Madde Detay
Namdar Rahmi Karatay
Namdar Şehâb
(d. 24 Kasım 1896 / ö. 26 Ağustos 1953)
Felsefeci, Şair, Yazar, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Kütahya’da doğdu. Tam ismiyle “Mehmet Namdar Şehâb Rahmi Karatay’dır.” (Birinci, 2012:?) İlk ve orta öğrenimini Kütahya’da tamamlar. 1912'de Konya Lisesi’ni bitirir. Konya ve Afyon’da 1924 yılına kadar öğretmenlik yapar. 1917-1920 yılları arasında Ocak mecmuasını çıkarır. 1925'te Paris’te Sorbonne Üniversitesi’ne felsefe eğitimi görmek için gönderilir. Namdar Rahmi Cumhuriyet döneminde Avrupa’ya tahsil için gönderilen ilk öğrencilerdendir. Paris’ten dönünce Kervan, Küçük Asya, Balarısı dergilerini çıkarır. 1928'de Konya Lisesi’nde felsefe öğretmenliğine başlar, ardından Bursa ve Gazi Eğitim Enstitüsü’nde devam eder. 1939'da Süeda Hanım’la evlenir. 1942'de Gazi Terbiye Enstitüsünde hocalık yapmak için Ankara’ya gelir. Birkaç yıl görevine devam ettikten sonra rahatsızlanır. Bu sırada 1947'de Çapa Kız Enstitüsü’ne atanır. 1952'de emekli olur. 26 Ağustos 1953'te vefat eder.
Yazı hayatına genç yaşta başlar ve mahalli dergilerde faaliyetlerini sürdürür. İlk şiirlerinin ardından felsefe yazıları kaleme alır. Şiirleri içerisinde en bilinen ve Karatay’ın şairlik yönünü tanıtan şiiri "Geçti Bor’un Pazarı"dır. Halkın sosyal meseleler karşısındaki şikâyetlerini, düzensizliklere serzenişini içtenlikle yansıtır. Şiirlerinde akıcı bir söylemin yanında dikkat çeken özellik atasözleri, tekerlemelerle zengin bir anlatımın yakalanmasıdır. Şiirlerin konu bakımından birleştiği nokta toplumun aksak yönlerini, yanlışlıkları, yolsuzlukları açıkça dile getirmesidir. Karatay’ın şiirleri insanları içinde bulunduğu ortamı algılaması, şartları anlamlandırması bakımından bir nevi uyarıcı bir mahiyet taşır.
Kaynakça
Ali Birinci, "Namdar Rahmi Karatay’ın Hikayesi", Türk Yurdu Dergisi, Ağustos-Eylül 2012, S.300-301
Karatay, Namdar Rahmi (1954). Geçti Bor’un Pazarı-Şiirler-.Ankara:Türkiye Matbaacılık ve Gazetecilik A.O.
Tahsin Yıldırım, Edebiyatımızda Müstear İsimler, Selis Kitaplar, İstanbul, 2006, s.223
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, Dergah Yay., C.8 1998, s.191
Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi, Elvan Yay. Ankara. c.6 s.2051-2052
Yücel Hacaloğlu, “Namdar Rahmi Karatay ve Mizahî Şiirleri”, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, S.88/152-172 (Şubat 1994)
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. İPEK YILDIZYayın Tarihi: 07.03.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 07.03.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
| Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
|---|---|---|---|
| Felsefî Meslekler Vokabüleri | Doğan Matbaası / Afyon | 1932 | Diğer |
| Namık Kemal ve İdealizmi-Sosyoloji ve Psikoloji Bakımından Bir Etüt | Ankara Kitabevi / Bursa | 1941 | İnceleme |
| Yazma Dersleri | Maarif Matbaası / İstanbul | 1945 | Diğer |
| Kitaplarımın Hikayesi | Berksoy Basımevi / İstanbul | 1952 | İnceleme |
| Paris Mektupları | Berksoy Basımevi / İstanbul | 1952 | Hatıra |
| Geçti Bor'un Pazarı | Yenilik Matbaası / İstanbul | 1952 | Şiir |
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Ahmet Edip Başaran | d. 1978 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | AHÎ SÂDIK, Mehemmed | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | PESENDÎ ALİ DEDE, Kütahyalı | d. 1813 - ö. 1913 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | İKRAMÎ (ÇERÇİ/KARACAOĞLAN), Mehmet Gündoğan | d. 1896 - ö. 1954 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | MUSA EMİN | d. 1896 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | Şükufe Nihal | d. 1896 - ö. 24 Eylül 1973 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | Orhan Burian | d. 18 Mart 1914 - ö. 5 Mayıs 1953 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | Velet Çelebi İzbudak | d. 16 Temmuz 1867 - ö. 4 Mayıs 1953 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | ALİ, Ali Süleymanov | d. 1870 - ö. 1953 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | Müslüm Oğuz | d. 20 Şubat 1951 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 11 | Pınar Başalan | d. 1983 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 12 | Osman Koca | d. 26 Eylül 1975 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 13 | Muhsin Ertuğrul | d. 07 Mart 1892 - ö. 29 Nisan 1979 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | Mehmetzâde Mirza Bala | d. 13 Ağustos 1898 - ö. 7 Mart 1959 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | Emin Nihat | d. 19 Aralık1838 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | RAHMÎ, İbrahîm Rahmî Efendi | d. 1839 - ö. 1894 | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | Hüseyin Rahmi Gürpınar | d. 17 Ağustos 1864 - ö. 8 Mart 1944 | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | Rahmi Ali | d. 1941 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |