Madde Detay

Adıyaman ilinin Besni ilçesinde doğdu. İlköğrenimini 1968’de Adıyaman Besni Sombayat İlkokulunda tamamladı. 1972’de Cacabey Ortaokulunu bitirdi (Işık 2006: 1322). Babası Halit’i henüz elli günlük bebekken bırakıp İstanbul’a gitti. Abisi ve annesiyle daha bebeklikte yapayalnız kaldı. Annesinin adı Hatice’dir. Babasının ikinci evliliğinden üç çocuğu oldu, yıllar sonra onlarla tanıştı. İlkokula imkânsızlıklardan dolayı 3 yıl geç başladı. Okuma arzusu ancak abisinin işe başlamasıyla gerçekleşti. Okul hayatına çalışarak devam etti. Kırşehir Öğretmen Okulundan 1975’te, Niğde Eğitim Enstitüsünden 1978’de, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Anabilim Dalından 1994 yılında mezun oldu (Işık 2006: 1322). On iki yıllık ilkokul öğretmenliği sırasında içinde ukde olan üniversite okumayı kafasına koydu ve evli iki çocuk babasıyken üniversiteyi kazandı (Kamil Parın, Görüşme: 21 Ocak 2019). Cumhuriyet Üniversitesi Kamu Yönetimi Yönetim Bilimleri Bölümü’nde yüksek lisans yaptı. 1995 yılında Prof. Dr. Güven Murat danışmanlığında “Cumhuriyet Dönemi İlköğretim Sistemi, Yönetim ve Sorunları” başlığıyla tezini hazırladı. Doktorasını 1997’de Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Prof. Dr. İbrahim Yıldırım danışmanlığında “Kuruluşundan Günümüze Azınlık ve Yabancı Okulları ve Bu Okullardan Mezun Olan Öğrencilerin Türk Toplumunda Üstlendiği Roller”i adlı teziyle tamamladı.

Yurdun çeşitli yerlerinde ilkokul öğretmeni, okul müdürü, Milli Eğitim şube müdürü olarak çalıştı. Adıyaman Besni Merkez Atatürk İlkokulu Müdürlüğü (1984-87), Gölbaşı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü (1987-90), Milli Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatında APK kurul uzmanı ve müfettişi (1990-91), bakan danışmanı (1991-94) olarak çalıştı. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Genel Sekreter Yardımcılığı (1994-95) ile Kütüphane ve Dökümantasyon Daire Başkanlığı (1995-96) yaptı. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesinde (1996-97), Gazi Üniversitesi Kastamonu (1998-99) ve Kırşehir Eğitim Fakültelerinde öğretim üyesi olarak çalıştı (Işık 2006: 1322). Adıyaman-Gölbaşı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 1987 yılında yılın öğretmeni seçildi.

Evli olan Ertuğrul’un Hüseyin adında bir oğlu, Esranur adında bir kızı; Halit, Yusuf, Zeynep Rana isminde üç torunu vardır. Ertuğrul hayatı boyunca siyasete bulaşmadı, siyasetten her zaman uzak durdu, tartışmalara dâhil olmadı. 2000 yıllarından başlayarak 6000’den fazla konferans verdi, vermeye de devam etmektedir.

Ertuğrul’un yazarlığa başlama serüveni oldukça ilgi çekicidir: “Ortaokuldayken okul kantinini çalıştıran bir ağabeyinin ayakkabı boya sandığı varmış. Ara sıra teneffüslerde ona para karşılığı yardım ettiğinden ellerinde ayakkabı boyası kalırmış. Matematik öğretmeni tırnak kontrolü yaparken Ertuğrul’un elindeki boyaları kir zannetmiş. Sınıfın huzurunda onun temiz olmadığını ifade eden sözler söylemiş. Bu olay onu derinden etkilemiş. Aynı gün Türkçe öğretmeni Valiliğin anı yarışması açtığını duyurmuş. O gece matematik öğretmeninin sınıfın huzurunda kendine yaptığını ağlayarak kaleme almış. Yazdığını Türkçe öğretmenine vermiş, Türkçe öğretmeni ağlayarak okumuş. Sınıftaki çocuklar öğretmeninin neden ağladığını merak edip sorunca “Edebiyatta ünlü bir kural vardır. Gözyaşıyla yazılan eserler gözyaşıyla okunur. Bu yazıyı arkadaşınız gözyaşıyla yazmış olmalı.” demiş (Kamil Parın, Görüşme: 21 Ocak 2019). İşte Halit Ertuğrul’un yazmaya başlaması bu hazin hikâye ile gerçekleşti. O gün bu gündür okur, yazar.

Yazarlıkta Hekimoğlu İsmail’in (Ömer Okçu) çok desteğini gördü, onun tavsiyelerini dinledi. Hekimoğlu İsmail tavsiyeleriyle, Halit Ertuğrul’un gözünü ve gönlünü açtı. Yazılarının yayımlanmasına vesile oldu (Kamil Parın, Görüşme: 21 Ocak 2019).

Ertuğrul, İslami duyarlılık çerçevesinde sıklıkla olgunlaşan ve kendini bulan bireyi kitaplarında konu edinir (Yivli 2017: 351). Eserlerinde yaşanmış, hayatın içinden güncel konuları, gençlik problemlerini, hak, hukuk, adalet, ilahi aşk, iman, Kuran hakikatleri gibi manevi yönü ağır basan konulara temas eder.

Ertuğrul’un kitaplarını iki kategoriye ayırmak gerekir: Birincisi yaşanmış, ibretli hikâyelerdir. İkincisi ise eğitim ve kültür kitaplarıdır. Herkesin çok bildiği Kendini Arayan Adam, Düzceli Mehmet, Aysel gibi eserler birinci kategoriye girmektedir. Tamamen gerçek olaylardan müteşekkil bu eserler didaktik öğelerle süslenmiş, dini-felsefi yönü kuvvetlidir. Ailede ve Okulda Çocuk Eğitimi, Örnek Öğretmen, Öğrencinin Başarı Kılavuzu gibi kitaplar ise ikinci kategoriye dâhildir. Eğitimle ilgili olan bu kategorideki eserler öğrenci, öğretmen, anne baba ve toplumla ilgilidir. Ayrıca Ertuğrul eserlerini roman, hikâye vs. bir tür adla tanımlamaz. “Benim kitaplarım roman ve hikâye değil. Tamamen yaşanmış ve hayatın içinden alınmıştır.” der (Kamil Parın, Görüşme: 21 Ocak 2019).

Halit Ertuğrul velut bir yazardır. Birçok türde eserler verir. O, popüler eserleriyle tanınır. (Tekin 2010: 382) İlk eseri 1984 yılında Cihan Yayınları arasında çıkan Yıkılan Hayal’tır (Kamil Parın, Görüşme: 21 Ocak 2019).

1991 yılında yayımlanan Kendini Arayan Adam kitabıyla ciddi okur kitlesi yakalar. Anılan eserde 1979 senesinin sonbahar ayında Adana’ya gitmek için yola çıkan yazarın, Salih Gökkaya isimli biriyle tanışması ve “İnsan nedir?” sorusu üzerine açılan sohbetin onları getirdiği noktayı ele alır. Romancının bir üstkurmaca ile başlattığı olaylarda Salih ve anlatıcının kendi serüvenlerini izleriz aynı zamanda. (Yivli 2017: 351-352) Gözyaşı dökerek kaleme aldığı Kendini Arayan Adam gerçek hayattan alınmış çarpıcı ve sarsıcı bir hikâyedir. Ertuğrul’un bu eseri yirmi beş dile tercüme edilir. Halit Ertuğrul’un ikinci büyük eseri Düzceli Mehmet’tir. Burada kural tanımayan, sıra dışı genç birinin başından geçenler anlatılır. Aysel’de insan ilişkilerini, toplumsal bozulmayı sorgulayan eser intihar etmek üzere olan bir kızın imana sarılarak kurtuluşunu konu edinir. Canan’da ise birçok ibretli sahneler okuyucuyu karşılar.

Eruğrul’un çeşitli konulardaki yazıları Türk Edebiyatı, Düşünce, Yeni Asya ve Yeni Nesil, Türkiye, Diyanet Çocuk, Köprü, Sur gazete ve dergileri ile Hatay, Kırşehir ve Adıyaman’da çıkan yerel gazetelerde yayımlanır (Murat vd. 2010: 417).

Halit Ertuğrul sade, yalın ve anlaşılır üslubuyla herkese hitap edebilen bir tarzı vardır. Kısa cümlelerle sanattan ziyade algıda kolaylık gözetir. Bundan dolayı olacak ki eserleri çok ilgi görür. Kendini Arayan Adam 1000., Düzceli Mehmet 500., Aysel ise 400. baskıyı geçmiş durumdadır. Şu anda Nesil, Timaş ve Cağaloğlu yayınlarında olmak üzere toplam 72 kitabı yayımlanır. Bir de Meraklı Yusuf adında çocuk kitabı serisi yayınlanmaktadır.

Halit Ertuğrul ve eserleri çeşitli kurum ve kuruluşlar tarafından ödüle layık görülür. Açılan çeşitli yarışmalarda dört birincilik, birçok da ikincilik ve üçüncülük aldı. (Tural vd. 2003: 416) 1987'de Türk Hava Kurumu tarafından havacılıkla ilgili hikâye yarışmasında Türkiye ikincisi, 1993'te Yeni Asya Gazetesinin hikâye yarışmasında Türkiye ikincisi olur. 2002'de Kendini Arayan Adam isimli eserine İstanbul Özel Ufuklar Kurumu tarafından yılın romancısı ödülü verilir. 2012'de Düzceli Mehmet eserine atfen Elmalı Şair ve Yazarlar Kulübü tarafından yılın yazarı seçilir.