Nahit Sırrı Örik

Ayşe Nesrin
(d. 22 Mayıs 1895 / ö. 18 Ocak1960)
Yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da doğdu. Babası Örikağasızâde Hasan Sırrı Bey (1861-1933) idarecilik ve eğitim alanında üst düzey görevlerde bulundu. Annesi Üçüncü Ordu Topçu kumandanı İbrahim Paşa’nın kızıdır. Düzenli bir eğitim görmedi, evde mürebbiyesinden Fransızca öğrendi, mürebbiyesinin okuttuğu kitaplarla Fransız Edebiyatı ile tanıştı. Bir süre mahalle mektebine gitti, daha sonra bir İngiliz, bir de Fransız mektebi ve Galatasaray Lisesi’ne devam ettiyse de hiçbirisini bitiremedi. 1915-1928 yılları arasında babasının işi sebebiyle Avrupa’yı dolaştı; Tiflis, Berlin, Paris, Viyana, Roma, Kopenhag gibi şehirlerde yaşadı. 1928 yılında Cumhuriyet gazetesinde çalıştı. Milli Eğitim Bakanlı’ğında çevirmenlik yaptı. (Çeri 9-11) Anadolu gezileri sırasında yazdığı makaleler çeşitli dergilerde yayımlandı. Ankara’da bulunduğu dönemde, 1933 yılında Yaşar Nabi Nayır ile birlikte Varlık dergisini çıkardı. 18 Ocak 1960 tarihinde kalp krizi sonucu vefat etti.

Yazılarını Hayat, Türk Yurdu, Ülkü, Varlık, Tanin, Vakit, Dünya, Hürriyet, Vatan, Resimli Tarih, ve Tarih Dünyası gibi dergilerde yayımladı. Öykü, roman, oyun, eleştiri ve gezi yazısı türlerinde eserler veren Örik’in ilk öyküsü “Zeynep la courtisane" (Kibar Fahişe Zeynep) Paris’te çıkan bir dergide yayımlandı. Örik’in yayımlanan ilk romanı 1937 yılında Tan gazetesinde tefrika edilen 1946 yılında kitap olarak yayımlanan Kıskanmak’tır. Öyküleri Kırmızı ve Siyah (1929), Sanatkârlar (1932), Eski Resimler (1933), Eve Düşen Yıldırım (1934) adları ile yayımlandı. Kıskanmak romanından sonra 1944 yılında Tanin gazetesinde tefrika edilen ikinci romanı Yıldız Olmak Kolay mı? ardından 1948 yılında Tasvir-i Efkar gazetesinde tefrika edilen Tersine Giden Yol ve son romanı Sultan Hamid Düşerken (1957) yayımlandı. Eserlerinin kurgusunda olay örgüsünden ziyada karakterleri öne çıkardı; Osmanlı’nın son döneminden Cumhuriyet dönemine geçiş sürecindeki toplum yapısını ele aldı. Eserlerinin yayımlanmasında M. Kayahan Özgül’ün girişimleri etkili oldu; oyunları Bütün Oyunları olarak Raşit Çavaş tarafından tek ciltte toplandı.

Kaynakça

Demir, Mehmet. "Nahit Sırrı Örik'in Hayatı ve Eserleri Üzerine Bir İnceleme". Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi

Özgül, Kayahan M. ve Vahide Bilgi. "Bir İnter-Mezzoya Prelüd " Sanatkârlar, Nahid Sırrı Örik, İstanbul: Oğlak Yay., 2009.

Çeri, Bahriye. "Nahid Sırrı Örik'in İstanbul Yazıları", İstanbul Yazıları, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay. 2011.

Soylu, Özge. "Nahid Sırrı Örik, Kıskanmak ve Psikanaliz" Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Bilkent Üniversitesi, 2001.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE TUĞCU
Yayın Tarihi: 20.09.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Zeynéb la Courtisane- / Paris1927Hikâye
Kırmızı ve Siyah- / İstanbul1929Hikâye
San'atkârlar- / İstanbul1932Hikâye
Colére de Sultan- / İstanbul1933Hikâye
Eski Resimler- / İstanbul1933Hikâye
Eve Düşen Yıldırım- / İstanbul1934Hikâye
Kıskanmak- / İstanbul1946Roman
Eski Zaman Kadınları ArasındaOğlak / İstanbul1995Hatıra
Sultan Hamit DüşerkenKanaat kitabevi / İstanbul1957Roman
Bütün OyunlarıOğlak / İstanbul1997Tiyatro

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ali Kemald. 17 Ekim 1869 - ö. 6 Kasım 1922Doğum YeriGörüntüle
2EBU'L-ES'AD/SA'DÎ/EMÎN, Mehmed Emîn Sa'dî Efendid. ? - ö. 7 Haziran 1725Doğum YeriGörüntüle
3Hüseyin Avni Deded. 1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4YETİM SEYİDd. 1895 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5CEFADARÎ, Mehmet Çetinkayad. 1895 - ö. 1971Doğum YılıGörüntüle
6Abdullah Mahir İzd. 28 Ocak 1895 - ö. 9 Temmuz 1974Doğum YılıGörüntüle
7YETİM SEYİDd. 1895 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8CEFADARÎ, Mehmet Çetinkayad. 1895 - ö. 1971Ölüm YılıGörüntüle
9Abdullah Mahir İzd. 28 Ocak 1895 - ö. 9 Temmuz 1974Ölüm YılıGörüntüle
10YETİM SEYİDd. 1895 - ö. ?MeslekGörüntüle
11CEFADARÎ, Mehmet Çetinkayad. 1895 - ö. 1971MeslekGörüntüle
12Abdullah Mahir İzd. 28 Ocak 1895 - ö. 9 Temmuz 1974MeslekGörüntüle
13YETİM SEYİDd. 1895 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14CEFADARÎ, Mehmet Çetinkayad. 1895 - ö. 1971Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Abdullah Mahir İzd. 28 Ocak 1895 - ö. 9 Temmuz 1974Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16YETİM SEYİDd. 1895 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17CEFADARÎ, Mehmet Çetinkayad. 1895 - ö. 1971Madde AdıGörüntüle
18Abdullah Mahir İzd. 28 Ocak 1895 - ö. 9 Temmuz 1974Madde AdıGörüntüle