RİYAZÎ, Ali Çelebi, Kuloğlu

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi, müneccim, kadı
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbulludur. 16. yy. şairlerinden olan Riyâzî’nin asıl adı Ali olup Kuloğlu sanıyla tanındı. Kara Bâlî Çelebi tarafından evlat edinilip yetiştirildi. İskender Çelebi’nin himayesini kazandı. Şairliğinin ve kadılığının yanı sıra astronomi alanında da geniş bilgiye sahipti ve usta bir müneccimdi. Müneccim Lütfullâh’ın vefatı üzerine bu kıt‘ayı kaleme aldı;

Su’âl itdi bu gün ben zerresine

Ma‘ârif âsmânınun kuyaşı

Ki lutfu’llâh idi evvel müneccim

Ma’âda ‘azm idüp kodı ma’âşı

Ya şimdi kim kalupdur bâb-ı şehde

Rasad-bend-i nücûm-ı kasr-ı Kâşî

Didüm İbn-i ‘Ömerle bendenüzdür

İki kalduk cihânda göti başı (Kılıç 2010: 1398)

İstanbul’u vebadan korumak için yaptığı girişimler sonuçsuz kalınca Temişvar’a giderek zeamet aldı ve orada vefat etti. Riyâzî’nin latifelerini topladığı mecmuasının dışında kelam alanında yazılmış 200 beyitten fazla manzum bir eseri vardır (Kılıç 2010: 1398, Sungurhan 2009: 350, 351).

Kaynakça

İpekten, Haluk vd. (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî. Ankara: Bizim Büro Yay.

İsen, Mustafa (1994). Künhü’l-Ahbar’ın Tezkire Kısmı. Ankara: AKM Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap:http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 08.09.2014]

Şemseddin Sâmî (1311). Kâmûsü’l-A’lâm. C.3. İstanbul.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. ŞERİFE ÖRDEK
Yayın Tarihi: 09.10.2014
Güncelleme Tarihi: 29.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Hayli kasdı var idi Arslan Beg’ün

Mûş diyen düzde ammâ oldı fevt

Anun içün didiler târîhini

Avladı arslan pisiyi bebr-i mevt 

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 1398.) 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RUMÛZÎ ÇELEBİd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ZEVKÎ/CELÂL, Recâ‘î-zâde Mehmed Celâl Beyd. 1838 - ö. 1882Doğum YeriGörüntüle
3NUTKÎ, Mehmed Nutkî Efendi b. Yahya Paşad. ? - ö. 1647Doğum YeriGörüntüle
4RUMÛZÎ ÇELEBİd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ZEVKÎ/CELÂL, Recâ‘î-zâde Mehmed Celâl Beyd. 1838 - ö. 1882Doğum YılıGörüntüle
6NUTKÎ, Mehmed Nutkî Efendi b. Yahya Paşad. ? - ö. 1647Doğum YılıGörüntüle
7RUMÛZÎ ÇELEBİd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8ZEVKÎ/CELÂL, Recâ‘î-zâde Mehmed Celâl Beyd. 1838 - ö. 1882Ölüm YılıGörüntüle
9NUTKÎ, Mehmed Nutkî Efendi b. Yahya Paşad. ? - ö. 1647Ölüm YılıGörüntüle
10RUMÛZÎ ÇELEBİd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11ZEVKÎ/CELÂL, Recâ‘î-zâde Mehmed Celâl Beyd. 1838 - ö. 1882MeslekGörüntüle
12NUTKÎ, Mehmed Nutkî Efendi b. Yahya Paşad. ? - ö. 1647MeslekGörüntüle
13RUMÛZÎ ÇELEBİd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ZEVKÎ/CELÂL, Recâ‘î-zâde Mehmed Celâl Beyd. 1838 - ö. 1882Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NUTKÎ, Mehmed Nutkî Efendi b. Yahya Paşad. ? - ö. 1647Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RUMÛZÎ ÇELEBİd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17ZEVKÎ/CELÂL, Recâ‘î-zâde Mehmed Celâl Beyd. 1838 - ö. 1882Madde AdıGörüntüle
18NUTKÎ, Mehmed Nutkî Efendi b. Yahya Paşad. ? - ö. 1647Madde AdıGörüntüle