Madde Detay
Emrah Serbes
(d. 27 Ocak 1981 / ö. -)
Yazar; Muhabir
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Yalova'da dünyaya geldi. Akdeniz Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulunu yarım bıraktı. Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümünü bitirdi. Öğrencilik yıllarında BirGün gazetesi için söyleşiler kaleme aldı, Radikal 2 için tiyatro eleştirileri yazdı, Hayvan dergisinin Ankara muhabirliğini yaptı. Emrah Serbes’in yirmi beş yaşındayken yazdığı Ankara polisiyesi “Behzat Ç.: Her Temas İz Bırakır”, 2010’da televizyona uyarlandı. Serbes, serinin kalemini, kadim dostu Ercan Mehmet Erdem’e teslim etti. Kafa kafaya verip birlikte yazdıkları bölümler de oldu. Kısa zamanda fenomene dönüşen Behzat Ç, üç sezon memleket gündeminin peşini bırakmadı (Özçelik 2013). Emrah Serbes 26 Temmuz 2015'te sosya medya hesabından yaptığı açıklamada yazarlığı bıraktığını açıkladı.
Polisiye anlatılarıyla dikkat çeken Emrah Serbes'in ilk romanı Her Temas İz Bırakır (2006) Türk okurunun, aynı zamanda Ankara Emniyetinde çalışan cinayet masası komiseri Behzat Ç. ile tanıştığı ilk kitaptır. İlk kitabından itibaren ekonomik bir dil kullanmaya çalışan Serbes, yazma eylemini ve eserlerinde dil kullanımını şöyle açıklamıştır: "Yazmak ve aşk arasında mecazi bir bağlantı olduğunu düşünüyorum. Yazmak, sevgiyi ve nefreti aynı anda içeren, çileli bir iş. Bir kişi her akşam bilgisayarın başına oturup, sabaha kadar klavyeyle cebelleşiyorsa ciddi sorunları var demektir. Yazmanın aşktan farkı onun bir seçme işi olmasıdır. Ben dört tane romanı yarım bıraktıktan sonra anladım bunu. Neyin var neyin yok akıttıktan sonra başlıyor esas roman. Bu durum polisiye için, olmazsa olmaz bir kural zaten. Polisiye fazlalığa gelemez, ekonomik bir dil ister, her cümlenin kurguya bir şekilde hizmet etmesi gerekir." (Onat 2007). Serbes; öğrenci âlemine, başka âlemlere, ama asıl polis âlemine bakan, entrikası bol Her Temas İz Bırakır adlı polisiye romanında okuru; Behzat Ç., Harun, Akbaba, Hayalet, Cengiz ve Selim, ve Tahsin’in yanı sıra Ankara Emniyetinde çalışan çok sayıda polisle tanıştırır.
Her Temas İz Bırakır, bir yılbaşı gecesi intihar eden Betül Gülsoy’un ölümünün aydınlatılması sürecini anlatmaktadır. Olay sıradan bir intihar vakasıymış gibi başlasa da Behzat Ç.’nin elde ettiği ipuçları sayesinde olayların karmaşık ve derin yapılara kadar ulaştığı ortaya çıkmaktadır. Uludoğan'a göre hikâyenin merkezinde bulunan Behzat Ç., Harun, Hayalet ve Akbaba değişen çağa ayak uyduramamış, yaşamlarının her alanını polis kimlikleri üzerinden şekillendirmiş, tüm maço tavırlarına rağmen vicdan sahibi ve dürüst kişilerdir. Uzun yıllardan beri Cinayet Şubesinde gördükleri, onları epeyce duyarsızlaştırmıştır ve bu duyarsızlıklarını memleket meseleleri üzerinden de sürdürmektedirler. Ancak tüm bu duyarsızlıklarına rağmen, vicdanlı ve dürüst yapıları, onları, izini sürdükleri cinayetleri ucu nereye varırsa varsın çözmeye yöneltmektedir. Bu durum da her iki kitabın omurgasını oluşturur. Çünkü her iki kitapta da basit bir cinayet gibi görünen olayların ucu, dönüp dolaşıp ülkemizin karanlık siyasi tarihine ve polis teşkilatındaki (özellikle Terörle Mücadele ve İstihbarat alanlarındaki) kirlenmişliklere dayanır (Uludoğan 2012). Yazara göre Behzat Ç., idealist bir insan değil, amirleriyle çatıştığı için iyi bir memur da değildir. O da bu çarkın içinde bir dişli, kahramanlık çağının bittiğinin farkındadır. Behzat Ç.’nin içtiği sigaradan tuttuğu takıma kadar her özelliğinin hayatta bir karşılığı vardır. Karakterlere ve mekânlara dair bu gibi ayrıntılar sayesinde olaylar zihinlerde sahne sahne canlanır.
Behzat Ç. Bir Ankara Polisiyesi serisinin ikinci kitabı Son Hafriyat’tır ki Emrah Serbes bu romanda okur karşısına ilk satırdan itibaren son derece çarpıcı ve eğlendirici diyaloglarla, tasvirlerle çıkar. Bu satırları yazarken Behzat Ç. hemen hemen hiç konuşmaz. Son Hafriyat öyküsünü, ilk kitabın bıraktığı noktanın bir yıl sonrasında başlatır. Bu bir yılda Behzat Ç. İlk kitabın sürprizli sonunda yaşadığı ağır travma nedeniyle konuşmayı tamamen bırakmıştır ve başı bir yandan alkolle diğer yandan da emniyet içinde yaşadığı soruşturmalarla büyük beladadır (Uludoğan 2012). Durum böyleyken, öncelikle bir polis köpeğinin gömülerek öldürülmesiyle başlayan bir cinayet sarmalı tüm Ankara’yı esir alır. Son Hafriyat’ta cinayetleri kimin işlediği sorusundan çok cinayetleri işleyen Red Kit’in bu cinayetleri neden işlediği sorusu üzerinde durulur. Bu sorunun cevabı, kahramanları yine derin devletle karşı karşıya getirir. Son Hafriyat’taki Ankara âdeta büyük bir şantiyeye benzemektedir. Şehrin her tarafı kazılmakta, yıkılmakta ve yıkılanların yerine hızla yenileri yapılmaktadır. Ankara’nın içinde bulunduğu bu değişim ve dönüşüm metaforik pek çok anlamı da içinde barındırmaktadır. Son Hafriyat’ın yayımlanmasından iki yıl sonra "Behzat Ç." dizisi 2010 yılında televizyonda yayınlanmaya başlar ve çok beğenilir.
Yoldan çıkmış bir neslin manifestosu niteliğindeki Erken Kaybedenler (2009) anne ya da babanın eksikliği nedeniyle güçlü aile bağları olmayan çocukluk ya da ilk gençlik çağındaki erkeklerin kendi ağızlarından anlatılmış hikâyelerinden oluşmaktadır. Kederli, insana dokunan komik bu hikâyelerde Emrah Serbes, çabuk öfkelenen, kolay vazgeçen, baştan çıkmış erkek çocukları konuşturur. Taşra seyrekliği, mahallenin kalabalığı içinde; çalışan baba, ev hanımı anne, işçiler, yoksullar, teyzeler, abiler, kolay ağlayan sert adamlar ve kıskanç, gururlu, saf ergenler karşımıza çıkar. Metin Celâl bu kitap üzerine "Emrah Serbes’in bana John Fante’nin anlatımını hatırlatan kısa cümlelerden oluşan, temiz, sade bir anlatımı var. Öyküler hem anlatımın rahatlığı hem de konularının ilginçliği ile hızla akıyor. Zaman zaman kahramanlar boylarından büyük, felsefi laflar etse de, birinin dediği diğerini hatırlatsa da Erken Kaybedenler bütünlüğü olan, derininde taşıdığı büyüklerin hataları ya da umursamazlıkları nedeniyle ‘yitirilen gençlik’ mesajıyla da edebi tadıyla da okunması, tartışılması gereken bir kitap." (Celâl 2009) değerlendirmesini yapmıştır.
Emrah Serbes'in, Hikâyem Paramparça (2012) adlı eseri aforizma ve yazarın kişisel düşüncelerine dair metinlerle kurulmuştur. Yalçınova, eseri "Serbes Hikâyem Paramparça'da sürekli deniyor, bir hikâye yazmıyor diyebiliriz. Denemesi bir hikâye anlatımına gelip dayandığında, konuşmayı orada kesmiyor, anlatıma devam ediyor. (...) Bağımsızlıktan dolayı Hikâyem Paramparça'nın içinde okuyucu her şeyi bulabilir. Bazen bir deyimle ilgili çürütücü fikirler, bazen bir yazar veya romanla ilgili eleştiriler, bazen hayata dair aforizmalar. Çünkü 'mutsuzluk' kitaptaki bütün anlatıların içine sızmıştır ve onları bir arada tutmaktadır." (Yalçınova 2013) cümleleriyle değerlendirmiştir. Büyük zamanın ve kenarda kalanların romanı olan Deliduman (2014), küçük bir ilçeden İstanbul’a kadar uzanan bir hikâyeye odaklanır.
Serbes, son romanı Müptezeller (2016), yoksunluğun ve kaybeden delikanlıların romanıdır. Kitap öyküsü itibariyle Antalya, Ankara ve İstanbul’da gezinirken hayata tutunmakta zorlananların, zaman zaman da delirmenin sınırına gelen ya da bu sınırı geçenlerin öykülerine odaklanır (Vardan 2016). Emrah Serbes’in kaleme aldığı eserlerin ortak noktalarından birinin karakter seçimi olduğuna dikkat çeken Özsoy "Erken Kaybedenler’de ergenliğe yeni girmiş erkek çocuğu hikayelerinde sokağın, yoksul evlerin ve şehrin arka sokaklarının gururlu ama gariban çocuklarını öyküleyen Serbes, son kitabı Müptezeller’de de bu izleği takip ediyor. Kitabın ana kahramanı, depremden sonra okumak için önce Antalya’ya daha sonra Ankara’ya oradan da hayatta kalmak için İstanbul’a giden genç bir adam olarak resmediliyor. Erken Kaybedenler’de alıştığımız karakter yapıları Müptezeller’de biraz daha büyümüş ve ilk ergenlik sancılarından kurtulup var olmaya çalışan insanlar olarak karşımıza çıkıyor. Yazar, bir noktada Erken Kaybedenler’in –kısmen- devam kitabını, başka bir kalıpta okuyucuya sunuyor." (Özsoy 2016) cümleleriyle karşılaştırmalı bir değerlendirme yapmıştır.
Kaynakça
Celâl, Metin (2009). "Okuduğum Kitaplar". Cumhuriyet Kitap. S. 1013. 16 Temmuz 2009. s. 12.
Gümrükçüoğlu, Ahmet Murat (2014). "Deliduman". Birikim. 14 Ekm 2014. https://www.birikimdergisi.com/guncel-yazilar/556/deliduman#.XWW4pOgzY2y [Erişim Tarihi: 28. 08. 2019]
Onat, Fatma (2007). "Emrah Serbes'le Her Temas İz Bırakır Üzerine". Cumhuriyet Kitap. S. 881. 4 Ocak 2007. s. 14.
Özbek, Ayşegül (2011). "O son birayı içmeyecektin Behzat!". Cumhuriyet. 2 Kasım 2011. s. 15.
Özçelik, Ceylan (2013). "Gerçek kurmacadan üstün". Cumhuriyet. 21 Kasım 2013. s. 16.
Özsoy, Anıl Mert (2016). "Erken Kaybeden Müptezeller". Gazete Duvar. 27 Ekim 2016. https://www.gazeteduvar.com.tr/kitap/2016/10/27/erken-kaybeden-muptezeller/ [Erişim Tarihi: 28. 08. 2019]
Uludoğan, Onur (2012). "Teoride ve pratikte Behzat Ç.". Edebiyat Haber. 25 Nisan 2012. https://www.edebiyathaber.net/teoride-ve-pratikte-behzat-c-2/ [Erişim Tarihi: 28. 08. 2019]
Uludoğan, Onur (2012).“'Müptezeller', Bukowski’ye selam çakıyor". Edebiyat Haber. 7 Kasım 2016. https://www.edebiyathaber.net/muptezeller-bukowskiye-selam-cakiyor-onur-uludogan/ [Erişim Tarihi: 28. 08. 2019]
Vardan, Uğur (2016). "Emrah Serbes: 'Bazen delirmek de çare değil'". Hürriyet Kelebek. 22 Ekim 2016. http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/hayat/emrah-serbes-bazen-delirmek-de-care-degil-40255809 [Erişim Tarihi: 28. 08. 2019]
Yalçınova, Ömer (2013). "Bir Mutsuzluk Denemesi: 'Hikâyem Paramparça'". Yeni Şafak. http://www.aktuelpsikoloji.com/bir-mutsuzluk-denemesi-hikayem-paramparca-13194h.htm [Erişim Tarihi: 28. 08. 2019]
http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/hayat/emrah-serbes-yazarligi-biraktim-dedi-sevenlerini-ikiye-boldu-29683089 [Erişim Tarihi: 28. 08. 2019]
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: İSA KOYUNCUYayın Tarihi: 15.09.2019Güncelleme Tarihi: 31.10.2020
Yayın Tarihi: 15.09.2019Güncelleme Tarihi: 31.10.2020
Güncelleme Tarihi: 31.10.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Her Temas İz Bırakır | İletişim Yayınları / İstanbul | 2006 | Roman |
Son Hafriyat | İletişim Yayınları / İstanbul | 2008 | Roman |
Erken Kaybedenler | İletişim Yayınları / İstanbul | 2009 | Hikâye |
Hikâyem Paramparça | İletişim Yayınları / İstanbul | 2012 | Diğer |
Deliduman | İletişim Yayınları / İstanbul | 2014 | Roman |
Müptezeller | İletişim Yayınları / İstanbul | 2016 | Roman |
Üst Kattaki Terörist | İletişim Yaınları / İstanbul | 2016 | Hikâye |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Uğur Aktaş | d. 1976 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Şebnem İşigüzel | d. 28 Mayıs 1973 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Atilla Uğur | d. 1950 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Şöhret Doğruyol Sağbaş | d. 1981 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Birgül Oğuz | d. 1981 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | B. Nihan Eren | d. 1981 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Hasan Özkılıç | d. 12 Mayıs 1951 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Fatma Akdağ | d. 1984 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Abbas Zamanov | d. 10 Ekim 1911 - ö. 1 Nisan 1993 | Meslek | Görüntüle |
10 | Süleyman Zaman | d. 18 Mart 1956 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Hasibe Çerko | d. 16 Kasım 1971 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Rikkat Köknar | d. 11 Kasım 1911 - ö. 20 Mayıs 1994 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | NEROĞLU/EMRAH, Emrah Ner | d. 1949 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | KALOĞLAN EMRAH OĞLU KASIMOV | d. 1930 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Emrah Polat | d. 1974 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |