çulhad. 1887 - ö. 04 Nisan 1971Ölüm YılıGörüntüle
10ABDÜLVEHHÂB, Bolulud. ? - ö. 1914 ds.MeslekGörüntüle
11DÂVUD, Halvetîd. ? - ö. 1508MeslekGörüntüle
12Ahmet Tayyar Çulhad. 1887 - ö. 04 Nisan 1971MeslekGörüntüle
13ABDÜLVEHHÂB, Bolulud. ? - ö. 1914 ds.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14DÂVUD, Halvetîd. ? - ö. 1508Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ahmet Tayyar Çulhad. 1887 - ö. 04 Nisan 1971Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ABDÜLVEHHÂB, Bolulud. ? - ö. 1914 ds.Madde AdıGörüntüle
17DÂVUD, Halvetîd. ? - ö. 1508Madde AdıGörüntüle
18Ahmet Tayyar Çulhad. 1887 - ö. 04 Nisan 1971Madde AdıGörüntüle