Madde Detay
HÂLETÎ, Mehmed Hâletî Dede
(d. ?/? - ö. 1012/1601)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Rıza Tezkiresinde Niğdeli olduğu ifade edilen şair hakkında bilgi veren diğer kaynaklar, Tireli olduğu konusunda hem fikirdir. Aynı zamanda sipahi olan Hâletî, ilim tahsili için birçok şehirde bulunduktan sonra Konya’ya gidip Mevlevî tarikatına intisap etti. Burada Mevlânâ’nın Mesnevîsine tam anlamıyla vakıf olmak için çok çalıştı ve Menâkıb-ı Hazret-i Mevlânâ’yı nazmen tercüme etti. Yahyâ Bey’in “Usûl” isimli eserine “Usûlü’l-Usûl” ismiyle nazire kaleme aldı. Divanı vardır. Şairliği ve nâsirliği konusunda övgüde bulunan Esrar Dede, Farsça ve Türkçe şiirlerinde aruz ve dil kullanımı açısından şairi orta düzeyli olarak tanımlar. 1012/1601 yılında vefat eden Hâletî için Kesbî, “Âh Derviş Hâletî gitdi” mısraını tarih düşürmüştür (M. Şemseddin Sami 1306-16/1889-93: 1917; Bursalı Mehmed Tâhir 1333: 115).
Kaynakça
Açık, Nilgün ve İlhan Genç (2004). “Hâletî”, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 4. Ankara: AKM Yay. 358.
Bursalı Mehmed Tâhir (1333). Osmanlı Müellifleri. C.2. İstanbul.
Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şuara-yı Mevleviyye (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.
Kaya, Doğan (1990). Şairnâmeler. Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürünü Araştırma Dairesi Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I. Ankara: Bizim Büro Yay.
M. Şemseddin Sami (1306-16/1889-93).Kâmûsü'l-Alam. C. I-VI.İstanbul.
Zavotçu, Gencay (hzl.) (2009). Zehr-i Mâr-ZâdeSeyyid Mehmed Rızâ Hayatı, Eserleri, Edebi Kişiliği Ve Tezkiresi http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/TR,78470/zehr-i-mrzade-seyyid-mehmed-riza---tezkire-i-riza.html [Erişim Tarihi: 16.05.2014]
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. AHMET ERMAN ARAL & ARAŞ. GÖR. KADRİ HÜSNÜ YILMAZYayın Tarihi: 02.06.2014Güncelleme Tarihi: 12.12.2020Eserlerinden Örnekler
Beyt
Pâk it kalbüni yüri ney gibi Hâletî
Keşf ola sâkin idügi esrâr-ı mesnevî
Beyt
Yokdur bir murâd u nihâl-i emel diyü
Bâg-ı cihânda çekme elem hep olur biter
(Bursalı Mehmed Tâhir (1333). Osmanlı Müellifleri. C.2. İstanbul. 115).
Beyt
Ser-i kûyunda kalub mürg-i dil-i nalânum
Eve geldükçe gönülsüz gelürem sultanum
(Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şuara-yı Mevleviyye (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 233)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 02.06.2014Güncelleme Tarihi: 12.12.2020Eserlerinden Örnekler
Beyt
Pâk it kalbüni yüri ney gibi Hâletî
Keşf ola sâkin idügi esrâr-ı mesnevî
Beyt
Yokdur bir murâd u nihâl-i emel diyü
Bâg-ı cihânda çekme elem hep olur biter
(Bursalı Mehmed Tâhir (1333). Osmanlı Müellifleri. C.2. İstanbul. 115).
Beyt
Ser-i kûyunda kalub mürg-i dil-i nalânum
Eve geldükçe gönülsüz gelürem sultanum
(Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şuara-yı Mevleviyye (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 233)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020Eserlerinden Örnekler
Beyt
Pâk it kalbüni yüri ney gibi Hâletî
Keşf ola sâkin idügi esrâr-ı mesnevî
Beyt
Yokdur bir murâd u nihâl-i emel diyü
Bâg-ı cihânda çekme elem hep olur biter
(Bursalı Mehmed Tâhir (1333). Osmanlı Müellifleri. C.2. İstanbul. 115).
Beyt
Ser-i kûyunda kalub mürg-i dil-i nalânum
Eve geldükçe gönülsüz gelürem sultanum
(Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şuara-yı Mevleviyye (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 233)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Beyt
Pâk it kalbüni yüri ney gibi Hâletî
Keşf ola sâkin idügi esrâr-ı mesnevî
Beyt
Yokdur bir murâd u nihâl-i emel diyü
Bâg-ı cihânda çekme elem hep olur biter
(Bursalı Mehmed Tâhir (1333). Osmanlı Müellifleri. C.2. İstanbul. 115).
Beyt
Ser-i kûyunda kalub mürg-i dil-i nalânum
Eve geldükçe gönülsüz gelürem sultanum
(Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şuara-yı Mevleviyye (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 233)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ÂRÂMÎ, Ârâmî Dede | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | MUSTAFA EFENDİ, Bostan-zâde | d. 1498 - ö. 1570 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HÂKÎ, Hâkî el-Üsküdârî, Mustafa | d. ? - ö. 1632-33’ten sonra | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ÂRÂMÎ, Ârâmî Dede | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | MUSTAFA EFENDİ, Bostan-zâde | d. 1498 - ö. 1570 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | HÂKÎ, Hâkî el-Üsküdârî, Mustafa | d. ? - ö. 1632-33’ten sonra | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ÂRÂMÎ, Ârâmî Dede | d. ? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | MUSTAFA EFENDİ, Bostan-zâde | d. 1498 - ö. 1570 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | HÂKÎ, Hâkî el-Üsküdârî, Mustafa | d. ? - ö. 1632-33’ten sonra | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | ÂRÂMÎ, Ârâmî Dede | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | MUSTAFA EFENDİ, Bostan-zâde | d. 1498 - ö. 1570 | Meslek | Görüntüle |
12 | HÂKÎ, Hâkî el-Üsküdârî, Mustafa | d. ? - ö. 1632-33’ten sonra | Meslek | Görüntüle |
13 | ÂRÂMÎ, Ârâmî Dede | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | MUSTAFA EFENDİ, Bostan-zâde | d. 1498 - ö. 1570 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | HÂKÎ, Hâkî el-Üsküdârî, Mustafa | d. ? - ö. 1632-33’ten sonra | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | ÂRÂMÎ, Ârâmî Dede | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | MUSTAFA EFENDİ, Bostan-zâde | d. 1498 - ö. 1570 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | HÂKÎ, Hâkî el-Üsküdârî, Mustafa | d. ? - ö. 1632-33’ten sonra | Madde Adı | Görüntüle |