AZMİ, Abdullah Yamanoğlu

(d. 1905 / ö. 20.10.1949)
Bıçakçı
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Abdullah Yamanoğlu, Tokat’ın Tepe mahallesinde 1905’te dünyaya gelmiştir. Babası İmamoğullarından bıçakçı Nuri diye anılır. Şiirlerinde Azmi mahlasını kullanır. Dördüncü sınıfa kadar mahalle mektebinde okur, sonra babasının yanında bıçakçılığa başlar. Evli olan âşığın 1934’te Muhiddin Suphi adını verdiği bir oğlu dünyaya gelir. Askerlik görevini yaptıktan sonra hastalanıncaya kadar bir süre Turhal Şeker Fabrikasında çalışmış, sonra çeşitli meslekleri denemiştir. Şoförlük, ciltçilik, kahvecilik, şarapçılık yapmış bir süre su işlerinde çalışmış, Yeşilırmak'a bir su arkı yapılırken mühendislerin başına şemsiye tutmakla görevlendirilmiş, şair gönlü bu durumu bir şiirinde dile getirir: “Azmî dehr zâlim bahtımız alil/ Kaderin cilvesi olmuyor tekmil/ Elime bir şemsiye vermedi değil/ Lâkin ben tuttum da el gölgelendi”. Bahtsızlığını bu olay üzerinden dizelere döker (Cunbur 1968: 392-393). Âzmî de âşıklık geleneğine uyarak gurbete çıkar, İstanbul’a gider fakat alışamadan memleketine geri döner. 1942’te tekrar İstanbul’a gider. Burada alkole alışan âşık, 20 Ekim 1949 tarihinde alkol zehirlenmesinden Cerrahpaşa Hastanesinde vefat etmiş, Topkapı'ya gömülmüştür (Cunbur 1968: 393).

Azmî’nin ilk şiirleri aruz vezniyledir. Şeker fabrikasından ayrıldıktan sonra hece vezniyle yazmaya başlar. Tokatlı Âşık Nurî’yi Azmî’nin bu yoldaki ustası sayabiliriz. Onu asıl olduran Yunus Emre’dir. Şair, kültürünü kendi kendine artırır. Halk şairleri üzerine incelemeler yaptığı Erzurumlu Emrah hakkında yayımladığı kitaptan anlaşılmaktadır. Müjgan Cunbur, âşığın Azmî mahlasıyla yazdığı birkaç şiirine çalışmasında yer verir. Yer yer Arapça Farsça tamlamalar kullanan âşığın dili genel olarak sade ve anlaşılırdır (Cunbur 1968: 392-394). Erzurumlu Emrah adlı eserine tesadüf edilememiştir.

Kaynakça

Cunbur, Müjgân (1968). Başakların Sesi. Ankara: Şark Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. EMİNE ÇAKIR
Yayın Tarihi: 09.09.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FEDÂYÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2KUL SEMAÎ, Muharrem Oylumd. 1933 - ö. 10.10.1995Doğum YeriGörüntüle
3ZEFİL NECMİ (KÜÇÜK ÂŞIK), Mehmetd. 1870 - ö. 1933Doğum YeriGörüntüle
4Celal Sıtkı Gürlerd. 1905 - ö. 27 Ekim 1949Doğum YılıGörüntüle
5ABBUD İSMAİLd. 1905 - ö. 10.09.1986Doğum YılıGörüntüle
6KURBAN SADIHOVd. 1905 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Celal Sıtkı Gürlerd. 1905 - ö. 27 Ekim 1949Ölüm YılıGörüntüle
8ABBUD İSMAİLd. 1905 - ö. 10.09.1986Ölüm YılıGörüntüle
9KURBAN SADIHOVd. 1905 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Celal Sıtkı Gürlerd. 1905 - ö. 27 Ekim 1949MeslekGörüntüle
11ABBUD İSMAİLd. 1905 - ö. 10.09.1986MeslekGörüntüle
12KURBAN SADIHOVd. 1905 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Celal Sıtkı Gürlerd. 1905 - ö. 27 Ekim 1949Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ABBUD İSMAİLd. 1905 - ö. 10.09.1986Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KURBAN SADIHOVd. 1905 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Celal Sıtkı Gürlerd. 1905 - ö. 27 Ekim 1949Madde AdıGörüntüle
17ABBUD İSMAİLd. 1905 - ö. 10.09.1986Madde AdıGörüntüle
18KURBAN SADIHOVd. 1905 - ö. ?Madde AdıGörüntüle