Madde Detay
HÂFIZ-I KONEVÎ
(d. ?/? - ö. 950/1543)
Mevlevî şair
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Konya doğumlu, Mevlevî bir şairdir. Hâfız mahlaslı diğer şairlerden ayırmak için tezkire müellifleri Hâfız-ı Konevî olarak tanıtır. Mesnevîhandır. İyi derecede Arapça ve Farsça bilen Hâfız, sesinin güzelliği ve hafızasının gücüyle tanındı. Bilgili bir insandır, ancak şiirleri zamanında çok beğenilmemiştir. 950/1543 civarında vefat etmiştir. Kardeşi Mutî’î de şairdir.
Kaynakça
[Ergun], Sadeddin Nüzhet-[Uğur], Mehmed Ferîd (1926). Konya Vilâyeti Halkiyyât ve Harsiyyâtı. Konya: Vilayet Matb. 20-21.
Canım, Rıdvan (hzl.)(2000). Latîfî. Tezkiretü'ş-Şuara ve Tabsıratü'n-Nüzemâ. Ankara: AKM Yay. 220-221.
Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrâr Dede. Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 125-126.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I. Ankara: Bizim Büro Yay. 175.
Kutluk, İbrahim (hzl.) (1978). Kınalızâde Hasan Çelebi. Tezkiretü'ş-Şu'ara. C. 1. Ankara: TTK Yay. 278.
Solmaz, Süleyman (hzl.)(2005). Ahdî ve Gülşen-i Şu’arâsı (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 268.
Şemsettin Sâmi (1996). Kâmûsü'l-Alam C. III. İstanbul: Kaşgar Neşriyat. 1914.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. EMİNE YENİTERZİYayın Tarihi: 10.06.2014Güncelleme Tarihi: 03.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
‘Iyd-i vaslına nigâruñ beni kurbân eyleñ
Ben gedâyı ‘adem iklîmine sultân eyleñ
Gam-ı hecriyle ölürsem serümüñ kâsesini
Ser-i kûyında sifâl-i seg-i cânân eyleñ
Üstühânumla konaklañ eşigi seglerini
O bahâneyle beni kûyına mihmân eyleñ
Gözlerümden akıdup kanlu ciger-pârelerüm
Tag u sahrâyı tolu lâle-i rümmân eyleñ
‘Aşkınuñ gencine vîrâne imiş cây-ı karâr
Ey gam u derd dil-i Hâfızı vîrân eyleñ
(Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrâr Dede. Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 125-126.)
Kıt’a
Gerekmez bana fazl u ma’rifet hîç
Zamâne düşmen-i ehl-i hünerdür
Ko kesb-i fazlı sa’y it câhil ol var
Bu devr içinde câhil mu’teberdür
Hüner da’vâsın itme ey tehî-dest
Hüner elde bu demde sîm ü zerdür
Hüner kizb ile şirret oldı şimdi
Anı her kim bilür sâhib-hünerdür
Gözün aç kim cihânun hayrı gitdi
O demdür kim zamâne şûr u şerdür
(Canım, Rıdvan (hzl.)(2000). Latîfî. Tezkiretü'ş-Şuara ve Tabsıratü'n-Nüzemâ. Ankara: AKM Yay. 221; [Ergun], Sadeddin Nüzhet-[Uğur], Mehmed Ferîd (1926). Konya Vilâyeti Halkiyyât ve Harsiyyâtı. Konya: Vilayet Matb. 20-21)
Beyitler
Gam-ı zülfüñle hâk olsam biter üstümde sünbüller
Ruhuñ şevkiyle cân virsem tolar kabrüm kızıl güller
Ola kim bir bahâneyle irem bâğına dil-dâruñ
Kesik başum sifâlinde diküñ bitsün karanfüller
El virse baña devrân bir hoş zamâne olsa
Iyd olsa dest-i yâri öpsem bahâne olsa
(Solmaz, Süleyman (hzl.)(2005). Ahdî ve Gülşen-i Şu’arâsı (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 268)
Zülf-i miskîn kim sabâdan çın seher kalkar kopar
Her taraf cân illerinde fitneler kalkar kopar
(Kutluk, İbrahim (hzl.)(1978). Kınalızâde Hasan Çelebi. Tezkiretü'ş-Şu'ara. C. 1. Ankara: TTK Yay. 278.; Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrâr Dede. Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 125)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 10.06.2014Güncelleme Tarihi: 03.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
‘Iyd-i vaslına nigâruñ beni kurbân eyleñ
Ben gedâyı ‘adem iklîmine sultân eyleñ
Gam-ı hecriyle ölürsem serümüñ kâsesini
Ser-i kûyında sifâl-i seg-i cânân eyleñ
Üstühânumla konaklañ eşigi seglerini
O bahâneyle beni kûyına mihmân eyleñ
Gözlerümden akıdup kanlu ciger-pârelerüm
Tag u sahrâyı tolu lâle-i rümmân eyleñ
‘Aşkınuñ gencine vîrâne imiş cây-ı karâr
Ey gam u derd dil-i Hâfızı vîrân eyleñ
(Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrâr Dede. Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 125-126.)
Kıt’a
Gerekmez bana fazl u ma’rifet hîç
Zamâne düşmen-i ehl-i hünerdür
Ko kesb-i fazlı sa’y it câhil ol var
Bu devr içinde câhil mu’teberdür
Hüner da’vâsın itme ey tehî-dest
Hüner elde bu demde sîm ü zerdür
Hüner kizb ile şirret oldı şimdi
Anı her kim bilür sâhib-hünerdür
Gözün aç kim cihânun hayrı gitdi
O demdür kim zamâne şûr u şerdür
(Canım, Rıdvan (hzl.)(2000). Latîfî. Tezkiretü'ş-Şuara ve Tabsıratü'n-Nüzemâ. Ankara: AKM Yay. 221; [Ergun], Sadeddin Nüzhet-[Uğur], Mehmed Ferîd (1926). Konya Vilâyeti Halkiyyât ve Harsiyyâtı. Konya: Vilayet Matb. 20-21)
Beyitler
Gam-ı zülfüñle hâk olsam biter üstümde sünbüller
Ruhuñ şevkiyle cân virsem tolar kabrüm kızıl güller
Ola kim bir bahâneyle irem bâğına dil-dâruñ
Kesik başum sifâlinde diküñ bitsün karanfüller
El virse baña devrân bir hoş zamâne olsa
Iyd olsa dest-i yâri öpsem bahâne olsa
(Solmaz, Süleyman (hzl.)(2005). Ahdî ve Gülşen-i Şu’arâsı (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 268)
Zülf-i miskîn kim sabâdan çın seher kalkar kopar
Her taraf cân illerinde fitneler kalkar kopar
(Kutluk, İbrahim (hzl.)(1978). Kınalızâde Hasan Çelebi. Tezkiretü'ş-Şu'ara. C. 1. Ankara: TTK Yay. 278.; Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrâr Dede. Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 125)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 03.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
‘Iyd-i vaslına nigâruñ beni kurbân eyleñ
Ben gedâyı ‘adem iklîmine sultân eyleñ
Gam-ı hecriyle ölürsem serümüñ kâsesini
Ser-i kûyında sifâl-i seg-i cânân eyleñ
Üstühânumla konaklañ eşigi seglerini
O bahâneyle beni kûyına mihmân eyleñ
Gözlerümden akıdup kanlu ciger-pârelerüm
Tag u sahrâyı tolu lâle-i rümmân eyleñ
‘Aşkınuñ gencine vîrâne imiş cây-ı karâr
Ey gam u derd dil-i Hâfızı vîrân eyleñ
(Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrâr Dede. Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 125-126.)
Kıt’a
Gerekmez bana fazl u ma’rifet hîç
Zamâne düşmen-i ehl-i hünerdür
Ko kesb-i fazlı sa’y it câhil ol var
Bu devr içinde câhil mu’teberdür
Hüner da’vâsın itme ey tehî-dest
Hüner elde bu demde sîm ü zerdür
Hüner kizb ile şirret oldı şimdi
Anı her kim bilür sâhib-hünerdür
Gözün aç kim cihânun hayrı gitdi
O demdür kim zamâne şûr u şerdür
(Canım, Rıdvan (hzl.)(2000). Latîfî. Tezkiretü'ş-Şuara ve Tabsıratü'n-Nüzemâ. Ankara: AKM Yay. 221; [Ergun], Sadeddin Nüzhet-[Uğur], Mehmed Ferîd (1926). Konya Vilâyeti Halkiyyât ve Harsiyyâtı. Konya: Vilayet Matb. 20-21)
Beyitler
Gam-ı zülfüñle hâk olsam biter üstümde sünbüller
Ruhuñ şevkiyle cân virsem tolar kabrüm kızıl güller
Ola kim bir bahâneyle irem bâğına dil-dâruñ
Kesik başum sifâlinde diküñ bitsün karanfüller
El virse baña devrân bir hoş zamâne olsa
Iyd olsa dest-i yâri öpsem bahâne olsa
(Solmaz, Süleyman (hzl.)(2005). Ahdî ve Gülşen-i Şu’arâsı (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 268)
Zülf-i miskîn kim sabâdan çın seher kalkar kopar
Her taraf cân illerinde fitneler kalkar kopar
(Kutluk, İbrahim (hzl.)(1978). Kınalızâde Hasan Çelebi. Tezkiretü'ş-Şu'ara. C. 1. Ankara: TTK Yay. 278.; Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrâr Dede. Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 125)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
‘Iyd-i vaslına nigâruñ beni kurbân eyleñ
Ben gedâyı ‘adem iklîmine sultân eyleñ
Gam-ı hecriyle ölürsem serümüñ kâsesini
Ser-i kûyında sifâl-i seg-i cânân eyleñ
Üstühânumla konaklañ eşigi seglerini
O bahâneyle beni kûyına mihmân eyleñ
Gözlerümden akıdup kanlu ciger-pârelerüm
Tag u sahrâyı tolu lâle-i rümmân eyleñ
‘Aşkınuñ gencine vîrâne imiş cây-ı karâr
Ey gam u derd dil-i Hâfızı vîrân eyleñ
(Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrâr Dede. Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 125-126.)
Kıt’a
Gerekmez bana fazl u ma’rifet hîç
Zamâne düşmen-i ehl-i hünerdür
Ko kesb-i fazlı sa’y it câhil ol var
Bu devr içinde câhil mu’teberdür
Hüner da’vâsın itme ey tehî-dest
Hüner elde bu demde sîm ü zerdür
Hüner kizb ile şirret oldı şimdi
Anı her kim bilür sâhib-hünerdür
Gözün aç kim cihânun hayrı gitdi
O demdür kim zamâne şûr u şerdür
(Canım, Rıdvan (hzl.)(2000). Latîfî. Tezkiretü'ş-Şuara ve Tabsıratü'n-Nüzemâ. Ankara: AKM Yay. 221; [Ergun], Sadeddin Nüzhet-[Uğur], Mehmed Ferîd (1926). Konya Vilâyeti Halkiyyât ve Harsiyyâtı. Konya: Vilayet Matb. 20-21)
Beyitler
Gam-ı zülfüñle hâk olsam biter üstümde sünbüller
Ruhuñ şevkiyle cân virsem tolar kabrüm kızıl güller
Ola kim bir bahâneyle irem bâğına dil-dâruñ
Kesik başum sifâlinde diküñ bitsün karanfüller
El virse baña devrân bir hoş zamâne olsa
Iyd olsa dest-i yâri öpsem bahâne olsa
(Solmaz, Süleyman (hzl.)(2005). Ahdî ve Gülşen-i Şu’arâsı (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 268)
Zülf-i miskîn kim sabâdan çın seher kalkar kopar
Her taraf cân illerinde fitneler kalkar kopar
(Kutluk, İbrahim (hzl.)(1978). Kınalızâde Hasan Çelebi. Tezkiretü'ş-Şu'ara. C. 1. Ankara: TTK Yay. 278.; Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrâr Dede. Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 125)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | HİKMETÎ, Diğilli Mehmet Ağa | d. 1820/1836? - ö. 1899/1911? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SALİHA ABLA | d. ? - ö. 1917/1918 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HİLMÎ, Mustafa, Bostan-ı Evvel Çelebi | d. 1553 - ö. 1630 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | CEMÎLÎ | d. 1465-66 - ö. 1543-44 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
5 | FAKRÎ, Ahmed Dede | d. ? - ö. 1543-1544 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
6 | MİHAL-ZÂDE, Mehmed Bey | d. ? - ö. 1543 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
7 | EFLÂKÎ, Eflâkî Dede, Eflâkî Ahmed Ârifî, Ârifî | d. ? - ö. 1359-60 | Meslek | Görüntüle |
8 | ALÂYÎ, Acem Alâyî Çelebi | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | DEFTERDAR-ZÂDE KEMÂLÎ, İsmail Kemâleddin Efendi | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | SEYDÎ, Kara Seydî Çelebi | d. ? - ö. 1507 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | NİYÂZÎ, Niyâzî Çelebi, Niyâzî-i Sirozî | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | ÂRİF/ÂRİFÎ, Fethullah Çelebi | d. ? - ö. 1562 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | ALÎ, Halîloğlu Alî | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | ÖMER NÂCÎ | d. 1878 - ö. 1916 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | AHMED CAZİM | d. 10.06.1879 - ö. 26.01.1926 | Madde Adı | Görüntüle |