ALİ NASİBİ BABA

(d. 1220/1804 - ö. 1304/1888)
Âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Adana'da 1804 yılında doğan âşık, Adanalı Eczacı Ali Nasibi’nin dedesidir. Babası Adana'da Kahveci Yusuf adıyla bilinen bir kişidir. Ali Nasibi Baba herhangi bir eğitim görmemiştir; ümmidir. Âşıklığa nasıl başladığı konusunda bilgi yoktur. Ali Nasibi Baba, geçimini Adana'da sebzecilik yaparak sağlamıştır. 1888 yılında doğan âşık, 84 yıl yaşadığı şehirde; Adana'da vefat etmiştir.

Ali Nasibi Baba, şiirlerinde mahlas kullanmayıp adını tapşırmıştır. Ali Nasibi Baba'nın Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın oğlu İbrahim Paşa'nın Adana ve havalisini işgaline dair güzel bir destanı olduğu ve yaşadığı dönemde Tarsus civarında meydana gelen bir yangınla ilgili uzun bir destan söylediği rivayet edilmektedir. Âşığın şu ana kadar dört adet şiiri tespit edilmiştir. Ali Nasibi Baba'nın dört şiirinin, ikisi 11'li hece ölçüsü ile, diğer ikisi ise Mefâilün mefâilün mefâilün aruz kalıbı ile yazılmıştır. Şiirlerin birisi koşma, diğeri destan; diğer ikisi ise semai türündedir.

Âşık, şiirlerinde çoğunlukla tam ve zengin kafiyeye yer vermiştir. Âşığın şiirlerine dikkatle bakıldığında aşk, savaş, zamandan şikâyet ve yangın gibi doğal âfet konuları üzerinde durduğu görülmektedir (Arı 2009: 155-161). Ali Nasibi Baba'nın güzel şiir okuduğu, şiirlerinde telmih, teşbih, istiare, kinaye, mübalağa gibi söz sanatlarına sıkça baş vurduğu ve “ Leb Değmez”i başarıyla uyguladığı söylenmektedir. Yine Ali Nasibi Baba'nın şiirlerinde halk söyleyişlerine, deyimlere sıklıkla baş vurduğu; anlatım şekillerinden öyküleme, doğrudan anlatım ve soru-cevap yoluyla anlatım yöntemlerini daha fazla kullandığı dikkati çekmektedir (Toros 1938: 10).

 

Kaynakça

Arı, Bülent (2009). Adana'da Geçmişten Bugüne Âşıklık Geleneği. Adana: Altınkoza Yay.

Toros, Taha (1938). Çukurova’da Etili Halk Şairleri. Adana: yyy.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜLENT ARI
Yayın Tarihi: 23.06.2013
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma

Dünyayı Konya’yı bilmeyen âşık

Meydanda âşıkım deyip, gezemez

Hakikat, marifet bilmeyen natık

Kemalet ehlinin sırrın veremez

Mürşid-i Kâmile meyil vermeyen

Muarrifler esrarına ermeyen

Diz boyunda akar çaya girmeyen

Sandal olup deryaları yüzemez

Nasibi ülfet el hürilerle bazı

Çıkarma gönülden ism-i fayyaz-ı

Herkes kadere olunca razı

Takdiri Hüda-yı kimse bozamaz

 Arı, Bülent (2009). Adana'da Geçmişten Bugüne Âşıklık Geleneği. Adana: Altınkoza Yay. 158-162.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1CABBAR YURT/HOCA, Abdülcabbar Yurtd. 1940 - ö. 2000Doğum YeriGörüntüle
2KEMAL/ALİ KEMAL, Ali Kemal Yiğitd. 23.11.1942 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Umut Dağıstand. 11 Eylül 1978 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ŞEVKET, Mehmed Şevketd. 1804 - ö. 1867Doğum YılıGörüntüle
5ABDURRAHMAN, Hürüoğlu Abdurrahmand. 1803-1804? - ö. 1853-1855?Doğum YılıGörüntüle
6BASÎRÎ, Halîl Efendid. 1804-05 - ö. 1865-66Doğum YılıGörüntüle
7SİRÂCÎ, Osmân Sirâceddînd. ? - ö. 1888\'den sonraÖlüm YılıGörüntüle
8HÜSNÎ, Mehmed Hüsnî Efendi, Konyalıd. 1851 - ö. 1888Ölüm YılıGörüntüle
9CEYHÛNÎ, Erzurumlud. ? - ö. 1884-1888?Ölüm YılıGörüntüle
10GÖMLEKSİZ, Mehmet Ağcaoğlud. 1911 - ö. 28.04.1984MeslekGörüntüle
11BURHAN, Burhan Karabulutd. 1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
12YÂDÎ, Osmand. ? - ö. 1883Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HASTA HASANd. 1800 - ö. 1866Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14KÂHTÎ, Haçaturd. 1790 - ö. 1876Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MURADÎ, Sebahattin Kayad. 01.02.1959 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
16MOLLA HÜSEYİN, BATELİd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17DERTLİ MUSTAFA/GARİP MUSTAFA/BÜLBÜL SESLİ/YEMİNÎ, Mustafa Sülükd. 1965 - ö. ?Madde AdıGörüntüle