HÂFIZ-I KONEVÎ

(d. ?/? - ö. 950/1543)
Mevlevî şair
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Konya doğumlu, Mevlevî bir şairdir. Hâfız mahlaslı diğer şairlerden ayırmak için tezkire müellifleri Hâfız-ı Konevî olarak tanıtır. Mesnevîhandır. İyi derecede Arapça ve Farsça bilen Hâfız, sesinin güzelliği ve hafızasının gücüyle tanındı. Bilgili bir insandır, ancak şiirleri zamanında çok beğenilmemiştir. 950/1543 civarında vefat etmiştir. Kardeşi Mutî’î de şairdir. 

Kaynakça

[Ergun], Sadeddin Nüzhet-[Uğur], Mehmed Ferîd (1926). Konya Vilâyeti Halkiyyât ve Harsiyyâtı. Konya: Vilayet Matb. 20-21.

Canım, Rıdvan (hzl.)(2000). Latîfî. Tezkiretü'ş-Şuara ve Tabsıratü'n-Nüzemâ. Ankara: AKM Yay. 220-221. 

Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrâr Dede. Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 125-126.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I. Ankara: Bizim Büro Yay. 175.

Kutluk, İbrahim (hzl.) (1978). Kınalızâde Hasan Çelebi. Tezkiretü'ş-Şu'ara. C. 1. Ankara: TTK Yay. 278.

Solmaz, Süleyman (hzl.)(2005). Ahdî ve Gülşen-i Şu’arâsı (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 268.

Şemsettin Sâmi (1996). Kâmûsü'l-Alam C. III. İstanbul: Kaşgar Neşriyat. 1914.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. EMİNE YENİTERZİ
Yayın Tarihi: 10.06.2014
Güncelleme Tarihi: 03.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

‘Iyd-i vaslına nigâruñ beni kurbân eyleñ

Ben gedâyı ‘adem iklîmine sultân eyleñ

Gam-ı hecriyle ölürsem serümüñ kâsesini

Ser-i kûyında sifâl-i seg-i cânân eyleñ

Üstühânumla konaklañ eşigi seglerini

O bahâneyle beni kûyına mihmân eyleñ

Gözlerümden akıdup kanlu ciger-pârelerüm

Tag u sahrâyı tolu lâle-i rümmân eyleñ 

‘Aşkınuñ gencine vîrâne imiş cây-ı karâr

Ey gam u derd dil-i Hâfızı vîrân eyleñ

(Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrâr Dede. Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 125-126.)

Kıt’a

Gerekmez bana fazl u ma’rifet hîç

Zamâne düşmen-i ehl-i hünerdür

Ko kesb-i fazlı sa’y it câhil ol var

Bu devr içinde câhil mu’teberdür

Hüner da’vâsın itme ey tehî-dest

Hüner elde bu demde sîm ü zerdür

Hüner kizb ile şirret oldı şimdi

Anı her kim bilür sâhib-hünerdür

Gözün aç kim cihânun hayrı gitdi

O demdür kim zamâne şûr u şerdür 

(Canım, Rıdvan (hzl.)(2000). Latîfî. Tezkiretü'ş-Şuara ve Tabsıratü'n-Nüzemâ. Ankara: AKM Yay. 221; [Ergun], Sadeddin Nüzhet-[Uğur], Mehmed Ferîd (1926). Konya Vilâyeti Halkiyyât ve Harsiyyâtı. Konya: Vilayet Matb. 20-21)

 

Beyitler

Gam-ı zülfüñle hâk olsam biter üstümde sünbüller

Ruhuñ şevkiyle cân virsem tolar kabrüm kızıl güller


Ola kim bir bahâneyle irem bâğına dil-dâruñ

Kesik başum sifâlinde diküñ bitsün karanfüller 

 

El virse baña devrân bir hoş zamâne olsa

Iyd olsa dest-i yâri öpsem bahâne olsa 

(Solmaz, Süleyman (hzl.)(2005). Ahdî ve Gülşen-i Şu’arâsı (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 268)

Zülf-i miskîn kim sabâdan çın seher kalkar kopar

Her taraf cân illerinde fitneler kalkar kopar 

(Kutluk, İbrahim (hzl.)(1978). Kınalızâde Hasan Çelebi. Tezkiretü'ş-Şu'ara. C. 1. Ankara: TTK Yay. 278.; Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrâr Dede. Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 125)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SEYYİDd. 1839-1840 - ö. 1910Doğum YeriGörüntüle
2Dânişî, Şa‘bân bin Mustafad. ö. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3RECEB, Dervîş Tarîkatîd. ? - ö. 1688-89Doğum YeriGörüntüle
4PERVÂNE, Derviş Pervâned. ? - ö. 1543Ölüm YılıGörüntüle
5ZÂFÎ MEHMEDd. ? - ö. 1543Ölüm YılıGörüntüle
6ALÂADDÎN ALÎ ÇELEBİd. ? - ö. 1543-44Ölüm YılıGörüntüle
7PENÂHÎ, Mustafad. ? - ö. 1563MeslekGörüntüle
8EFLÂKÎ, Eflâkî Dede, Eflâkî Ahmed Ârifî, Ârifîd. ? - ö. 1359-60MeslekGörüntüle
9İBRÂHİM, Hayâlî-zâde İbrâhim Deded. ? - ö. 1613MeslekGörüntüle
10SEMÂÎ, Sultan Divanîd. 1448 - ö. 1530Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11BÎKESÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12GINÂYÎ, Abdülganî Efendid. ? - ö. 1604Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ALÎ, Kul Alî, Kul Galid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14NÂCİYE HANIM, Nuhkuyulud. ? - ö. 1896 ds.Madde AdıGörüntüle
15REŞÎD, Hoca Sadeddin-zâde Mehmed Reşîd Efendid. 1654 - ö. 1687Madde AdıGörüntüle