DOĞANAY, İsmail Doğanay

(d. 1954 / ö. -)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmail Doğanay, 1954 yılında Ankara’nın Kızılcahamam ilçesinin Salın köyü Kasımlar mahallesinde dünyaya gelmiştir. İmkânsızlıklardan ötürü ortaokulu dışarıdan bitirmiştir. Çocukluğu çobanlıkla geçen âşık, hayvanları otlatırken kaval çalmayı öğrenmiş ve böylelikle kendi deyişiyle müziğe olan merakı canlanmıştır. 15 yaşındayken başladığı garsonluk mesleğinden kazandığı parayla kendisine bir bağlama alan âşık, kendi kendisine saz çalmayı öğrenmiştir. Yine bu yaşlarda ilk şiirini sevdiği kız için yazmıştır. 1980 yılında Orman Ürünleri Sanayi Kurumu’nda işe başlayan âşık, iki kez evlenmiştir ve bu evliliklerden üç çocuk sahibi olmuştur (Aköz 2011: 271).

Köyünde “Çekirdek İsmail” lakabıyla bilinen âşık, şiirlerinde soyadını mahlas olarak kullanmaktadır. Rüyaya ve bade içmeye inanmayan âşık, âşıklığın sadece ruhta olduğuna inanmaktadır. Âşık Mahzuni Şerif’i ustası olarak gören Doğanay, onun sözlerindeki anlama ve müzikal uyuma hayran olduğunu ifade etmektedir. 1982 yılında o dönemlerde Mahzuni Şerif’in onursal başkanı olduğu Halk Ozanları Kültür Derneği’ne üye olmuş ve bu derneğin yönetim kurulu üyeliğine seçilmiştir. Böylece çeşitli faaliyetlerinde aktif olarak çalışma imkânı bulmuştur. Doğanay, irticalen söylediği şiirlerini yazıya dökerken nadiren değişiklik yapmaktadır. Yine şiirlerinin pek çoğunu internet marifetiyle kendi sitesinde muhafaza eden âşığın sekiz adet şiiri de Kültür Bakanlığı arşivlerinde kayıtlıdır (Aköz 2011: 271).

Âşık Doğanay, âşık meclislerine katılmaktadır. En son Çamlıdere’de düzenlenen bir âşıklar gecesine katılmıştır. Bu gecelerde daha çok şiir ve türkü okuyan âşık, atışmalara katılmamaktadır. Atışma yapmanın farklı bir üslup ve yetenek sahibi olmayı gerektirdiğini düşünen âşık, atışma dinlemeyi sevdiğini ifade etmektedir. Şiirlerinde daha çok aşk ve hasret konularını işleyen âşık Doğanay ileride tasavvuf konulu şiir yazmayı da arzu etmektedir. 15 yıldır köyünde ikamet eden âşık, burada bir ozanlar kahvesi kurmuştur. Doğanay’ın oğlu Oğuzhan Doğanay ve damadı Mesuhi Çakmak da babalarının izinden gitmektedirler. İsmail Doğanay daha birçok kişiyi çırak olarak yetiştirmiştir. Fakat çıraklarının çoğu halk müziğine yönelmişlerdir (Aköz 2011: 271).

Âşıklara eskisi kadar önem verilmemesinden yakınan âşık, gençlerin de bu işe gönül vermesini ve bu geleneğin Türk kültürü açısından öneminin basın yoluyla milletimize anlatılması gerektiğini ifade etmektedir. Âşık edebiyatının üniversitelerde ders olarak okutulmasının yanı sıra çeşitli televizyon programlarıyla bu geleneğin sürdürülmesini ve âşıkların unutulmasının engellenmesini isteyen Doğanay, devletin bu konuya ilgisinin canlı tutulması gerektiğini düşünmektedir. Doğanay’ın 5 adet albümü bulunmaktadır. Albümlerinde halk arasından derlediği türkülere, usta malı deyişlere de yer veren Doğanay’ın ilk kasetinin adı Sabah Oldu’dur. 1988 yılında son albümü, Kızılcahamam yöresinin anonim türküsü “Meşeler Gövermiş”i çıkarmıştır. Ostim TV ve Radyosu, Genç TV gibi kanallarda halk müziği sanatçısı olarak programlara katılmıştır. Halk Ozanları Kültür Derneği’ne yaptığı katkılardan dolayı dernek âşığa şilt verilmiştir. Ayrıca geçmiş yıllarda Kültür Bakanlığı’nın göndermiş olduğu teşekkür belgeleri de bulunmaktadır. Doğanay, şiirlerinden pek çoğunu türkü olarak bestelemiştir. Yöresindeki ağıtları ve kına türkülerini de derleyerek yazıya geçirmiştir (Aköz 2011: 271-272).

Kaynakça

Aköz, Kübra (2011). “İsmail Doğanay”. Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri-VI. Ed. Fatma Ahsen Turan, Reyhan Gökben Saluk. Ankara: Gazi Kitabevi Yay. 271-275.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. GÖZDE TEKİN
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ahmet Hadi Maksudid. 1868 - ö. 1941Doğum YeriGörüntüle
2NEBATALİ ALİZADEd. 1958 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3NEBİ BORÇALId. 1877 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4GÜNAY YILDIZd. 02.03.1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Didem Uslud. 19 Haziran 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Ertuğrul Kapusuzoğlud. 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7TANER CANd. 1962 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
8GÖK DEDE, Mustafad. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
9ÜMMÜGÜLSÜM, Ümmü Gülsüm Demird. 1945 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
10HESEN ABDALLId. 1962 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
11MAHCÛBÎ, Hovhannesd. 1844 - ö. 1898-1899Madde AdıGörüntüle
12HURREMÎ, Mahmud Dabak Hürremîd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle