Madde Detay
HALİL AYTEKİN
(d. 1913 / ö. 1973)
Öğretmen, Memur, Öykü yazarı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Nevşehir Hacıbektaş’ta doğdu. Öğretmen
okulunu bitirdikten sonra köy öğretmenliği, gezici başöğretmenlik ve Millî
Kütüphane’de memurluk yaptı (TDEA, 1997, s. 251).
“Köy ve Kültür Dergisi” jeneriğiyle 1 Temmuz
1948’de Ankara’da yayın hayatına başlayan Yağmur ve Toprak dergisinin
sahibi ve yazı işleri müdürüdür (Garan Gökşen; Gökşen, 2016: 208). Aynı zamanda Yeni Adam, Söz, Yeryüzü,
Sosyal Adalet, Yön, Eylem, Toplum, Yeni Gün
gibi dergi ve gazetelerde yazı ve öyküleri çıktı (Kurdakul, 1999: 111). Mesleğini
yaptığı dönemdeki tanıklıklarının da etkisiyle yazı ve öykülerinde köy
gerçeklerini, toplumsal sorunları ele aldı (Yalçın, 2010: 163).
Harman Yangını adını taşıyan ilk öykü kitabını
1945’te yayımladı. Bu öykü kitabının girişinde öykü yazma gerekçesini ve
edebiyata bakışını anlattı:
Hikâyelerimi, hayatımı hayatlarına,
mücadelemi mücadelelerine kattığım, için için çırpınan yaralı insanların, hınç
ve azaplarını dile getirmek için yarıyorum.
Ben bu kitabı, bu öldürücü ve
kahredici hayat içerisinde ömrünü gurbet yıllarında, kara sabanın arkasında,
tarlada, ormanda toprağın altını ve üstünü deşerek bir lokma ekmek için
tüketenlerin sefaletlerini ve ıztıraplarını duyurmak için yazıyorum.
Varsın sanatı, şu dert ve mihnet
dolu dünyada cennetin gözalıcı nefis yemişleri gibi kolaycacık çiğnenip,
yutulan bir Tanrı nimeti olarak tatlandıran kullar bulunsun!
Ben sadece cennetten yeryüzüne
sürülen çileli Adem oğlunu yazıyorum. Onlar, hikâyelerimin kahramanları, benim
de kardeşlerim ve dostlarımdır
(Aytekin, 1945: 3).
Halil Aytekin, Doğuda
Kıtlık Vardı’nın iç kapağına kitapta yer alan yazıların “Harmandalıoğlu”
müstearıyla 1960-1965 yılları arasında Forum ve Sosyal Adalet
dergilerinde yayımladığını belirtti (1965: 3). Toplumu önceleyen bir kaygıyla
yazmış olduğu yazılarında gerçekçi bir tavırla ön plana çıktı.
Kaynakça
Aytekin, Halil (1965). Doğuda
Kıtlık Vardı, Ankara: Toplum Yayınevi, s. 3.
Aytekin, Halil (1945). Harman
Yangını, Ankara: Ant Yayınları.
Garan Gökşen, Bahanur; Gökşen, Erol
(2016). “1923’ten 1960’a Kadar Ankara’da Çıkan Edebiyat, Kültür ve Sanat
Dergileri Üzerine Tanıtıcı Bir Kaynakça Denemesi.” Kültürel Mirasın İzinde.
Haz. Gonca Gökalp Alpaslan, Pelin Şahin Tekinalp, Ankara: Hacettepe
Üniversitesi Yayınları, s. 121-218.
Kurdakul, Şükran (1998). Şairler
ve Yazarlar Sözlüğü. İstanbul: İnkılap Yayınları.
Türk Dili ve Edebiyatı
Ansiklopedisi (1977). Halil Aytekin maddesi, Türk Dili ve Edebiyatı
Ansiklopedisi, C. 1, s. 251.
Yalçın, Murat (Ed.)
(2010). Halil Aytekin maddesi, Tanzimat’tan
Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi, C. 1, s. 163.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: Dr. Erol GökşenYayın Tarihi: 25.12.2023Güncelleme Tarihi: 25.12.2023
Yayın Tarihi: 25.12.2023Güncelleme Tarihi: 25.12.2023
Güncelleme Tarihi: 25.12.2023
| Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
|---|---|---|---|
| Harman Yangını | Ant Yayınları / Ankara | 1945 | Öykü |
| Hayvan Masalları | Emek Basım-Yayınevi / Ankara | 1958 | Derleme |
| Doğuda Kıtlık Vardı | Toplum Yayınları / Ankara | 1965 | Gezi |
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | İSMAİL SOLAR | d. 1913 - ö. 25.02.1973 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 2 | AĞALAR MİKAYILOV | d. 1913 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 3 | AHMET VEFA ARAY | d. 1913 - ö. 1990 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 4 | Kemal Tahir Demir | d. 13 Mart 1910 - ö. 21 Nisan 1973 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 5 | HACI HABİB KARAASLAN | d. 1921 - ö. 1973 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 6 | Cahit Okurer | d. 1917 - ö. 1973 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 7 | Feyyaz Kayacan | d. 19 Aralık 1919 - ö. 05 Nisan 1993 | Meslek | Görüntüle |
| 8 | Zeliha Akçagüner | d. 6 Haziran 1935 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 9 | Cemal Ertem | d. 1927 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 10 | Özlem Kumrular | d. 03 Nisan 1974 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 11 | Nail Vahdeti Çakırhan | d. 1910 - ö. 14 Ekim 2008 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 12 | Hasan Ferda Güley | d. 1916 - ö. 18 Kasım 2008 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 13 | HALİL HOCA | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 14 | CÂZİB, Surreemîni-zâde Halîl Câzib | d. 1834 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 15 | HALİL, Karnavaslı Halil | d. 1868 - ö. 1939 | Madde Adı | Görüntüle |