Madde Detay
Piraye Şengel
(d. 31 Ocak 1956 / ö. -)
Yazar, Senarist, Yapımcı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Anne ve babasının görevleri nedeniyle gittikleri Bayburt'ta 31 Ocak 1956'da doğmuştur. Köy enstitüsünde öğretmen olan ebeveynleri dolayısıyla seçici okumalar yaparak büyümüştür. Fatih Kız Lisesi'nden 1975'te mezun olduktan sonra 1976'da İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'ne devam etmiştir. 1977'de evlenmiş ve eğitimini yarıda bırakarak edebiyatla ilgilenmeye başlamıştır. Aynı yıllarda koşullardan dolayı Paşabahçe Şişe Cam'ın otomasyon servisinde çalışmaya başlamıştır. 1985'te Attila İlhan'la tanışmış ve iş hayatını bırakarak dergiciliğe başlamıştır. Babıâli'de devrinin önemli yazarlarından eğitim almıştır; Attila İlhan, Ülkü Tamer, Emre Kongar gibi isimler Piraye Şengel'in yazın hayatının şekillenmesinde etkili olmuştur. Editörlüğünü Attila İlhan'ın yaptığı Sanat Olayı dergisinde, İlhan'dan edindiği tecrübelerin, yazarın dergicilik yaşantısına büyük katkısı olmuştur. 1994 yılına kadar yazar bu dergilerde çalışmıştır. Aynı yıl ilk romanı yayımlanmıştır. Daha sonra Attila İlhan'ın yönlendirmesiyle televizyon hayatı başlamıştır,
TRT için yazdığı 'Prensesin Böylesi' isimli çocuk dizisinin senaryosunu yurt dışında ödül almıştır. TRT de yayınlanan 'Ondan Sonra' kültür programında ve 'Cumhuriyete Kanat Gerenler' belgeselinde metin yazarlığı yapmıştır. 1996-1998 arasında Nuran Devres'le özel kanallarda dizi yazarlığı yapmıştır. Biket İlhan"ın 2014 yılında yazarın anne ve babasının Köy Enstitüsü yıllarından esinlenerek çektiği sinema filmi' Yarım Kalan Mucize'nin projesi Piraye Şengel'e aittir, yazar aynı zamanda bu filmin senaryosunda çalışmıştır.
Yazmaya politik polisiye ile başlamıştır; polisiye kurguyu kullanarak yazdığı Gölgesiz Bir Kadın romanı seksenli yılların siyasi ortamını yansıtır. 1998'de yayımlanan öykü kitabı Masumiyeti Özlemiştim'de, ilk romanındaki masumiyet izleğini zenginleştirerek sürdürmüştür. 2003'te yayımlanan Pusulasız Yolcu romanında sokak çatışmaları, işkenceler ve askeri yönetimlere tanık olan bir kuşağı polisiye kurguyu kullanarak anlatmıştır. 2005'te yayımlanan "Hayat Tutulması" romanı yine polisiye kurguyla yazılmış, ülkenin içinde bulunduğu durumu ve dönemin toplumsal gerçeklerini yansıtan bir romandır. Yazar edebiyatını, geldiği siyasi kuşaktan bağımsız düşünemediği için politik içerikli romanlar yazmıştır fakat bu romanlarında kullandığı polisiye kurgu onu daha sonra salt polisiye yazmaya itmiştir. Polisiye, ilk kitaplarında bir araçken, daha sonra amaca dönüşmüştür.
Kaynakça
Üyepazarcı, Erol (2008). Kokmayınız Mister Sherlock Holmes Türkiye'de Polisiye Romanın 125 Yıllık Öyküsü (1881-2006). İstanbul: Oğlak Yayınları.
Ümit, Başak (2006). "Piraye Şengel, polisiye kurguya devam ediyor." Piraye Şengel ile Söyleşi. Cumhuriyet Kitap Eki: s.45
İpek Bozkaya (2013) Piraye Şengel ile kişisel görüşme, İstanbul
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: IPEK BOZKAYAYayın Tarihi: 02.02.2020Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 02.02.2020Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Gölgesiz Bir Kadın | Varlık Yayınları / İstanbul | 1994 | Roman |
Masumiyeti Özlemiştim | Papirüs Yayınevi / İstanbul | 1999 | Hikâye |
Pusulasız Yolcu | Epsilon Yayınevi / İstanbul | 2003 | Roman |
Hayat Tutulması | Altın Kitaplar / İstanbul | 2005 | Roman |
Ay Çöreği | Altın Kitaplar / İstanbul | 2006 | Roman |
Cenin ve Ceset | Altın Kitaplar / İstanbul | 2008 | Roman |
Acıbadem ve Sınırlarına Ksıa Gezintiler | Heyamola Yayınları / İstanbul | 2011 | Gezi Yazısı |
Miralay Çıkmazı | Labirent Yayınları / İstanbul | 2014 | Roman |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | HİLMİ BABA/KÜLHANÎ, Hilmi Külhani | d. 1891 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ZA’ÎFÎ, Muhammed | d. 1650 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Ülkü Ayvaz | d. 5 Mayıs 1955 - ö. 23 Nisan 2016 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | İSMAİL, İsmail Kaya | d. 25.05.1956 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Yavuz Özdem | d. 5 Ağustos 1956 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Hüseyin Haydar | d. 10 Ocak 1956 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Nilüfer Güngörmüş Erdem | d. 1962 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Ayten Kaya Görgün | d. 1973 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Nursel Uyar Dalkılıç | d. 1971 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Abbas Sayar | d. 21 Mart 1923 - ö. 12 Ağustos 1999 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Kaya Özdemir | d. 1931 - ö. 19 Ocak 2001 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Aslı Serin | d. 1977 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |