Sabahattin Engin

(d. 9 Mart 1920 / ö. 19 Temmuz 2007)
Memur, Öğretmen, Tiyatro Yazarı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul'da doğdu. Babası Mehmet Hilmi, Kastamonulu bir subaydır. Annesi Lütfiye Azerbaycanlıdır. İlköğrenimini Yalvaç, Konya ve Kastamonu’da sürdürmüş, ancak 1926-1931 yılları arasında İstanbul’da tamamlamıştır. Ortaöğrenimini 1931-1934 yılları arasında Diyarbakır’da yaptı. Lise öğrenimine ise Ankara, Siirt ve İstanbul Kabataş Liselerinde devam etti. 1937’de Haydarpaşa Lisesi'nden mezun oldu. Yükseköğrenimine İstanbul Askerî Tıbbiye'de başladı. 1937-1942 yılları arasında burada okudu. Ancak beşinci sınıfta ayrıldı. Tazminat karşılığında askerliğini 1942-1948 yılları arasında Kahramanmaraş ve Konya’da 6 yıl asteğmen olarak yaptı. Askerlikten sonra Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü'ne girdi. 1953’te buradan mezun oldu. Bu arada İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde okudu. 1953-1954 yıllarında da Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü'nün 1 ve 2. sınıflarına devam etti ve tiyatro yazarlığı sertifikası aldı. 1948’de Bayındırlık Bakanlığı'nda şube müdür yardımcılığı görevine başladı. 1953’te aynı bakanlıkta müfettiş oldu. 1956’da coğrafya öğretmeni Mesude Hanım'la evlendi.

1958’de Ziraat Bakanlığında müfettiş, 1962’de Zirai Donatım Kurumunda kütüphane uzmanı, 1968’de Ziraat Bakanlığı müşaviri oldu. 1972’de bu görevinden emekli oldu. Daha sonra Yalova’ya yerleşti.

Görevleri sırasında ayrıca Ankara Cumhuriyet Lisesi, Atatürk Lisesi ve Yenişehir Kolejinde bir süre felsefe ve edebiyat öğretmenlikleri de yaptı. 19 Temmuz 2007 tarihinde Yalova’da öldü.

Hikâye ve deneme türlerinde ilk ürünleri 1943’te Maraş Postası, Varlık ve Seçme Hikâyeler dergilerinde takma adlarla çıktı. Daha sonra ürünleri şu dergi ve gazetelerde yayımlandı: Türk Edebiyatı, Millî Kültür, Hisar, Ankara Sanat, Çağrı, Çele, Türk Dili, Hürses.

O eleştiri, hikâye, deneme, inceleme, radyo oyunu gibi değişik türlerde yazmış olsa bile asıl olarak oyun yazarıdır. Kırka yakın oyun yazdı. Bunların yirmi biri yayımlandı. Yayımlanan ilk oyunu Suçlu (Tedirginler)’da aldatma ve suçluluk kavramlarını işledi.

Büyük Dönemeç’te çıkar ilişkileri ele alınır. Kendi Dünyamız’da insanların toplum içinde kendi bağımsız hayalleriyle yaşayan birey nitelikleri üzerinde durulur. İpsizler’de ipsiz tiplerin dünyasını yansıtmıştır. Bunalım’da zenginlerin hayatlarındaki boşluk ve sıkıntılara yer verir. Kocadağlar Ağası oyununda ağalık kurumunu, ağanın şahsında Anadolu köylüsünün psikolojisini, ağa ve köylünün insanî yönlerini sergilemiştir. Sayın Soytarı oyununda politikacı tipinin kişilik çatışmaları, memurlarına sert davranan bir genel müdür tipi işlenir. Malazgirt oyununda Malazgirt zaferini anlatır. Tanınmayan Yiğitler’de dağ başında bir yol bakım evinde bulunan insanların hayatlarına yer verir. Avunmak Kaygısı’nda hayatta başarılı olamayanların kendilerini bir şekilde avutmaları, oyalamaları anlatılır. Çaresizliğin Avuntusu’nda sevgisiz bir ailede büyüyen bir çocuğun değişik durumları işlenir. Nazar Boncuğu ya da Orta Kattakiler’de insanın kendisine, ailesine ve topluma yabancılaşması konu edilir. Efsane Öğretmen’de kendisini eğitime adayan Hüseyin Hüsnü Tekışık anlatılır. Bir Ağıt’ta para kazanmak için gurbete çıkan Anadolu köylüsünün dramına yer verilir.

Yunus Emre, Köroğlu, Hacı Bektaş Veli, Karacaoğlan ve Her Şeyden Üstün, Sepetçioğlu Osman Efe, Bilimin Sönmeyen Işığı Saim Sakaoğlu adlı oyunlarında bahsi geçen kişilerin hayatlarına yer verilir.

Kaynakça

Kaya, Kamer (2007). Sabahattin Engin Hayatı, Sanatı ve Eserleri. Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları.

Tan, Nail (2009). Kastamonu Araçlı Oyun Yazarı, Eleştirmen Sabahattin Engin. Ankara: Kültür Ajans Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. NURULLAH ÇETİN
Yayın Tarihi: 23.03.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Suçlu/TedirginlerMEB Yayınları / İstanbul1965Tiyatro
TedirginlerHisar Yayınları / Ankara1970Tiyatro
Büyük DönemeçHisar Yayınları / Ankara1970Tiyatro
Kendi DünyamızHisar Yayınları / Ankara1970Tiyatro
İpsizlerHisar Yayınları / Ankara1970Tiyatro
BunalımHisar Yayınları / Ankara1970Tiyatro
MalazgirtSelçuklu Tarih ve Medeniyet Enstitüsü Yayınları / Ankara1971Tiyatro
Tanınmayan YiğitlerYağmur Yayınevi / İstanbul1973Tiyatro
Yunus EmreMEB Yayınları / Ankara1990Tiyatro
Kocadağlar Ağası/Orda Bir Köy Var UzaktaMEB Yayınları / Ankara1991Tiyatro
KöroğluMEB Yayınları / İstanbul1996Tiyatro
Hacı Bektaş VeliCan Yayınları / İstanbul1996Tiyatro
Sayın SoytarıCan Yayınları / İstanbul1997Tiyatro
Efsane ÖğretmenEvren Yayıncılık / Ankara1999Tiyatro
Karacaoğlan ve Her Şeyden ÜstünTekışık Yayıncılık / Ankara1999Tiyatro
Avunmak KaygısıTekışık Yayıncılık / Ankara1999Tiyatro
Çaresizliğin AvuntusuTekışık Yayıncılık / Ankara1999Tiyatro
Nazar Boncuğu ya da Orta KattakilerTekışık Yayıncılık / Ankara1999Tiyatro
Bir Ağıt/DöküntülerMEB Yayınları / İstanbul2000Tiyatro
Sepetçioğlu Osman EfeKastamonu Kalkınma, Sağlık, Çevre Eğitimi ve Turizm Vakfı Yayınları / Ankara2001Tiyatro
Edebiyat ve Sanat ÜzerineKültür Bakanlığı Yayınları / Ankara2001Deneme
Bilimin Sönmeyen Işığı Saim SakaoğluKömen Yayınları / Konya2006Tiyatro
Seferden Sefere (Piyade Albay M. Hilmi Engin'in Balkan, 1. Dünya ve Kurtuluş Savaşı Anıları)Kömen Yayınları / Konya2007Hatıra

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TAB'Î, Pîrî Mollası Mustafa Efendid. ? - ö. 1764-65Doğum YeriGörüntüle
2ŞİFÂÎ/ŞİFÂYÎ, MEHMEDd. ? - ö. 1667-68Doğum YeriGörüntüle
3Ali Teomand. 07 Temmuz 1962 - ö. 23 Mart 2011Doğum YeriGörüntüle
4HASTÜRKd. 1920 - ö. 2008Doğum YılıGörüntüle
5Mustafa Akalınd. 23 Nisan 1920 - ö. 26 Temmuz 1988Doğum YılıGörüntüle
6İbrahim Mutlud. 1920 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Adnan Satıcıd. 17 Haziran 1962 - ö. 13 Şubat 2007Ölüm YılıGörüntüle
8Sabit Yusufd. 7 Nisan 1957 - ö. 07 Mayıs 2007Ölüm YılıGörüntüle
9Coşkun Yerlid. 5 Ağustos 1950 - ö. 15 Temmuz 2007Ölüm YılıGörüntüle
10Kazım Özalpd. 1880 - ö. 6 Haziran 1967MeslekGörüntüle
11Nilbanu Engindenizd. 1 Ocak 1972 - ö. ?MeslekGörüntüle
12MEHMED SA'ÎD, Teke-zâded. 1870 - ö. 1913MeslekGörüntüle
13Hakan Albayrakd. 04 Haziran 1968 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Mario Levid. 25 Şubat 1957 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Işık Ergüdend. 24 Şubat 1960 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Engin Karadenizd. 17 Ağustos 1939 - ö. 01 Nisan 2012Madde AdıGörüntüle
17ERDEMLİ, Sabahattin Dülgerd. 1950 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Aydın Engind. 12 Şubat 1941 - ö. ?Madde AdıGörüntüle