Ahmet Kaçar

Göreleli
(d. 1926 / ö. 12 Mayıs 2018)
Şair, Bestekâr, Güfte Yazarı, Memur
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Giresun’un Görele (önceki adıyla Çürükeynesil) ilçesinin Sağlık Köyü’nde dünyaya geldi. İpek Fadime Kaçar ve Hasan Kaçar çiftinin dört çocuğundan ikincisi olan Kaçar, ilköğrenimini Görele Merkez İlkokulu’nda tamamladı. Sonrasında Trabzon’da başladığı lise eğitimini; İkinci Dünya Savaşı'nın ülkemizde yarattığı sıkıntılar, mekânsal olanaksızlıklar, ekonomik ve ailevi problemler gibi nedenlerden dolayı 1943'te yarıda bırakmak zorunda kaldı. Bu dönemde iş bulabilmek için Samsun’a giden babasından bir daha haber alamayan Kaçar, ailenin maddi manevi tüm sorumluluğunu üstlendi. 1946'da vatani görevini yapmak üzere Görele'den ayrıldı. Erzurum Dumlu'da bando askeri olarak görev yaptığı dönemde, okuma yazma oranı çok düşük olduğundan, burada pek çok kişiye ders verdi. Ahmet Kaçar, askerlik sonrası 1953'te Görele’de başladığı Tapu Sicil Memurluğundan, 1984'te emekli oldu.

Kaçar, 1960’lı yıllarda Görele’de kurulmasına öncülük ettiği Görele Güzel Sanatlar Cemiyeti’nin başkanlığını yaptı. Şair, ressam, öğretmen ve bestekâr gibi çeşitli meslek dallarından şahsiyetlerin sanat sohbetleri etrafında bir araya geldiği bu cemiyet, bölgenin sanatsal gelişimine de yardımcı oldu. Gerek Türk şiirine gerek Türk musikisine büyük katkıları olan Ahmet Kaçar, Görele'de vefat etti.

Hayatı boyunca pek çok esere imza atan Ahmet Kaçar; küçük yaşlardan itibaren şiire, edebiyata, müziğe ilgi duymaya başlar. 1938 yılında ulusal bir dergi olan Çocuk dergisine gönderdiği "Sonbahar" adlı şiiri, yayımlanan ilk eseridir. Sanat görüşünün, müzik ve edebiyat zevkinin şekillenmesinde, yaşadığı coğrafyanın etkisi büyüktür. Bölgenin kültürel zenginliği, tabiat güzelliği, şiirlerine de yansır. Şiirlerinde sade bir dil kullanan Kaçar; kendine özgü lirik, akıcı, coşkulu bir üslup yaratır. Söyleyiş güzelliğine önem verir. Koşma, taşlama gibi halk edebiyatı ürünlerini başarıyla kullanır. Şiirleri arasında yüzlerce taşlama örneği bulunmaktadır. Kaçar'a göre göre taşlama yapmak ustalık isteyen bir tarzdır.

O, insanı şiirinin merkezine koyar. İnsanın biricikliğini, değerini, acılarını, sevinçlerini şiirlerine yansıtan şair; şiirlerinin izleksel kurgusunu aşk, ayrılık, özlem, gurbet, yalnızlık, doğa, metafizik ve zaman unsurları üzerine inşa eder. Yalnızlık ve tabiat sevgisi şiirlerinde belirgin bir yer tutar. Bununla birlikte Kaçar'ın şiirlerinde en dikkat çeken unsurlardan biri de "meçhul sevgili"dir. Kavuşulmamış, kavuşulması mümkün olmayan, ancak hep beklenen bu meçhul sevgili, varlığını Kaçar'ın pek çok şiirinde hissettirmektedir.

Şiiri sanat dalları arasında özel bir yere koyan şair, bu türün salt biçimden ibaret olmadığını ifade ederek felsefi ve edebî derinliğe sahip bir bütün olarak görür. Kaçar, klasik tanımların aksine şiiri “Varılmazın ötesinde dört kenarlı açısız bir üçgen” (Kaçar 2012) olarak ifade eder. Şiir tanımını soyutluk üzerine kurgulayarak sürrealistlere yaklaşan sanatçı, şiire felsefi bir anlam yükler; onu ulaşılmaz, varılmaz bir ufuk olarak tanımlar. Onun bu yaklaşımı, aynı zamanda sanat görüşünün de bir özeti gibidir. O, sanatı tamamlanamayan bir bütün olarak görür. Bireyin kendini bulma serüveninde şiiri bir yoldaş olarak kabul eden Kaçar, metinlerinde daha çok batık imgeyi tercih etmekle birlikte yer yer radikal imgeyi de kullanır. Çoğu şiirinde yöresel sözcükleri kullanan şairin metinlerinde, zıtlıklar dikkat çeker. Kaçar'ın “1963'e kadar yazılan ilk şiirlerinin gelenekten gelen şiir anlayışı ile dörtlüklerle, beyitlerle muhtelif sayıda hecelerden oluşan hece ölçüsüyle aynı zamanda arzu ölçüsüyle kaleme aldığı görülmektedir. Ahenk, kafiye ve redifler vasıtasıyla sağlanmış gibi görülmektedir." (Demir 2015: 519) Kaçar, şiirlerinde hecenin yedili, sekizli, on birli ve on dörtlü ölçülerini kullanmıştır.

Şiir ve beste çalışmalarını birlikte yürüten Ahmet Kaçar'a göre müzik ile şiir, iç içe, iki dost hatta kardeştir. Şiirler gelişirken besteler de oluşmuştur. 1953 yılında bestekâr Kemal Gürses ile tanışması, Kaçar’ın hayatının dönüm noktalarından biri olur. “Hayal dolu bir gençlik…” dizesiyle ile başlayan şiirinin Kemal Gürses tarafından bestelenmesi, şairin hem musiki dünyasıyla tanışmasını hem de pek çok şiirinin bestelenmesini beraberinde getirir. Şükrü Tunar, Fethi Karamahmudoğlu, Selahaddin İnal gibi isimlerin bestelediği Ahmet Kaçar güfteleri; Zeki Müren, Müzeyyen Senar, Bülent Ersoy, Emel Sayın, Melihat Gürses gibi dönemin ünlü sanatçıları tarafından seslendirilir ve Kaçar, besteciler tarafından en çok aranılan isimlerden biri olur. Şairin bestelenmiş şiirleri ve kendi beste çalışmaları 60'tan fazladır. “Hayâl Dolu Gençlik", "İlk Göz Ağrısı", "Anar Ömrümce Gönül", "Unut Beni", "Dinmez Hicran Yarası” bestelenen şiirlerinden bazılarıdır. Yirmiden fazla eseri TRT repertuarına alınmıştır.

Bestelenen Şiirleri: Anar Ömrümce Gönül, Ben Bir Hazan Sen Bir Bahar, Bitmeyen Bir Çiledir Senden Ayrı Her Günüm, Boş Gelin Odası, Bu Bir Son Gidiş Değil Döneceğim Demiştin, Kalbimdeki Yaralar, Dinmez Hicran Yarası, Gülen Yüzün Solmuş, Hayâl Dolu Bir Gençlik, Unutmadın mı?, Şimdi, Çağrı, Kopar Gider İçimden, Nasıl Başlarsa Hayat Öyle Bitermiş Yine, Aşkı Bir Su Gibi Tat, Kuşlar Göçerken, Birisi Var, Gurbet, Olur, Silinmeyen Bir Yara Bırakır Gönüllerde, İlk Göz Ağrısı, Unut Beni Kalbimdeki, Ayrılana Ağlanır, Serap, Tükenir Gidersin, Bana Hiç Kimse Değil Talihim Yar Olmadı, Bayrağım Ayla Yıldız, Bilmez Kimse, Bir Dert Gibi, Bir Haber Sordu, Seninle Saklanan Acı Günleri, Giresun, Gittin de Yollarını Çok Bekledim Senin, Yaşasam İki Mevsim Bütün Ömrüm Boyunca, Görele’de Bahar, Kederli Nice Günler Bırakarak Yerine, Dereli’de Salon Çayır, Ömrümde, Önce Sonsuz Bir Sevgi Hiç Yokmuş Gibi Sonu, Sanma Kurtuluşudur Gidenlerin Allah’a, Yanarım Andıkça, Birisi Var, Yıkılmıyor Kader Seti, Bir Gün Sorarsan Eğer Beni Gitmiş Bulursun, Yarın Olmayacağız.

Kaynakça

"Ahmet Kaçar TRT Belgeseli" (2012). Yansıma Programı: http://www.ahmetkacar.com/videolar/ (Erişim Tarihi: 01.04.2018).

Demir, Necati (2015). Şiire Adanmış Bir Ömür Ahmet Kaçar/Bütün Şiirleri, Hayatı ve Sanatı. Ankara: Etkin Ajans/Giresun İl Özel İdaresi Kültür Serisi.

Işık, İhsan (2007). "Kaçar Ahmet Maddesi". Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. (2. Baskı). Ankara: Elvan Yayınları. C. 6. s. 1894-1895.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: SEVDA GEÇEN
Yayın Tarihi: 29.08.2018
Güncelleme Tarihi: 26.10.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Kim BilirErsa Matbaacılık / Ankara1963Şiir
YalancıÖzal Matbaası / İstanbul1984Şiir
Son Ufuklar? / ?1995Şiir
Yıllar/Bütün ŞiirleriGörele Kaymakamlığı Tarafından Basılmıştır. / Ankara2012Şiir
Şiire Adanmış Bir Ömür/Bütün ŞiirleriEtkin Ajans/Giresun İl Özel İdaresi Kültür Serisi-3 / Ankara2015Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Mustafa Akard. 10 Eylül 1980 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Vedat Saygeld. 11 Mart 1931 - ö. 16 Mayıs 1990Doğum YeriGörüntüle
3KUZKAYA, Mehmet Kuzkayad. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Ahmet Tımışevd. 1926 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5İhsan Ünlüerd. 14 Mayıs 1926 - ö. 4 Mayıs 1990Doğum YılıGörüntüle
6ÖRGEL, Salim Örgeld. 1926 - ö. 1990Doğum YılıGörüntüle
7Refik Durbaşd. 10 Şubat 1944 - ö. 30 Kasım 2018Ölüm YılıGörüntüle
8İHSANOĞLU, Şakir Çalışkand. 15.12.1945 - ö. 09.11.2018Ölüm YılıGörüntüle
9Mahmut Makald. 01 Ocak 1930 - ö. 10 Ağustos 2018Ölüm YılıGörüntüle
10SAVAŞKAN İLMAKd. 1971 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Ertan Alpd. 24 Ekim 1980 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Onur Caymazd. 18 Ekim 1977 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Tekin Sönmezd. 8 Temmuz 1936 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Yılmaz Çongard. 28 Aralık 1935 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Cafer Hergünseld. 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Necati Cumalıd. 13 Ocak 1921 - ö. 10 Ocak 2001Madde AdıGörüntüle
17AHMET ERTEMd. 1895 - ö. 1947Madde AdıGörüntüle
18İlhami Bekir Tezd. 1906 - ö. 29 Mart 1984Madde AdıGörüntüle