Madde Detay

Hakkındaki tek kaynak Hatîbî'nin Tezkîre-i Şu'arâ-yı Bağdâd adlı şairler tezkiresidir (Akkuş 2008: 123-24). Bu esere göre Bağdatlı Fethi Efendi'nin oğlu olup Bağdat yakınlarında olan Şehrebân köyünde 1181/1767-68 yılında doğdu. Asıl Molla Muhtar Efendi'dir. Hatîbî'nin Tezkîre-i Şu'arâ-yı Bağdâd adlı eserine göre "ulûm-ı garîbe"ye ilgi duydu. Ayrıca ilginç bir kişilik olması da söz konusu eserdeki birkaç latifesinden anlaşılmaktadır. 45 sene yaşadı. 1220/1805-1806 arasında vefat etti. Hatîbî'nin, vefatına düşürdüğü altı beyitlik tarihten 1220/1805-06'da öldüğü anlaşılmaktadır. Vefat tarihini gösteren beyit şu şekildedir:

Çâr yâr ile mücevher söyledim tarihini 

"Molla Muhtâr eyle(ye) firdevs-i vâlâyı makar" 

Bu tarih beytine göre noktalı harflerin hesaplanmasından 1220/1805-06 tarihi çıkmaktadır.

Şiirlerinde Hatîb mahlasını kullandı. 

Akkuş, Mehmet (2008). Hatîbî, Tezkîre-i Şu'arâ-yı Bağdâd. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yay. 123-124.

Tahmîs

Bize kec bakmayın kim zümre-i ehl-i Hudâyız biz

Hayâl-ı âb u gilden pâk olan rûh-ı safâyız biz

Elestin câmını nûş eyleyen mest-i nikâbız biz

Hakîm-i âlemiz her ehl-i derde çün devâyız biz

Bugün sî-murg-ı vaktiz kâf-ı karye-âşnâyız biz

Temellük etmenüz a’lâ vü dûna iş bu dünyâda

Nedir kim sâkî-i Bâkî içirmişdir bize bâde

Bu tâk-ı tumturâk-ı rûzgârı virmişiz bâda

Muhibb-i ehl-i Hakk'ız neyleriz biz şâh u şehzâde

Süleymân-ı zamânın mantıku't-tayr-ı cihânız biz

Cihânı ser-te-ser tayy eyledik bir ehl-i Hak bildik

Ana cân u gönülden hizmeti farz-ı sebak bildik

Bu çâr erkân-ı zıddı çünki bir sedd-i ramak bildik

Anı mahv eyledik âsâr-ı sun'u cümle Hak bildik

Kanı aşk ehli gelsin fâniden ehl-i bekâyız biz

Yeter unvân ile kılma nazar ey zâhid-i hod-bîn

İdersin cennet için sen ibâdetle özün tezyîn

Nedir bu tarz-ı reftârın nedir [bu] şîve-i âyîn

Rızâ-yı Hakk'ı iste kim budur asl-ı hakîkat dîn

Gözün aç seyr kıl kim lem'a-i nûr-ı Hudâ'yız biz

Sevâd-ı a'zam itmiş zülfünü bu hatt-ı cân içre

Size izhâr idem bu gizlü esrârı ıyân içre

Oku gel küllü men fânin aleyhâ’yı beyân içre

Hatîb'dir tâlib-i râh-ı hakîkat Şehrebân içre

Marîz-ı aşk olan gelsün kamu derde devâyız biz

(Akkuş, Mehmet (2008). Hatîbî, Tezkîre-i Şu'arâ-yı Bağdâd. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yay.123-24.)