ŞAH BANU, Banu Çakmak

(d. 1952 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Banu Çakmak olan âşık 1952 yılında Sivas'ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyünde doğmuştur. “Ziyaret ettim ben de köyümü /Dağılmış düzeni gitmiş Saraç'ın /Yıkılmış evleri virane olmuş /Kalmamış düzeni bitmiş Saraç'ın” (Şahin 2004: 525, 526) dizelerinde doğduğu yer olan Saraç köyünü anlatır. İlkokul mezunudur. 1970 yılında Hatem Çakmak ile evlenmiş ve bu evlilikten üç çocuğu olmuştur. Evlendikten sonra Ankara'ya yerleşmiştir. Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığı yapmıştır (Şahin 2004: 525’ten akt. Turan vd. 2014: 88).

Çakmak, şiirlerinde Şah Banu mahlasını kullanmaktadır. Çakmak'a ait olan şiirin “O saz çalan âşıkları yok olmuş/ Bozulmuş bağları gülleri solmuş/ Bakın bizim köye ne hâller olmuş/ Dedeler talipler gitmiş Saraç'ın” dizelerinden hareketle, Saraç köyünde eskiden bulunan âşıklardan geriye günümüzde kimsenin kalmadığını ve Çakmak'ın âşıklık geleneğinin yaşandığı bir muhitte yetiştiği söylenebilir. Şiirlerinde gözlem ve tespitlerini aktaran Şah Banu'nun mevcut tek şiiri Enver Cemal Şahin'in Saraç Köyü adlı eserinde kayıtlıdır (Turan vd 2014: 88).

Kaynakça

Şahin, Enver Cemal (2004). Saraç Köyü Tarih, Kültür, Yaşam. Ankara: Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yay.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BEYDOĞDU TURAN
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ERTEKİN, Ali Ertekind. 1929 - ö. 2004Doğum YeriGörüntüle
2KEMAL, Kemal Gündüzd. 1943 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3DERYANÎ, Nuri Kılıçd. 1937 - ö. 21.06.1997Doğum YeriGörüntüle
4MİNAYE AZAFLI, Zeynalova Minaye Mikayılkızıd. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Yunus Korayd. 25 Ekim 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ÇELEBİ, Dursun Çelebid. 01.03.1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7PEHLİVAN, Pehlivan Dinkcid. 1941 - ö. ?MeslekGörüntüle
8ACZÎ, İbrahim Aczî Kendid. 1883 - ö. 1965MeslekGörüntüle
9TELİMHANd. 1742 - ö. 1829MeslekGörüntüle
10SEFİL SELİMÎ, Ahmet Günbulutd. 26.08.1933 - ö. 30.12.2003Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11KUL CEMALİ, Cemal Kılıçd. 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12AYDIN, Mustafa Aydınd. 30.01.1963 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13MÜSLÜM ASGERÎd. 1938 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14KUBÛRÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15ŞENEL, Sabahaddin Şeneld. 1958 - ö. ?Madde AdıGörüntüle