Madde Detay
Gurbangulı Berdimuhamedov
(d. 29 Haziran 1957 / ö. -)
Politikacı, Diş Hekimi, Akademisyen,
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Türkiye Dışı)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Türkmenistan’ın ikinci cumhurbaşkanı olan Gurbangulı Melikgulıyeviç Berdimuhammedov, Ahal vilayetinin Gökdepe civarındaki Babaarap köyünde dünyaya gelir. Babası Mälikgulı köydeki 13 numaralı ortaokulda öğretmenlik, İçişleri Bakanlığı’na bağlı birimlerde idarecilik, Türkmenistan Milli Bilim enstitüsünde de yöneticilik yapmıştır. 1964’te yedi yaşında Aşgabat’taki 43 numaralı ortaokula kaydolan Gurbangulı, 1974’te ortaöğrenimini tamamladıktan sonra aynı yıl Türkmen Devlet Eczacılık Fakültesi’ne kaydolur. 1979’da iyi derece ile lisans eğitimini tamamlar ve Aşgabat’taki 5 numaralı sağlık ocağında göreve başlar. 1980-1987 yılları arasında Aşgabat bölgesindeki sağlık birimlerinde diş hekimliği, hastane müdürlüğü, Eczacılar Birliği Başkanlığı gibi görevleri yapar. Mesleği ile ilgili çeşitli kurslara katılır. 1986’da İktisat yönetimi ve teftişi üzerine eğitim alır. 1987’de TDLI’nın eczacılık bölümüne asistan olur. 1990’da çok çocuk doğuran kadınların çocuklarındaki ağız hastalıklarının tedavisi konulu master tezini savunur ve 1991’de doktora adayı olur. Türkmenistan Sağlık Bakanlığı bünyesinde çocuk sağlığı ve eczacılık konularında çalışmalara katılır. Eczacılık Fakültesinin dekanlığını yapar. 1995’te çocukların diş sağlığı sorunlarında beslenmenin önemi üzerine hazırladığı doktora tezini başarıyla savunur. Doçent olur. 1995’te sağlık bakanlığı tarafından Eczacılık/İlaç Geliştirme ve Üretim ile ilgili kurumun müdürü olur. 1997’de Sağlık Bakanı görevine getirilir. Aynı zamanda S.A. Nıyazov Uluslar Arası Hekimlik Merkezinin müdür ve TDLI’nın rektörü olur. 2001’de Türkmenistan Bakanlar Kurulunun Başkanvekilliğine getirilir. 2007’de Türkmenistan Cumhurbaşkanı olarak seçilir.
Gurbangulı Berdimuhammedov, iktisat, sağlık, kültür ve medeniyet konularında “Garaşsızlıga Guvanmak, Vatanı, Halkı Söymek Bagtdır”, “Ösüşin Teze Belentliklerine Tarap”, “Türkmenistanda Saglıgı Gorayşı Ösdürmenin Ilmı Esasları”, Türkmensitan – Ruhubelentligin, Sagdınlıgın Yurdı”, “Ahalteke Bedevi – Bizim Buysanjımız ve Şöhratımız” , “Türkmenistanın Derman Ösümlikleri”, Canlı Rovayat”, “Barış Müziği, Dostluk Kardeşlik Müziği, “Türkmenistan Büyük ipek Yolu’nun Kalbi” gibi kitaplar ile üniversite öğrencileri için “Ikdısadıyeti Dolandırmagın Dövlet Kadalaşdırılışı” adlı ders kitabını kaleme almıştır. Ayrıca “Insan Kalbının Öçmecek Nurı”, “Medeniyet Halkın Kalbıdır”, “Bagtıyarlık Saglıkdan Başlanyar” adlı düşünce, mantık konulu kitaplar ile “Alem İçre At Gezer”, “Dövlet Guşı” gibi romanları yazmıştır.
Berdimuhammedov'un "Alem İçre At Gezer" ve "Devlet Guşı" adlı eserleri tür olarak biyografik romandır. Yazar, her iki eserinde de Türkmen tarihini ve kültürünü dedesi ve babasının hayat hikayeleri ile kurgulayarak anlatmıştır. Gurbangulı Berdimuhammedov, "Alem İçre At Gezer" adlı romanını, ömrünü öğretmenliğe adamış dedesi Berdimuhammet Annayev’in hayatından esinlenerek kaleme almıştır. Öğretmen ve ikinci dünya savaşında cephede savaşan bir gazi olan Berdimuhammet köy halkının büyük saygı duyduğu biridir. Romanda, onun hayat yolu gerçek olaylardan ve arşiv belgelerinden yararlanarak hikayeleştirilmiştir. Roman “Ozal akan yerden akarmış arık”, “Yagşı niyet − yarım dövlet”, “Okaň, adam boluň!”, “Ilkinci yol”, “Hakdan içen mugallım”, “Front yolları”, “Ikbala övrülen hünär”, “Beyik halıpa”, “Nuranalık” adlı bölümlerden oluşur. Devlet Guşı romanı ise bu eserin devamı niteliğinde olup Gurbangulı Berdimuhammedov’un babası Mälikgulı’nın ikinci dünya savaşına denk gelen çocukluk/gençlik dönemini kapsar. Eser mantıksal açıdan birbiriyle bağlatılı olan “Inam, Güyç”, “Inam, Söygi”, “Inam, Ganat” adlı üç bölümden oluşur. Çocukluk yılları 1941-1945 yıllarındaki 2. Dünya savaşına denk gelen Mälikgulı, babası savaşta vatanı için mücadele ederken, ailenin bütün yükünü üzerine almış ve köydeki insanlara da her zaman yardımcı olmuştur. Romanda, ikinci dünya savaşı sırasında cephe gerisindeki halkın zorlu mücadelesi, vatanseverliği, birlik ve beraberlik içinde sıkıntıların üstesinden gelmeleri gibi konular yazar tarafından başarıyla işlenmiştir. Romanın başkahramanı olan Mälikgulı’nın şahsiyetinde Türkmen gençlerinin bu zor yıllarda cephe gerisinde ne kadar büyük işler başardıkları işlenir. Mälikgulı, çalışkan, gayretli, ilim öğrenmek isyeten, yardımsever, Türkmen kültürünü ve folklorunu iyi bilen bir gençtir. Okumaya çok meraklıdır. Köyde öğretmenlik yapan babasının Türkmen tarihi ve kültürü ile ilgili kitaplarını çocukluğundan itibaren büyük bir merakla okur. Çocukluğundan itibaren şiirler yazar. Onun yazdığı şiirler sadece kendi köyünde değil kolhozdaki herkes tarafından çok beğenilir. Cephe gerisindeki insanları çalışmaya, birlik içerisinde olmaya davet ettiği şiirleri ölge gazetelerinde yayınlanır.
Kaynakça
Türkmenistan Prezidenti Gurbangulı Melikgulıyeviç Berdimuhammedov Gısgaça Tercimehal (2007). Asgabat, Türkmen Devlet Neşiryat Gullugı.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SONER SAĞLAMYayın Tarihi: 29.03.2019Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Yayın Tarihi: 29.03.2019Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Devlet Guşı | - / Aşgabat | - | Roman |
Alem İçre At Gezer | - / Aşgabat | - | Roman |
Türkmenistan-Büyük İpek Yolu’nun Kalbi | Türkmenistan Devlet Neşiryat Gullugı / Aşgabat | 2018 | İnceleme |
Barış Müziği, Dostluk Kardeşlik Müziği | Türkmen Devlet Neşiryat Gullugı / Aşgabat | 2017 | İnceleme |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Nurmırat Sarıhanov | d. 1906 - ö. 04.05.1944 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Berdinazar Hudaynazarov | d. 15 Nisan 1927 - ö. 14 Kasım 2001 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Berdi Kerbabayev | d. 15 Mart 1894 - ö. 1974 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | MUSTAFA ÇANKAYA | d. 10.02.1957 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | MURATSIZ MERT, Hüseyin Mert | d. 1957 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Çınar Arıkan | d. 14 Kasım 1957 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Hakan Ergül | d. 1972 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Tuğrul Tanyol | d. 14 Ocak 1953 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | B. Nihan Eren | d. 1981 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Vagif Sultanlı | d. 26 Mart 1958 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Rkail Zeydulla | d. 23 Ocak 1962 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Fikri Şişko | d. 1949 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |