AZMİ, Abdullah Yamanoğlu

(d. 1905 / ö. 20.10.1949)
Bıçakçı
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Abdullah Yamanoğlu, Tokat’ın Tepe mahallesinde 1905’te dünyaya gelmiştir. Babası İmamoğullarından bıçakçı Nuri diye anılır. Şiirlerinde Azmi mahlasını kullanır. Dördüncü sınıfa kadar mahalle mektebinde okur, sonra babasının yanında bıçakçılığa başlar. Evli olan âşığın 1934’te Muhiddin Suphi adını verdiği bir oğlu dünyaya gelir. Askerlik görevini yaptıktan sonra hastalanıncaya kadar bir süre Turhal Şeker Fabrikasında çalışmış, sonra çeşitli meslekleri denemiştir. Şoförlük, ciltçilik, kahvecilik, şarapçılık yapmış bir süre su işlerinde çalışmış, Yeşilırmak'a bir su arkı yapılırken mühendislerin başına şemsiye tutmakla görevlendirilmiş, şair gönlü bu durumu bir şiirinde dile getirir: “Azmî dehr zâlim bahtımız alil/ Kaderin cilvesi olmuyor tekmil/ Elime bir şemsiye vermedi değil/ Lâkin ben tuttum da el gölgelendi”. Bahtsızlığını bu olay üzerinden dizelere döker (Cunbur 1968: 392-393). Âzmî de âşıklık geleneğine uyarak gurbete çıkar, İstanbul’a gider fakat alışamadan memleketine geri döner. 1942’te tekrar İstanbul’a gider. Burada alkole alışan âşık, 20 Ekim 1949 tarihinde alkol zehirlenmesinden Cerrahpaşa Hastanesinde vefat etmiş, Topkapı'ya gömülmüştür (Cunbur 1968: 393).

Azmî’nin ilk şiirleri aruz vezniyledir. Şeker fabrikasından ayrıldıktan sonra hece vezniyle yazmaya başlar. Tokatlı Âşık Nurî’yi Azmî’nin bu yoldaki ustası sayabiliriz. Onu asıl olduran Yunus Emre’dir. Şair, kültürünü kendi kendine artırır. Halk şairleri üzerine incelemeler yaptığı Erzurumlu Emrah hakkında yayımladığı kitaptan anlaşılmaktadır. Müjgan Cunbur, âşığın Azmî mahlasıyla yazdığı birkaç şiirine çalışmasında yer verir. Yer yer Arapça Farsça tamlamalar kullanan âşığın dili genel olarak sade ve anlaşılırdır (Cunbur 1968: 392-394). Erzurumlu Emrah adlı eserine tesadüf edilememiştir.

Kaynakça

Cunbur, Müjgân (1968). Başakların Sesi. Ankara: Şark Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. EMİNE ÇAKIR
Yayın Tarihi: 09.09.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Cahit Külebid. 10 Ocak 1917 - ö. 20 Haziran 1997Doğum YeriGörüntüle
2Mustafa Bülbüld. 01 Ocak 1946 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3LÜTFÎ, Muslî Ağa-zâde Mustafa Ağad. ? - ö. 1130/1717Doğum YeriGörüntüle
4ORUC MEMMEDOVd. 1905 - ö. 1965Doğum YılıGörüntüle
5ABBUD İSMAİLd. 1905 - ö. 10.09.1986Doğum YılıGörüntüle
6Suat Dervişd. 1905 - ö. 23 Temmuz 1972Doğum YılıGörüntüle
7ORUC MEMMEDOVd. 1905 - ö. 1965Ölüm YılıGörüntüle
8ABBUD İSMAİLd. 1905 - ö. 10.09.1986Ölüm YılıGörüntüle
9Suat Dervişd. 1905 - ö. 23 Temmuz 1972Ölüm YılıGörüntüle
10ORUC MEMMEDOVd. 1905 - ö. 1965MeslekGörüntüle
11ABBUD İSMAİLd. 1905 - ö. 10.09.1986MeslekGörüntüle
12Suat Dervişd. 1905 - ö. 23 Temmuz 1972MeslekGörüntüle
13ORUC MEMMEDOVd. 1905 - ö. 1965Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ABBUD İSMAİLd. 1905 - ö. 10.09.1986Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Suat Dervişd. 1905 - ö. 23 Temmuz 1972Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ORUC MEMMEDOVd. 1905 - ö. 1965Madde AdıGörüntüle
17ABBUD İSMAİLd. 1905 - ö. 10.09.1986Madde AdıGörüntüle
18Suat Dervişd. 1905 - ö. 23 Temmuz 1972Madde AdıGörüntüle