ARIK OZAN, Mustafa Ârif Arık

(d. 1925 / ö. 23.09.1963)
Bürokrat
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1925 yılında Adana ilinin Kozan ilçesine bağlı Kabaktepe köyünde dünyaya gelmiştir. Babası Ârif Efendi, sağlık memuru, annesi Ayşe Râsime Hanım ise ev hanımıdır (Altuniş-Gürsoy 2001: 426). Oğuzların Varsak boyundan olan âşık, şiirlerinde Arık Ozan mahlasını kullanmıştır. 1948 yılında Adana Erkek Lisesinden mezun olmuştur. 1951 yılında Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesini bitirdikten sonra çeşitli ilçelerde kaymakamlık yapmıştır. 1951 yılında Ankara Belediye Zat İşleri Müdürlüğüne atanmıştır. Zahide Hanım ile evlenen şairin, bu evlilikten Selçuklu ve Türk tarihi üzerine çalışan Prof. Dr. Feda Şamil Arık, Ayşe Arık ve Elif Çiğdem Arık olmak üzere üç çocuğu vardır. Arkeolog, düşünür ve siyasetçi olan Prof. Dr. Remzi Oğuz Arık ise amcasıdır. Şair, 23 Eylül 1963 tarihinde Ankara’da vefat etmiştir.

Mustafa Ârif Arık’ın âşıklık geleneği içerisinde yetişme şartlarına dair bir bilgi bulunmamaktadır. Arık Ozan; aşk, ölüm, sevgiliye kavuşma, vatan sevgisi gibi çeşitli konularda şiirler yazmıştır. Arık Ozan'ın yazdığı şiirler, okurlarının hafızalarında millet olma bilincinin idrakinin yerleşmesinde önemli rol oynamıştır. Eserlerinde millî duyguların yoğunlukta olduğu görülmektedir. Bu duygular ile yazdığı şiirlerinde savaşa, barışa dair kelimeleri fazlaca kullanmıştır. Savaş alanında kullanılan araç ve gereçlerin isimleri ve özellikleri tarihsel zemin içerisinde semboller ile anlatılmıştır. Arık Ozan'ın işlediği konular arasında olan 'kavuşma' konusu metaforik olarak iki hususta işlenmiştir. Birinci husus özlem duyulan, sevilen kişiye olan kavuşma anında duyulan, hissedilen duygular üzerine düşünceler, ikinci husus ise Ötüken'e kavuşmak, Ergenekon'dan çıkış gibi ideallere kavuşmak anlamında anlatılmıştır.

Şiirleri biçim olarak dörtlüklerden oluşmaktadır. Koşma tarzı ile yazılmış koçaklamaları dikkat çeken şiirleri arasındadır. Arık Ozan, şiirlerini sade bir dil ile ve akıcı bir üslupla söylemiştir. Eserlerinde deyimlerden, atasözlerinden, halk söyleyişlerinden ve benzetme sanatının inceliklerinden sıkça yararlanmıştır. Türk kültürüne dair sembolleri de çalışmalarında görmek mümkündür.

Arık Ozan, şiirlerini Türk’e Doğru, Kalem, Türkeli, Oğuz, Aras, İstanbul, Orkun ve Gurbet gibi dergilerde yayımlamıştır. Yurd Uğrunda, Güzeller Treni ve Nisan Yağmurları isimli şiir kitapları bulunmaktadır (Arayancan 2018: 19; Arı 2009: 312). Arık hakkında, Cevdet Hilmi Aslangül’ün 1964 yılında hazırlamış olduğu Nisan Yağmurları / Mustafa Ârif Arık’ın Hayatı ve Şiirleri isimli inceleme kitabı bulunmaktadır.

Kaynakça

Altuniş- Gürsoy, Belkıs (2001). “ARIK, Mustafa Ârif”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. II. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yay. 426.

Arayancan, Atıcı Ayşe (2018). “Prof. Dr. Feda Şamil Arık’ın Hayatı ve Eserleri “. Selçuklu Tarihçiliğinin Zamansız Kaybı Prof. Dr. Feda Şamil Arık’a Armağan Türk Tarihine Dair Yazılar III. ed. Alpaslan Demir vd., Ankara: Gece Akademi. 19-23.

Arı, Bülent (2009). Adana’da Geçmişten Bugüne Âşıklık Geleneği (Karacaoğlan-1966). Adana: Altın Koza Yay.

Aslangül, Cevdet Hilmi (1964). Nisan Yağmurları / Mustafa Ârif Arık’ın Hayatı ve Şiirleri. Ankara: yyy.

http://www.biyografya.com/biyografi/11269 [erişim tarihi: 25.12.2018].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA BİLGE SAVCI
Yayın Tarihi: 23.06.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Yurd UğrunaGüven Yay. / Ceyhan1951Şiir
Güzeller TreniBalkanoğlu Mat. / Ankara1959Şiir
Nisan YağmurlarıYargıçoğlu Mat. / Ankara1964Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MERYEM BACId. 1836 - ö. 1916Doğum YeriGörüntüle
2BULALİ, Mevlüt Yazıcıd. 1919 - ö. 1985Doğum YeriGörüntüle
3LİSÂNÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Sermet Sami Uysald. 29 Ekim 1925 - ö. 30 Mart 2016Doğum YılıGörüntüle
5Bülent Akkurtd. 14 Eylül 1925 - ö. 27 Nisan 2014Doğum YılıGörüntüle
6DÖNE SULTAN, Döne Kayad. 1925 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Sermet Sami Uysald. 29 Ekim 1925 - ö. 30 Mart 2016Ölüm YılıGörüntüle
8Bülent Akkurtd. 14 Eylül 1925 - ö. 27 Nisan 2014Ölüm YılıGörüntüle
9DÖNE SULTAN, Döne Kayad. 1925 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Sermet Sami Uysald. 29 Ekim 1925 - ö. 30 Mart 2016MeslekGörüntüle
11Bülent Akkurtd. 14 Eylül 1925 - ö. 27 Nisan 2014MeslekGörüntüle
12DÖNE SULTAN, Döne Kayad. 1925 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Sermet Sami Uysald. 29 Ekim 1925 - ö. 30 Mart 2016Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Bülent Akkurtd. 14 Eylül 1925 - ö. 27 Nisan 2014Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15DÖNE SULTAN, Döne Kayad. 1925 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Sermet Sami Uysald. 29 Ekim 1925 - ö. 30 Mart 2016Madde AdıGörüntüle
17Bülent Akkurtd. 14 Eylül 1925 - ö. 27 Nisan 2014Madde AdıGörüntüle
18DÖNE SULTAN, Döne Kayad. 1925 - ö. ?Madde AdıGörüntüle