Madde Detay

Kahramanmaraş’ın Karadere Mahallesi’nde dünyaya geldi. Hoca Ahmet olarak bilinen Ahmet ile Emiş Keklikçi çiftinin dördüncü çocuğudur. İlköğrenimini ve ortaöğrenimini sırasıyla Karadere Harmancık İlkokulu’nda (1992), Elmacık Ortaokulu’nda (1995), Kahramanmaraş Endüstri Meslek Lisesi’nde (1998) tamamladı. Bir dönem yayınevi editörlüğü (2002) ve kolejde kütüphane memurluğu (2003–2004) yaptı (Işık 2007: 2132). Yükseköğrenimini 2014’te Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü’nde tamamladı. 2009’dan itibaren Millî Gazete’de köşe yazarlığı yapan Keklikçi, evli ve iki çocuk babasıdır.

Şiir yazmaya ilkokul sıralarında başlayan Cafer Keklikçi’nin ilk şiiri “Sessiz Ağıt” 1996’da Gülistan dergisinde yayımlandı (Çolak 2010). Daha sonra şiirleri Dergâh, Kırklar, Kaşgar, Kökler, Öteki–Siz, Edebiyat ve Eleştiri, Le Poete Travaille, Yitik Düşler, Okuntu, Derkenar, Yedi İklim, İkindi Yağmuru, Az Edebiyat, Merdivenşiir, Hece, Türk Edebiyatı, Mühür, Papirüs, İtibar, Kuşak Edebiyat ve Karabatak gibi edebiyat ve sanat dergilerinde yayımlandı. Şiir eleştirileri ve yazıları ise Dergâh, Kırklar, İkindi Yağmuru dergilerinde ve Yeni Şafak Kitap Eki’nde neşredildi (Işık 2007: 2132). Şair, bir dönem öykü çalışmaları da yaptı. 2000 kuşağının güçlü şairleri arasında gösterilen Keklikçi, poetik düşüncelerini temellendirdiği Sosyal Gerçekçi Şiir’i savundu. Poetikasını da “Ben şiiri ayakta söylüyorum. Dünyanın yüzüne karşı... Sosyal Gerçekçi Şiir poetikasını savunan bir şairim” (Çolak 2010) diyerek açıkladı. Şiirinin yaşamına yön verdiğine ve Türkiye’de ne olmuşsa şiirlerinde mutlaka bir karşılığı olduğuna dikkati çekti (Öz 2010). Keklikçi, sosyal gerçekçiliğin ve yaşanmışlığın yanı sıra şiiri, varlığa ve insana ait gerçekliği üst düzleme taşıma ve söz konusu düzlemde yaşanılabilir somutluğu duyumsatma olarak gördü.

Keklikçi’nin ilk şiir kitabı Tanınma Korkusu 2004’te yayımlandı. Bu eserini sırasıyla Yasak Bölge (2007), Tahammül Şeridi (2010), Havarya (2015) ve çocuk şiirlerinden oluşan Sevinç Ülkesi (2017) takip etti. Tahammül Şeridi eseriyle 2011 Zemçi Çetinkaya Şiir Ödülü’nü aldı. Denemelerini ve şiir üzerine yazdığı eleştiri yazılarını ise sırasıyla El İzleri (2015), Ses Ayrıcalığı (2015) ve Açık Saatler (2015) kitaplarında topladı. Aynı zamanda şair, şiir üzerine birçok konferans ve mülakat verdi.

Cafer Keklikçi, başlangıçta dizeyi öne çıkarırken ikinci kitabındaki şiirlerinden itibaren dizeyle birlikte bütünlüğe önem verdi. İmgelere ve buluşlara şiirlerinde yer veren şair, sosyal realizmi öncelediğinden sosyal meseleleri, insanın günlük hâllerini ve psikolojik benini sorgulayıcı/çatışmacı bir tarzda işledi. Bu anlamda onun “şiirlerinin çoğunda yeryüzünde yaşamaya, dünyada olmaya bir başkaldırı” (Şimşek 2006: 39) ve “rahatı kaçmış ya da aradığını dünyada bulamamış insanların tedirginliği ve şaşkınlığı” (Tenekeci 2006) vardır. Şair, başta Türkiye olmak üzere dünyanın farklı yerlerinde toplum yaşamını derinden etkileyen siyasi olayları, işgalleri ve zulümleri eleştirel bir tutumla şiirine taşıdı. Bu bakımdan şiirleriyle dünyada yaşanan haksızlıklara ve özellikle Müslümanlara yapılan zulümlere karşı çıktı. Keklikçi, şiirlerinde yaşama sevinci, hayat, aile, anne, aşk, ölüm, yalnızlık, öfke, intihar, sabır, sevgi, geçmişe özlem, korku, kaçış, acı, üzüntü, sevinç, çocukluk, dostluk, iyilik, kimsesizlik, yokluk, yabancılaşma, gelenek, inanç, sosyal eleştiri, yoksulluk ve sistem eleştirisi temalarına yer verdi. Bütün bu temaları ‘Sosyal Gerçekçi Şiir’ poetikası gereği sosyal gerçekçi bir bakışla ele aldı.

Dil ve üslup açısından bakıldığında ise sade bir dil kullanımına özen gösteren Keklikçi, sık sık ironiye ve çağrışıma dayalı soyut anlatıma başvurdu. Aynı zamanda yoğun eleştirel bir dil kullandı (Yaman 2015). Sıradanlığa düşmeden tekrarlara, kelime oyunlarına yer verdi ve özgün buluşlarıyla öne çıktı. Ayrıca müzikalite ve ses unsurunu şiirin olmazsa olmazı olarak gördü. Bu bağlamda şiirlerinin “güçlü bir müzik eşliğinde ilerl[ediği], hatta bazen, müzi[ğin] şiirin önüne geç[tiği] ifade edildi (Tenekeci 2006).

Kendi kuşağı şairleri arasında daha çok tek başına hareket etmeyi seven Cafer Keklikçi’nin muhalif şair kimliğiyle tanındığı belirtmek mümkündür. Ayrıca Haydar Ergülen’in “Yerli yerinde kelime oyunlarıyla, şiir zekâsıyla, buluşlarıyla, şiirinin iyi bir kulvarda olduğunu bir kez daha gösteriyor” (Ergülen 2004) dediği şairin Türk şiirine kendine özgü bir gerçeklik getirdiği ve şiirde gerçeği yeniden tanımladığı söylenebilir.