Gürsel Korat

Kemal Safa Güntekin
(d. 07 Temmuz 1960 / ö. -)
Hikâyeci, romancı, öğretim görevlisi
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kayseri’de üç kardeşin en küçüğü olarak dünyaya geldi, erken çocukluk dönemini bu şehirde geçirdi. Korat babasının okuma arzusundan çok etkilendi. Okul yıllarında Yaşar Kemal, Aziz Nesin, Orhan Kemal, Sabahattin Ali, Heinrich Böll ve Franz Kafka gibi yazarları okudu. 1977 yılında Hacı Bektaş Lisesi'nden mezun oldu. 1978 yılında Kayseri Öğretmen Enstitüsü’ne kayıt oldu, mezun olunca Ankara Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nden kabul aldı. Ancak 1980’de aldığı hapis cezası nedeniyle üniversite eğitimine devam edemedi. 1981’de tüm suçlamalardan aklandı ve üniversite sınavına tekrar girdi, 1985'te mezun oldu. İlk yazısı 1984’te Yarın dergisinde yayımlandı. Mayıs, Edebiyat Dostları, Edebiyat ve Eleştiri dergilerinde yazılar yayımladı, çeşitli üniversitelerde dersler verdi. Yazarın romanlarından Unutkan Ayna, 2017 yılında Orhan Kemal Roman Armağanı'na layık görüldü. Gürsel Korat Ankara’da yaşamaktadır.

Gürsel Korat, öykü, senaryo, oyun ve roman gibi farklı türlerde yapıtlar vermiştir. Anadolu Ortaçağı'na duyduğu ilgi ile döneminin diğer yazarlarından ayrılmaktadır. Farklı dinlere ve milletlere mensup kişileri barındıran romanlarında Korat tüm insanlık için ortak olan kin, kıskançlık, zalimlik gibi olumsuz unsurları ve bunlar dönüştürme potansiyeline sahip olan, aşk, arkadaşlık, dayanışma gibi olumlu unsurları karşılaştırmalı bir bakışla ele alır. Korat'ın basılan ilk kitabı Zaman Yeli (1994) idi. 1254'te geçen roman Kapadokya'nın Moğol istilası altındaki elli yılını anlatır. Korat'ın edebi çizgisinin ilk işaretlerini taşıyan bu romanda, yazarın zaman kavramına ve varoluşçu temalara duyduğu ilgi açıkça görülmektedir. 1996’da yazarın Çizgili Sarı Defter adlı öykü kitabı, bir sene sonra da Sokakların Ölümü (1997) adlı monografisi yayımlandı. Çizgili Sarı Defter'de de farklı temalar üzerinden aslında zaman unsuru tartışılır: Korat, Kayseri'nin dönüşümü, evli bir kadının genç bir adamla yaşadığı aşk vs. gibi çeşitli konulara eğilen öykülerde zamanın dönüştürücü gücünü sorgular. Sokakların Ölümü, benzer bir çerçevede Kayseri'nin dönüşümünü ele almaktadır.

1998’de Korat, 1980 askeri darbesinin ertesinde, bir öğrenci olarak tecrübe ettiği hapishane koşullarını anlatan Ay Şarkısı romanını yayımlar. Yazar, bu romanda, Mamak cezaevindeki devrimci geçlerin yıllar sonra bu mücadelenin uzağına düşecek şekilde değişmelerini konu edinir. Yazarın 1999 yılında yayımladığı Güvercine Ağıt, 1294'te Moğol istilası altındaki Anadolu'da geçmektedir. Korat, İlhanlılar, Ermeniler, Venedikli tüccarlar ve Bektaşi dervişlerinin bir arada olduğu kozmopolit Anadolu'yu başarıyla yansıtır. Korat, 2003’te Taş Kapıdan Taçkapıya: Kapadokya başlıklı, fotoğraflar ve çizimler de içeren Kapadokya monografisini yayımladı. Aynı yıl, edebiyat kamusu, yayıncılık sektörü, çoksatan kitaplar gibi konular üzerine olan yazılarını topladığı Kristal Bahçe başlıklı kitabını yayımladı.

Yazar, 2004’te gölge temalı yedi hikayesinin birleşimi olan Gölgenin Canı adlı kitabını yayımladı. 2006’da “Başkalaşım” adlı kısa hikayesi Almanca'ya çevrildi ve Liebe, Lügen und Gespenster (Love, Lies and Ghosts) derlemesinde yayımlandı. Korat, Kapadokya’ya odaklanmaya Kalenderiye (2008) adlı romanı ile devam etti. Roman 1324'te başlar ve 1527'deki Kızılbaş isyanlarına uzanır. Aynı yıl, Basın Dili (2008) kitabı ve yazılarının bir derlemesi olan Dil, Edebiyat ve İletişim adlı kitabı yayımlandı.

2009’da Kalenderiye prestijli bir ödül olan Dame de Sion Edebiyat Ödülü'nü aldı. 2009 yılında Kemal Sefa Güntekin lakabıyla Levent Cantek ile birlikte Kadın Düşkünü adlı romanı, 2010 yılında da yine aynı takma isim ve Levent Cantek ile birlikte Rita isimli romanı yayımladılar. 1950'lerde Demokrat Parti zamanlarında geçen Kadın Düşkünü, Anadolu'nun gündelik hallerini kadın-erkek ilişkilerine odaklanarak mercek altına alır. Rita da, benzer bir çerçevede Anadolu burjuvazisini eleştirir; roman, Kayseri'ye yerleşen ve tüm ahalinin dikkatini üzerinde toplayan bir kadın hakkındadır.

Korat, Rüya Körü (2010) kitabıyla tekrar Anadolu Ortaçağı'na döndü. 11. yy'da İstanbul'da geçen roman, güç ve hakimiyetin yitimine duyulan korkuyu işler. Korat kızı küçükken ona kendi yazdığı ve anlattığı hikayeleri Pofkuyruk (2013) isimli bir kitapta topladı. Yazar, 2014 yılında Yine Doğdu Tanyıldızı ve 2016 yılında ise Unutkan Ayna adlı romanlarını yayımladı. Yine Doğdu Tanyıldızı, Mevlana ve Şems hikayesinin bir uyarlamasıdır. Roman Niğde'de geçer; yazar, lirik bir dille bu hikayeyi dönüştürür ve kıskançlık temasını başarıyla ele alır. Unutkan Ayna, 12 Haziran 1915 ile 22 Haziran 1915 tarihleri arasındaki on günü işler; roman Nevşehir'de geçmektedir. Korat, bu romanında, Osmanlı Ermenilerinin tehcir edilmelerine ilişkin kararın Nevşehir'de uygulanışını ele alır. Korat, 2017’de Kunday: Gölgeler Çağı adlı bir çocuk kitabı daha yayımladı. Aynı yıl, yazarın, Çizgili Sarı Defter ve Gölgenin Canı kitapları, Dalgın Dağlar adı altında birlikte yeniden basıldı.

Kaynakça

Gürsel Korat, DLB: Dictionary of Literary Biography 379, Gale, 2017: 194-204.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİMEN GÜNAY ERKOL
Yayın Tarihi: 27.07.2019
Güncelleme Tarihi: 02.03.2022

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Zaman Yeliİletişim / İstanbul1994Roman
Çizgili Sarı Defterİletişim / İstanbul1996Hikâye
Sokakların Ölümüİletişim / İstanbul1997İnceleme
Ay Şarkısıİletişim / İstanbul1998Roman
Güvercine Ağıtİletişim / İstanbul1999Roman
Kristal Bahçeİletişim / İstanbul2003İnceleme
Taş Kapıdan Taçkapıya: Kapadokyaİletişim / İstanbul2003İnceleme
Gölgenin Canıİletişim / İstanbul2004Hikâye
Kalenderiyeİletişim / İstanbul2008Roman
Basın Diliİletişim / İstanbul2008İnceleme
Kadın Düşkünüİletişim / İstanbul2009Roman
Ritaİletişim / İstanbul2010Roman
Rüya Körüİletişim / İstanbul2010Roman
PofkuyrukYKY / İstanbul2013Çocuk kitabı
Yine Doğdu TanyıldızıYKY / İstanbul2014Roman
Unutkan AynaYKY / İstanbul2016Roman
Bir Ayı Ne İster?YKY / İstanbul2016Diğer
Kunday: Gölgeler ÇağıYKY / İstanbul2017Diğer
Yün Sultan ve Yedi İbişYapı Kredi / İstanbul2019Çocuk kitabı
Gözlüklü KargaYapı Kredi / İstanbul2021Çocuk kitabı
Uyku ÜlkesiEverest / İstanbul2022Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HAYRETd. ? - ö. 19. yy.Doğum YeriGörüntüle
2İLBENDİd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ALİd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Çiğdem Sezerd. 06 Ağustos 1960 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Bekir Sıtkı Turhand. 1960 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6CENGİZ, Cengiz Biriyad. 1960 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Muazzez Tahsin Berkandd. 1899 - ö. 4 Ekim 1984MeslekGörüntüle
8Mehmet Cevat Yıldırımd. 01 Ocak 1979 - ö. ?MeslekGörüntüle
9ERSİN ÜNALd. 1973 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Uğur Yüceld. 26 Mayıs 1957 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Emine Sevgi Özdamard. 10 Ağustos 1946 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Rauf Mutluayd. 1925 - ö. 14 Mayıs 1995Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Kemal Şakir Yakard. 1906 - ö. 1986Madde AdıGörüntüle
14KEMÂLÎ, Hâcı Kemâl, Eğridirli Hâcı Kemâld. ? - ö. 1514-15’ten sonra ?Madde AdıGörüntüle
15KEMÂL HALVETÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle