Madde Detay
HACI/HACIM/GARİP HACI, Hacı Karakılçık
(d. 26.07.1948 / ö. -)
çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Hacı Karakılçık, 26 Temmuz 1948 tarihinde Adana'da dünyaya gelmiştir. Adana'nın Feke ilçesinin Tokmanaklı köyü nüfusuna kayıtlıdır.Yörede "Karaahmetoğulları" lakabıyla bilinen bir aileye mensuptur. Âşığın dedesi Kel Molla'nın da âşık olduğu ve Keloğlan mahlası ile şiirler yazdığı ifade edilmektedir (Alptekin 1993: 4). Âşık, doğduğu ve çocukluğunu geçirdiği Tokmanaklı köyünde ilkokul olmadığı için okula gidememiş, okuma yazmayı ağabeyinden öğrenmiştir. Âşık, sonrasında Kozan ilçesine bağlı Akçalıuşağı köyünde iki yıl okuyarak ilkokul diploması almış, çok arzu etmiş olsa da orta ve lise tahsilini imkansızlıklar nedeniyle yapamamıştır (Alptekin 1993: 9). Karakılçık, geçimini çiftçilikle ve saz çalıp çeşitli etkinliklere katılarak sağlamaktadır. 1967 yılında ilk, 1977 yılında ise ikinci evliliğini yapmıştır. Bu evliliklerin ilkinden 4, ikincisinden 4 olmak üzere toplam sekiz çocuğu vardır. Âşık, 1968 yılında Karabük'te başladığı vatani görevini 1970 yılında Düzce'de tamamlamıştır. Vatani görevini yaptığı bu yerleri yazdığı iki dörtlükte şu şekilde dile getirir: "Ayrılık günleri geldi yaklaştı/ İçime bir sızı düştü Karabük/ İkinci tabura elveda olsun/ Dört ayımız burda geçti Karabük; Elde tüfek belde kasaturalar/ Artık bize yabancı oldu buralar/ Ne diyara çıkar derken kuralar/ Gitti de Bolu'ya düştü Karabük" (Alptekin 1993: 10). Âşık, şu an yaşamını Adana ilinin Kozan ilçesinde sürdürmektedir (Arı 2009: 526).
Hacı Karakılçık, kendisi gibi âşık olan ve yörede Keloğlan lakabıyla tanınan dedesinin etkisiyle Karacaoğlan şiirleri söylemeye başlamış ve bu konuda ilk önemli desteği Akçalıuşağı köyündeki ilkokul öğretmeninden almıştır. Âşık, bade içmemiş ve rüya görmemiştir. İyi derecede saz çalabilmektedir, şiirlerinin bir kısmını saz ile icra ederek kasetlere okumuştur. Usta-çırak ilişkisi içerisinde yetişmemiş, sazlı-sözlü ortamlara girerek kendini yetiştirmiş ve geleneği öğrenmiştir. Günümüzde, Çukurova bölgesinde geleneği icra eden önemli âşıklardan birisidir. Şiirlerinde mahlas olarak adını tapşırmakta ya da "Garip Hacı" mahlasını kullanmaktadır (Arı 2009: 526).
Âşığın elimizde 100 civarında şiiri vardır. Bu şiirlerde genellikle 11'li ölçü kullandığı görülmektedir. Şiirlerinde sıklıkla redif kullanmakta ve "r,l,z,s"sesleriyle yarım kafiye yapmaktadır: "Bu tabiat orman ile süslenir/ Dallarına kuşlar konar seslenir/ Çiçeğinden arıları beslenir/ Tarla edip tahıl ekme ormana." Şiirlerini koşma nazım biçimiyle söylemiş ve söz konusu şiirlerinde çoğunlukla doğrudan anlatım, hikaye yoluyla anlatım, nasihat ve hitap yoluyla anlatım tekniklerini tercih etmiştir (Arı 2009: 528). Âşığın şiirlerine bakıldığında çoğunluğunun koşma tarzında güzelleme, taşlama ve nasihat türünde olduğu dikkati çeker. Şiirlerinde aşk, ayrılık, özlem, vatan sevgisi, ölüm gibi temaları daha yoğun bir şekilde işlediği dikkati çekmektedir (Alptekin 1993: 558).
Kaynakça
Alptekin, Ali Berat (1993). Âşık Hacı Karakılçık. Antakya: Kültür Ofset Basımevi.
Arı, Bülent (2009). Adana'da Geçmişten Bugüne Âşıklık Geleneği (Karacaoğlan-1966). Adana: Altınkoza Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. BÜLENT ARIYayın Tarihi: 02.01.2019Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 02.01.2019Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Recep Bilginer | d. 15 Mayıs 1922 - ö. 17 Haziran 2005 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | HAMİT HAKKI TANDOĞAN | d. 1894 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Çetin Yiğenoğlu | d. 20 Aralık 1948 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Recep Bilginer | d. 15 Mayıs 1922 - ö. 17 Haziran 2005 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | HAMİT HAKKI TANDOĞAN | d. 1894 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Çetin Yiğenoğlu | d. 20 Aralık 1948 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Recep Bilginer | d. 15 Mayıs 1922 - ö. 17 Haziran 2005 | Meslek | Görüntüle |
8 | HAMİT HAKKI TANDOĞAN | d. 1894 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Çetin Yiğenoğlu | d. 20 Aralık 1948 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Recep Bilginer | d. 15 Mayıs 1922 - ö. 17 Haziran 2005 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | HAMİT HAKKI TANDOĞAN | d. 1894 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Çetin Yiğenoğlu | d. 20 Aralık 1948 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Recep Bilginer | d. 15 Mayıs 1922 - ö. 17 Haziran 2005 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | HAMİT HAKKI TANDOĞAN | d. 1894 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Çetin Yiğenoğlu | d. 20 Aralık 1948 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |