Madde Detay
ORMANÎ/KELAMÎ/GÜL MEHMET, Mehmet Gül
(d. 1957 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Mehmet Gül olan âşık, 1957 yılında Tunceli'nin Ovacık ilçesi Arslandoğmuş köyünde doğmuştur. İlk öğrenimini kendi köyünde tamamladıktan sonra ortaokul ve lise öğrenimini Tunceli'nin Hozat ilçesinde tamamlamıştır. 1981 yılında Orman Muhafaza Memurluğu Eğitim Merkezi Müdürlüğünün açmış olduğu yazılı ve sözlü sınavları kazanarak orman muhafaza memuru olarak göreve başlar. Farklı sürelerle Ankara ve Tunceli'de orman muhafaza memuru olarak çalışmıştır (Gürel vd. 2008: 414; Ozan Sinemî 2016: 586; Ozan Bindebir 2016: 399). 1995 yılında Ankara Kızılcahamam Kaymakamlığı'nın düzenlediği Trafik Haftası konulu şiir yarışmasında Trafik şiiri ile birincilik ödülü alan Ormanî, Kültür Bakanlığına kayıtlı âşıklar arasındadır. 2017 yılında emekli olan âşık, evli ve 3 çocuk babasıdır. Âşıklığı aktif olarak sürdüren Ormanî, bugün Ankara'nın Mamak ilçesinde ikamet etmektedir (Erdoğan Aksu 2019).
İlk şiirini ilkokul dördüncü sınıfın karne tatilinde yazan âşık, sazlı sözlü meclislerde bulunmuştur. Özellikle Âşık Hüseyin Ekici'nin sazlı ve sözlü meclislerinin etkisi altında kalmıştır (Ozan Sinemî 2016: 586). Ortaokuldayken üç telli sazla kendi başına saz çalmayı öğrenmiş, böylelikle âşıklığa ilk adımını atmıştır (Gürel vd. 2008: 415). İlk şiirlerinde Kelamî mahlasını kullanan âşık, 104 adet şiirinin yer aldığı defterini askerlik dönüşünde bulamaz. Bunun üzerine bir müddet şiir yazmayı bırakır. Daha sonra yazdığı şiirlerinde Mehmet mahlasını kullanan âşık, 1995 yılında Ormanî mahlasını kullanmak ister. Orman Araştırma Şefi Mehmet Öncül, orman konulu şiirler arasında bu mahlasın dikkat çekmeyeceğini ve mahlasın yabaniliği çağrıştırdığını söyler. Bunun üzerine 1998 yılına kadar mahlas kullanmayan âşık, 1998'den sonra tekrar Kelamî mahlasını kullanmaya başlar. Kelamî mahlaslı başka âşıkların varlığını tespit edince Gül Mehmet ile Ormanî mahlasları arasında kalmıştır. Ozan Sinemî ve bir grup ozan Ormanî mahlasında ısrar ederken, Gürünlü Âşık Gülhanî ve bir grup ozan da Gül Mehmet mahlasında ısrar ederler. Bunun üzerine Gül Mehmet mahlasını tercih eden âşığın Ozan Nidayî'nin Anadolu'nun Dertli Ozanları isimli şiir kitabında bu mahlasla dokuz şiiri yayımlanır. 5 Nisan 2000 tarihinde 84 farklı yerde orman yangını meydana gelmesinin ardından Ozanlar Vakfına giden Mehmet Gül, burada Ozan Sinemî ile aralarında geçen konuşma sonucu Ormanî mahlasını kullanmaya başlar ve şiirlerini bu mahlasa göre düzenler (Ozan Bindebir 2016: 399; Ozan Sinemî 2016: 586). Âşığın Ormanî mahlasını almasının sebebi tabiata olan sevgisi ve mesleği kaynaklıdır. Âşık irticalen şiir söyleyebilmektedir (Gürel vd. 2008: 415).
Rüya ve badeye inanan âşık, çocukken rüyasında Munzur Çayından kana kana su içtiğini ifade etmektedir (Erdoğan Aksu 2019). Şiirlerinde doğa, sevgi, bilim, inanç, savaş, barış, doğal afetler, tasavvuf ve trafik gibi konular başta olmak üzere hayata dair her şeyi konu edinmektedir. Şiirlerinin dili konusunda oldukça titizdir. Şiirleri gayet sade bir dile ve kısa öz bir anlatıma sahiptir. Şiirlerini dörtlük halinde ve hece ölçüsüyle kaleme alan âşığın şiirlerinde didaktik bir anlatım ağır basmaktadır. Şiirlerinin pek çoğu yazıya geçirilmiş olsa da henüz yazıya geçirilmeyen şiirleri de fazladır. Ülkenin pek çok yerinde konserler veren âşık, Âşık Veysel'in "Ormandaki Varlığa Bak" isimli şiirini bestelemiştir. 1997 yılında TRT Gap'ta yayımlanan "Ormancı" isimli dizide âşık rolünü almıştır. Kızılcahamam Soğuksu Dergisi, Defne Dergisi gibi yerel dergilerden başka Hürriyet, Türkiye, Milliyet gazetesi gibi ulusal gazeteler ve Muğla Hamle gazetesi gibi yerel gazetelerde hakkında yazı ve haberler çıkmıştır. Ormanî ulusal ve yerel televizyonlarda programlara katılmıştır (Gürel vd. 2008: 416-417; Erdoğan Aksu 2019). Ne Mutlu ve Allahım isimli bir albüm çalışması olan Ormanî, şiirlerini kitaplaştırmaya çalışmaktadır (Erdoğan Aksu 2019).
Kaynakça
Gürel, Rabia Betül, Ayşe Başaran (2008). "Mehmet Gül". Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri I. Ed. F. A. Turan, B. Uysal, Z. Keleş Abdioğlu E., Gökçe, Ankara: Gazi Kitabevi. 414-420.
Mehmet Gül, 1957 Tunceli doğumlu, lise mezunu, emekli orman muhafaza memuru ve âşık [Hilal Erdoğan Aksu tarafından âşığın kendisiyle 07.08.2019 tarihinde yapılan mülakat].
Ozan Bindebir (2016). AN-DER Şiir Antolojisi. Ankara: Anadolu Halk Ozanları Kültür ve Dayanışma Derneği Yay.
Ozan Sinemî (2016). Şiir Antolojisi. Ankara: Aydan Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. HİLAL ERDOĞAN AKSUYayın Tarihi: 27.08.2019Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 27.08.2019Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ABDİL, Abdil Yıldırım | d. 1943 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | UZUN MEHMET, Mehmet Doğan | d. 1938 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Dilşa Deniz | d. 01 Ocak 1964 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Mario Levi | d. 25 Şubat 1957 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ÜMRAN TOKMAK | d. 1957 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Yeşim Dorman | d. 7 Şubat 1957 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | MEMMED ÇODAROĞLU MEMMEDOV | d. 1922 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | RAFET, Rafet Yayan | d. 1960 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | MAHMUT, Mahmut Şahin | d. 1932 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | AYNALI, Mustafa Aynalı | d. 1865 - ö. 1964 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | EYYUBÎ, Eyyup Demirer | d. 03.03.1975 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | DEMİRTAŞ/İBRAHİM, İbrahim Demirtaş | d. 10.10.1956 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | MEHMED, Seyyid Mehmed | d. 1840 - ö. 1925 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | OZAN YUSUF, Yusuf Yıldırım | d. 1975 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | SERVET DENİZER | d. 1934 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |